Kitabı oku: «Siz dəyərlisiniz», sayfa 2
Cavabı çox sadədir. Ən yaxşı şirkətlər yaxşı idarəçi-lərə və dolayısıyla da yaxşı işçilərə sahibdirlər. Onlar da rəqibləri ilə müqayisədə davamlı olaraq daha çox düşü-nən, daha çox çalışan və rəqabətdə üstünlüyü təşkil edən insanlardır.
Bir idarəçi olaraq sizin nə qədər dəyərli olduğunuzu müəyyən edən ölçü, performansdır. Sizdən gözlənilən hədəflərə çatmağınızı sizin istedadınız göstərir. Bir usta-nın alət dəsti olduğu kimi, sizin də “alət dəsti”niz birlikdə işlədiyiniz komandadır. Bütün işlər komanda halında gö-rülür və iş qrupunun səviyyəsini də fərd olaraq işçilərin performansını müəyyən edir. Hər bir işçinin əlindən gə-ləninin ən yaxşısını edə bilməsinə şərait yaratmağınız əl-də edəcəyiniz nəticələri, mükafatları, gəlirinizi və yüksək iş potensialınızı müəyyən edir.
Uğurlu idarəçi olmağın iki qaydası vardır. İlk qayda budur:” Həyatın sən inkişaf etdiyin müddətcə inkişaf edər”. İkinci qayda isə belədir:” İşçin sən inkişaf etdiyin müddətcə inkişaf edər”.
Gələn həftələrdə və ya aylarda nə qədər inkişaf edə biləcəyinizin bir limiti olmadığı üçün,nə qədər yaxşı ida-rəçi olacağınızın və ya olduğunuz mövqedə ala biləcəyi-niz nəticələrin də heç bir limiti yoxdur. Bu kitab sayəsin-də işçi personalının potensialını ortaya çıxaracaq, əldə et-diyiniz nəticələrlə mükafatları artırmaq üçün şərait yara-dacaq praktik və təsdiqlənmiş taktikaları öyrənməyə və karyeranızın bundan sonrakı inkişafında yaxşı bir idarəçi olmağa hazır olun.
1-Cİ HİSSƏ
“Həyatınıza dair mümkün olan ən geniş təsəvvürü formalaşdırmalısınız, çünki insan sonunda inandığını əldə edir”
Oprah Vinfrey
Xoşbəxt olmaq hər kəsin haqqıdır
Satış və marketinq dərslərinə qatı-lanlara həmişə bu sualı verirəm: “İnsan öz qərarlarının neçə faizini ağılla, neçə faizini hisləri ilə verir?”
Əksər insanlar buna “80/20” və ya “90/10” deyə ca-vab verir. Bundan sonra mən də insanların yüzdə yüzü-nün də hislərlə qərar verdiyinə diqqət yönəldərək bu ça-lışmanı tamamlayıram.
İnsanlar, siz də daxil olmaqla, əvvəlcə hisləri ilə qərar verir, sonra bu qərarı məntiqə uyğun hala gətirməyə ça-lışırlar. Bəzən sadəcə bir baxışla və ya kiçik bir məlumatla bir an içərisindəcə hislərlə qərarlar verir, sonra da bu qə-rarı məntiqli həqiqətlər üzərində möhkəmlətmək üçün sa-atlarla, ya da aylarla vaxt sərf edirik.
Sonra daha bir sual verirəm: “İnsanların bütün hərə-kətləri və davranışlarının arxasında duran əsas məqsəd nədir?”
“Pul”, “itirmək qorxusu”, “əldə etmə arzusu”, hətta “sevgi” kimi bir çox təsadüfi cavabdan sonra nəticədə hər kəs bir variantın üzərində həmfikir olur: “Ən güclü məq-səd xoşbəxt olmaq arzusudur”.
Aristotel “Nichomachean ethics” kitabında bu barədə söz salaraq deyir: “İnsanın hər istəyinin arxasında başqa bir istək durur. Bu, hər şeyin təməlində var olan o tək is-təyə çatıncaya qədər davam edir ki, o da xoşbəxt olmaq-dır”.
Xoşbəxt müştərilər
İnsanların yeni bir şey almalarının səbəbi, o məhsulu əldə etdikdən sonra əvvəlki ilə müqa-yisədə daha xoşbəxt olacaqlarını düşünmələridir. O sevincə çatmaq məqsədilə nəsə satın alırlar. Satıcının, ya da reklamçının məqsədi də həmin “ümidi” müştəriyə sat-maqdır. Hər insanın, alqı-satqı da daxil olmaqla bütün davranışlarına təsir edən şey, xoşbəxt ola bilmək ümidi-dir.
İş həyatındakı ən vacib sual budur: “Əgər bir idarə-çinin məqsədi müştəri qazanmaq və onu əldə tuta bil-məkdirsə, həmin müştərinin təkrarən bizdən nəsə alma-sını təşkil etmək üçün etməli olduğumuz ən vacib iş nə-dir?”
Cavabı çox sadədir: müştərinin sizinlə əməkdaşlıq-dan xoşbəxtlik duymasına şərait yaradın. Satış mərhələ-sindən tutmuş ondan sonra da daxil olmaqla müştəriyə göstərilən bütün xidmətlər zamanı onun sizinlə əmək-daşlıq edərkən özünü başqa şirkətlə olacağından daha çox xoşbəxt hiss etməsinə çalışın. Xoşbəxtlik işin əsas açarıdır.
Xoşbəxt işçilər
“Cavabdehlik daşıdığınız şəxslə-rin və sizinlə birlikdə çalışan insanların bacarıqlarını ən yüksək şəkildə göstərmələrini necə təşkil edərdiniz?”
“İnsanların məmnun halda fiziki, mənəvi və zehni enerjilərini sizə yüksək səviyyədə vermələri, işlərini ən yaxşı şəkildə görmələri üçün neyləyə bilərsiniz? Özlərini sizə və şirkətə həsr edən, sadiq bir işçi olmasını necə tə-min edərsiniz? Digər işçilərlə birlikdə harmoniya içəri-sində çalışmalarını və işlərini daha yaxşı, daha sürətli və daha az maliyyə sərf olunmaqla görmək üçün davamlı olaraq yeni yollar axtarmalarına necə səbəb ola bilərsiniz?
Cavabı sadədir: Onları sevindirərək.
İşə qəbul olunduqları ilk mərhələdən təqaüdə yola salındıqları son mərasimə kimi daima onlarla maraqlanın. Beləliklə də onlar gördükləri işdən, sizinlə və iş yoldaşları ilə birlikdə işləməkdən məmnun olar və şirkətinizə qatqı-sı olan hər bir fəaliyyətdən xoşbəxtlik duyarlar.
Əsrlər boyu alimlər, tədqiqatçılar və fərqli sahələr-dəki elm adamları, “birləşmiş sahə nəzəriyyəsi” forma-laşdıraraq digər bütün prinsipləri açıqlayan geniş əhatəyə malik bir qayda axtardılar. 20-ci yüzilliyin əvvəllərində Eynşteynin “Ümumi nisbilik nəzəriyyəsi” Nyutonun fizi-kasının yerini alan böyük bir kəşf idi. Və bu tapıntı di-gərləri fizika sahəsində birləşmiş sahə nəzəriyyəsi axtar-mağı davam edərkən, günümüzə qədər gəlib çatmağı ba-cardı və hələ də öz etibarlılığını qoruyub saxlayır.
İdarəçilik və motivasiya istiqamətində “onları sevin-dirin!” üsulu birləşmiş sahə nəzəriyyəsidir və bütün digər prinsipləri açıqlayan qaydadır.
Qızıl qayda üsulunu tətbiq etmək
Etməli olduğumuz tək şey bütün davranışlarınızda “Qızıl qayda”nı tətbiq etməkdir: “İn-sanların sizə qarşı necə davranmasını istəyirsinizsə, siz də onlara qarşı elə davranın”.
Əsrlər boyunca insan münasibətlərinin inkişaf etdiril-məsi üçün bir sıra fikirlər irəli sürülmüş, ancaq heç biri bu bəsit prinsipə üstün gələ bilməmişdir. Əslinə qalsa, dün-yanın ən qədim dinlərinin təməlini təşkil edən prinsip və ya qayda budur.
İnsanların öz işlərində həvəsli və xoşbəxt olmalarını necə təşkil etmək lazım gəldiyini bilməməyin qarşıya çı-xan maneələrlə heç bir əlaqəsi yoxdur. Hər kəs nə etməli olduğunu tam şəkildə bilir. Lakin insanları həvəsləndirən şeyləri etməyi unuduruq, ya da basqa şeylər diqqətimizi dağıtdığı üçün bunu təxirə salır, yaxud da əhəmiyyətini anlamadığımızdan rədd edirik. Bəlkə də ən pisi, insanları qətiyyən sevindirməyən işlər görüb sonra da bu davra-nışlarımıza bəhanələr gətirərək haqlı çıxmağımızdır.
Əvvəla, insanların düşüncələrinin və davranışlarının necə və nəyə əsasən dəyişdiyini öyrənməliyik. Ancaq o vaxt işçilərin özlərini işə vermələrini necə təşkil edəcəyi-mizi və rəqabətin gedərək artdığı bir bazarda şirkətimizin uğur qazanmaq üçün ehtiyac duyduğu ən vacib nəticələri necə alacağını anlaya bilərsiniz. Bununla yanaşı öz şəx-siyyətimizin bu günə qədər necə inkişaf etdiyini, yüksək performans göstərən bir iş yerini necə yaradacağımızı, “motivasiyaya dayaqlı idarəni” necə tətbiq edəcəyimizi və gördüyümüz hər işdə əlimizdən gələnin ən yaxşısını necə əldə edəcəyimizi kitab boyunca öyrənəcəyik.
Gücləndirilmiş xoşbəxtlik kursu
Bu kitabı oxuduğunuza görə, belə düşünmək olar ki, mütləq qısa zamanda bitməsi vacib olan bir çox işin ağırlığı altında sıxılırsınız. İş həyatıyla əlaqəli olan kitabları oxuyan bir çox insan, ilk bölümdən sonrakı hissələri nadir hallarda oxuyurlar. Ona görə elə ilk bölümdəcə işçi personalınızın yüksək səviyyəli perfor-mans sərgiləyə bilməsi üçün gücləndirilmiş “işçilərinizi xoşbəxt etmə kursu” keçəcəyəm.
Budur, sizə performansınızın zirvəsində bir iş ortamı yaratmağınız və hər kəsin şirkətə maksimum qatqı ver-məsi üçün istifadə edə biləcəyiniz iyirmi beş fikir təqdim edirəm. Növbəti səhifələrdə bu fikirləri detallarıyla açıq-layacaq və geniş izahatlar verəcəyik.
1. Gülümsəyin: İstənilən bir insanla qarşılaşdığınız zaman ona gülümsəyin. İnsanların birbaşa üzünə baxın və həmin an çöhrənizdə təbəssüm olsun. Onları gördü-yünüz üçün özünüzü xoşbəxt hiss etdiyinizi göstərin. Gü-lümsəyəndə on üç əzələ, qaraqabaq duranda isə yüz on iki əzələ işləməyə məcbur olur. Yəni, insanları gördüyü-nüzdə onlara gülümsəmək daha asandır.
2. İnsanlara suallar verin: Onlarla danışın. Hal-əhval tutun və hər şeyin yolunda olub-olmadığını soruşun. İn-sanlara səmimi şəkildə münasibət göstərdiyinizdə, bu on-ların özlərini dəyərli, hörmətli və əhəmiyyətli insan kimi hiss etmələrinə şərait yaradacaq. Özlərini xoşbəxt hiss edəcək və yaxşı bir iş görərək sizi məmnun etmək istəyə-cəklər.
3. Onları dinləyin: İnsanlar sizinlə danışarkən onları diqqətlə dinləyin. Sözlərini kəsmədən diqqətlə dinlədiyi-niz zaman siz insanların özlərini dəyərli və əhəmiyyətli hiss etmələrini təmin etmiş olacaqsınız. Bu zaman onların özlərinə olan inamı artar. Ümumiyyətlə, müdirlərin onları diqqətlə dinləməsi insanların beyinlərində endorfinin if-razına səbəb olur, bu da özlərini daha yaxşı hiss etməsi ilə nəticələnir. Qarşınızdakını dinləyərkən başınızı sallayın, gülümsəyin və danışan şəxsin üzünə diqqətlə baxın. Söy-lədikləri sizi maraqlandırırmış və sizinçün vacibmiş kimi davranın. Aktiv dinləmə hər gün sadəcə bir neçə dəqiqə-nizi ala bilər, ancaq əvəzində insanların etdikləri işə güclü və müsbət təsir göstərər.
4. Nəzakətli olun: İşçi personalla danışarkən daima nəzakətli, səviyyəli və hörmətlə davranın. Onlara ağıllı və bacarıqlı insanlarmış kimi münasibət göstərin. Danışar-kən önə doğru əyilib üzlərinə baxın. Sanki o an, onlarla danışmaq xaricində dünyada heç bir şey sizin marağınızı çəkmir.
5. Təşəkkür edin: Kiçik ya da böyük olsun, etdikləri istənilən iş üçün insanlara təşəkkür edin. İclasa zamanın-da gəldikləri üçün, bir işi yekunlaşdırdıqları üçün, sizə nə iləsə bağlı məlumat verdikləri üçün və ya işləriylə əlaqəli etdikləri hər hansı bir şey üçün onlara təşəkkür edin. Et-dikləri və ya söylədikləri nə üçünsə təşəkkür edərək in-sanlara məmnuniyyətinizi ifadə edir, bununla da onların özlərini daha dəyərli və önəmli hiss etmələrini təmin et-miş olursunuz. Çünki sözlərinizin onların düşüncələri, duyğuları və davranışları üzərində güclü təsiri var. On-lara təşəkkür etdiyinizdə özlərini daha xoşbəxt hiss et-mələrini və gördükləri işdən daha məmnun olmalarını tə-min edərsiniz.
6. İnsanları məlumatlandırın: Şirkət, gördüyünüz fəa-liyyətlər və xüsusən də işlərin gedişatı barədə əksiksiz məlumat verin. Hansı şirkətdə olursa-olsun, halından məmnun olan hər bir işçilər bunun səbəbini özlərini işin içində mahiyyətini bilən biri kimi hiss etməkdə, ətrafda baş verən hər şeydən xəbərdar olmaqda görürlər. “Açıq qapı siyasəti”3 tətbiq etmək bu istiqamətdə sizə kömək edəcəkdir. İşçilərə aranızda “heç bir sirr” olmadığını, şir-kət daxilində və ya xaricində olanlar haqqında hər hansı bir sualları varsa, sərbəst soruşa biləcəklərini söyləyin və sualların cavablanacağına söz verin.