Kitabı oku: «Βελτιώστε Τις Τεχνικές Επικοινωνίας Σας», sayfa 2

ΜΕΡΟΣ ΙΙ

Κεφάλαιο 1: Συναισθήματα και πώς μπορείτε να τα χειριστείτε

Ένα άτομο μπορεί να βιώσει πολλά διαφορετικά συναισθήματα και το καθένα από αυτά μπορεί να έχει μια μεγάλη ποικιλία πτυχών η οποία θα κάνει το κάθε άτομο να έχει μια εντελώς μοναδική εμπειρία. Αυτό σημαίνει ότι η εμπειρία που θα έχετε όταν γνωρίζετε ένα νέο άτομο θα διαφέρει ολικά από τη γνωριμία σας με ένα άλλο. Ο κάθε άνθρωπος είναι ένα διαφορετικό συναίσθημα για εμάς στην πρώτη γνωριμία, και αυτό είναι ένας πολύ καλός τρόπος να μάθει κανείς να ξεχωρίζει τα συναισθήματά του, ακόμη κι αν δεν μπορεί να τα βιώσει.

Ωστόσο, για να είστε ικανοί να ξεχωρίσετε ένα άτομο από την συναισθηματική ταυτότητα που αφήνει, θα πρέπει πρώτα να μπορείτε να καταλάβετε ποια είναι τα διάφορα συναισθήματα και να τα διαχωρίζετε από όλα τα υπόλοιπα στην ατμόσφαιρα. Πρέπει επίσης να μάθετε να τα αξιοποιείτε, και να τα ενστερνιστείτε βαθιά. Τότε, τελικά, θα μπορέσετε να αναγνωρίσετε κάποιον από τα συναισθήματα που αφήνει πίσω. Σε αυτό το κεφάλαιο θα ενημερωθείτε τα διαφορετικά συναισθήματα, και πως μπορείτε να τα καταλάβετε καλύτερα.

––––––––

Ευτυχία

Η ευτυχία είναι ένα συναίσθημα που νιώθουν οι άνθρωποι αρκετά συχνά, έχει όμως και πολλές πτυχές. Υπάρχουν πολλά στρώματα ευτυχίας και θα πρέπει να είστε ικανοί να διαχωρίζετε το ένα από το επόμενο. Αυτό είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που κάνει ένας μάστερ των συναισθημάτων διότι η ευτυχία είναι ένα από τα πιο σύνθετα συναισθήματα.

Σκεφτείτε το καλύτερο πράγμα στη ζωή σας. Πως σας έκανε να νιώθετε. Τώρα, σκεφτείτε μια μέρα που ακούσατε κάποια καλά νέα. Η ευτυχία που βιώσατε σε αυτές τις δύο καταστάσεις ήταν σίγουρα πολύ διαφορετική. Έτσι λειτουργεί η ευτυχία. Μπορούμε να είμαστε ελαφρώς χαρούμενοι, ή λυπημένοι και χαρούμενοι ταυτοχρόνως ή παντελώς ευτυχισμένοι. Υπάρχουν τόσοι διαφορετικοί τύποι ευτυχίας που θα ζαλιστείτε! Σε αυτό το βιβλίο, θα επικεντρωθούμε στα βασικά είδη ευτυχίας, για να μην προκαλέσουμε πληροφοριακή υπερφόρτωση. Εδώ καταγράφονται οι βασικοί τύποι ευτυχίας.

Χαρά

Αυτό είναι το συναίσθημα που βιώνουμε συνήθως όταν ακούμε κάποια καλά νέα. Είναι το συναίσθημα που νιώθεις όταν μαθαίνεις πως ένα πρόσωπο που γνωρίζεις θα αποκτήσει μωρό. Είναι η βάση όλων των ευτυχισμένων στιγμών. Χαρά είναι το συναίσθημα που νιώθετε όταν ξυπνάτε ένα πρωινό Σαββάτου και συνειδητοποιείτε ότι δεν χρειάζεται να πάτε στη δουλειά και μπορείτε να κοιμηθείτε άλλη μια ώρα. Χαρά είναι αυτό που νιώθετε όταν ανακαλύπτετε πως είχατε λίγα παραπάνω χρήματα στην τράπεζα από αυτά που νομίζατε.

Αυτές είναι οι πιο συνηθισμένες πτυχές της ευτυχίας που βιώνουν οι άνθρωποι. Μπορεί να είναι δυνατό το συναίσθημα, μπορεί και όχι. Μπορεί να σας χτυπήσει όλο σαν κύμα ή να χτίζεται σταδιακά. Η χαρά βρίσκεται παντού γύρω μας. Όμως, οι άνθρωποι μπερδεύουν πολλές φορές τη χαρά με την ευτυχία, επειδή νομίζουν πως είναι συνώνυμα. Μπορεί να είναι συνώνυμα στην αγγλική γλώσσα, αλλά δεν είναι στον ευρύτερο κόσμο της συναισθηματικής νοημοσύνης. Κάθε συναίσθημα είναι ξεχωριστό, δεν είναι όλα σε ένα. Η χαρά είναι το βασικό συναίσθημα της ευτυχίας, αλλά δεν είναι το μοναδικό.

Έξαρση

Έξαρση είναι μια άλλη πτυχή της ευτυχίας. Τη βιώνουμε όταν μαθαίνουμε ότι πήραμε την προαγωγή στη δουλειά μας που τόσο πολύ θέλαμε. Είναι όταν ένα ζευγάρι μαθαίνει μετά από πολλά χρόνια ότι έχει γίνει σύλληψη και μπορούν να τεκνοποιήσουν. Η έξαρση είναι το πιο αγνό επίπεδο ευτυχίας. Κάνει το άτομο να νιώθει πως είναι στον έβδομο ουρανό και σαν να μην έχουν αισθανθεί ποτέ ξανά καλύτερα. Αυτό είναι ένα αίσθημα ευτυχίας που όλοι αναζητούν και θέλουν να βιώνουν καθημερινά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν ότι είναι σε έξαρση καλύτερα όταν έχει μεσολαβήσει πριν περίοδος μελαγχολίας. Η μελαγχολία τους επιτρέπει να εκτιμήσουν πραγματικά την ευτυχία που τους έχει δοθεί. Όταν νιώθει κανείς πραγματικά σε έξαρση, είναι επειδή συνέβη κάτι έπειτα από πολύ κόπο και μεγάλο χρονικό διάστημα το οποίο ήθελε πολύ να συμβεί.

Ενθουσιασμός

Οι περισσότεροι γνωρίζουν τί είναι ο ενθουσιασμός. Είναι το συναίσθημα που νιώθουμε όταν περιμένουμε κάτι να έρθει, κάποιο δώρο ή κάποιο πακέτο, και γνωρίζουμε ότι έρχεται, αλλά είμαστε τόσο ενθουσιασμένοι που δεν μπορούμε να συγκρατηθούμε. Από το παιδί τα Χριστούγεννα ή μια εγκυμονούσα μητέρα, σε κάποιον που περιμένει δέμα από το ταχυδρομείο. Δεν μπορεί να νικηθεί το αίσθημα του ενθουσιασμού. Είναι το πιο μεταδοτικό συναίσθημα που υπάρχει εκεί έξω. Όταν ένα άτομο βλέπει ένα άλλο ενθουσιασμένο, ενθουσιάζεται και το ίδιο, απλά για βιώσει το συναίσθημα μαζί του.

Οι περισσότεροι θέλουν να νιώθουν ενθουσιασμένοι κάθε μέρα, από την ώρα που σηκώνονται απ' το κρεβάτι, αυτό όμως είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί. Μπορούν όμως να επιτύχουν στο επόμενο συναίσθημα ευτυχίας της λίστας μας.

Γενική Ικανοποίηση

Αυτό είναι το τελευταίο αίσθημα ευτυχίας στη λίστα. Αυτό είναι ο σκοπός της ζωής για τους περισσότερους ανθρώπους. Ενώ πολύ άνθρωποι θέλουν να ζουν με ενθουσιασμό την κάθε μέρα, είναι σε γενικές γραμμές πρόθυμοι να επαναπαυτούν για μια γενικότερη ικανοποίηση. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι πολύ ωραίο συναίσθημα. Είναι όταν ξυπνάτε κάθε μέρα και σκέφτεστε ότι η μέρα θα πάει καλά, και ότι είστε γενικότερα ευτυχισμένοι με το σημερινό σας πρόγραμμα. Οι άνθρωποι που ζουν με αυτό το συναίσθημα είναι οι πιο χαρούμενοι και είναι συνήθως αυτοί που τους βλέπετε να λένε πως η ζωή είναι τέλεια.

Υπάρχουν άλλοι που προσπαθούν να μιμηθούν αυτό το συναίσθημα με ψεύτικο τρόπο, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου ευτυχισμένοι. Όμως για να διαβάζετε αυτό το βιβλίο, νομίζω ξέρετε ποιοι είναι αυτοί και μπορείτε να τους διακρίνετε από μίλια μακριά. Οι άνθρωποι οι οποίοι είναι πραγματικά ικανοποιημένοι σε γενικό βαθμό βγάζουν μια αύρα ηρεμίας. Είναι ανθεκτικοί χαρακτήρες που δεν έχουν να πουν ποτέ τίποτα κακό για τη μέρα τους, όσο άσχημη κι αν ήταν. Ακόμη και τις Δευτέρες!

Αυτές είναι οι βασικές πτυχές της ευτυχίας. Υπάρχουν και μικρότεροι, πιο λεπτοί συναισθηματισμοί και αποχρώσεις τις ευτυχίας, αλλά θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρο βιβλίο γι' αυτές. Είναι πολλές πληροφορίες για να επεξεργαστείτε μονομιάς. Αυτά τα συναισθήματα είναι που θα βιώσετε περισσότερο στην αρχή. Εντούτοις, μπορείτε να κάνετε μια εκτενέστατη έρευνα στο Διαδίκτυο για να μάθετε περισσότερα για το συναίσθημα αυτό όταν είστε έτοιμοι.

Θλίψη

Θλίψη αντιμετωπίζουν πολλοί άνθρωποι. Είναι αρκετά πολύπλοκη, όπως και η ευτυχία. Σε αντίθεση με την ευτυχία δεν έχει πτυχές, μόνο επίπεδα. Τα επίπεδα αυτά δεν έχουν ονόματα και είναι δύσκολο να τα αναγνωρίσουμε ως οτιδήποτε άλλο παρά θλίψη. Η διαφορά είναι όταν κάποιος πάσχει από κατάθλιψη, ενώ κάποιος άλλος μπορεί να είναι λυπημένος. Με την κατάθλιψη το άτομο συντρίβεται από τη θλίψη και έχει μια τρομακτική απάθεια για τα πάντα. Αλλά, όταν τους κοιτάξετε στα μάτια, φαίνονται σαν τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους του κόσμου.

Η απλή θλίψη διαφέρει από την κατάθλιψη όμως. Θλίψη είναι ένα παροδικό συναίσθημα που νιώθουμε όταν κάτι μας έχει αναστατώσει. Ζούμε τη θλίψη όταν κάτι δεν γίνεται σωστά ή όταν δεν αποκτάμε αυτό που θέλουμε. Αυτή είναι μια γενική έννοια της θλίψης. Το ελαφρώς βαρύ συναίσθημα που νιώθουμε όταν είμαστε αναστατωμένοι.

Μπορεί όμως να αυξηθεί η έντασή της. Όπως η θλίψη που νιώθουμε έπειτα από έναν κακό χωρισμό για παράδειγμα. Το κλισέ είναι πως η γυναίκα θα κάτσει να δει ταινίες ρομάτζου ενώ τρώει παγωτό από την οικογενειακή συσκευασία, ενώ ο άντρας θα πάει στο μπαρ να πιει τον πόνο του. Ωστόσο, όλοι αντιμετωπίζουν διαφορετικά τη θλίψη τους. Κάποιοι μπορεί να κάτσουν στο κρεβάτι μέχρι να νιώσουν καλύτερα, ενώ άλλοι θα πάνε για τζόκινγκ για να νιώσουν καλύτερα.

Η θλίψη μπορεί να γίνει ακόμη πιο έντονη από τον πόνο του χωρισμού. Όπως αυτό που νιώθεις όταν συμβαίνει κάτι τραγικό. Όπως όταν χάνεις ένα κοντινό σου πρόσωπο ή το κατοικίδιό σου. Αυτή η θλίψη μπορεί να γυρίσει σε κατάθλιψη αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα. Αυτό το επίπεδο θλίψης μοιάζει σαν να μας έχουν ξεριζώσει την καρδιά από το θώρακα. Σαν να μην μπορούμε να ξαναπάρουμε βαθιά ανάσα. Αυτό είναι το χειρότερο επίπεδο θλίψης, και το πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Αν όμως μπορεί κανείς να το ξεπεράσει, τότε μπορεί και να ξεφύγει από τα δόντια της κατάθλιψης.

Θυμός

Ο θυμός είναι το λιγότερο περίπλοκο συναίσθημα που θα βιώσετε ποτέ. Είναι αρκετά απλό. Στον αντίποδα όμως, είναι το πιο δύσκολο στην περιγραφή του. Ο θυμός είναι σαν μια καυτή σιδερένια αιχμή που προσπαθεί να ανοίξει δρόμο από την ψυχή προς τα έξω χαράσσοντας το δρόμο από ρο στομάχι. Μας κάνει να νιώθουμε πως θέλουμε να ουρλιάξουμε, να χτυπήσουμε κάποιον ή βρίσουμε δίχως έλεος. Πιστεύω πως ο λόγος που είναι δύσκολο να περιγράψουμε τον θυμό είναι επειδή όλοι τον βιώνουν διαφορετικά. Μπορεί να μην έχει επίπεδα ή πτυχές, άλλα είναι διαφορετικός από άνθρωπο σε άνθρωπο. Περισσότερο από κάθε άλλο συναίσθημα. Ο θυμός προκαλεί και ένα κύμα θλίψης σε κάποιους. Άλλοι νιώθουν περιέργως χαρούμενοι όταν είναι θυμωμένοι. Κάποιοι αντιδρούν με ήπιο θυμό σε έντονες καταστάσεις, και σε μικρά πράγματα με μανιασμένη οργή. Όλα εξαρτώνται από το άτομο, και γι' αυτό είναι το πιο δύσκολο να εξηγήσουμε.

Μπορούμε να δούμε θυμό σε πολλά μέρη. Τις περισσότερες φορές φαίνεται όταν κάποιος συμπεριφέρεται άσχημα σε κάποιον άλλο, υπάρχουν όμως και άνθρωποι που νιώθουν θυμό με θλιβερά πράγματα. Ο θυμός συνηθίζεται να χρησιμοποιείται ως συνώνυμο της απογοήτευσης, όμως αυτό δεν ισχύει σε αυτήν την περίπτωση. Κάθε άλλο για την ακρίβεια. Η απογοήτευση είναι μια ήπια μορφή αγανάκτησης ως προς μια ενοχλητική κατάσταση. Θυμός είναι το αίσθημα μιας μεγάλης αναταραχής σε πράγματα που θεωρούνται επιβλαβής ή προσβλητικά.

Ζήλια

Αυτό είναι ένα συναίσθημα που όλοι έχουν νιώσει αλλά κανένας δεν το μαρτυράει. Αυτό επειδή σε πολλές θρησκείες θεωρείται αμαρτία. Είναι το συναίσθημα που κρύβεται περισσότερο, αλλά μόλις το παρατηρήσετε θα σας είναι εύκολο να το δείτε παντού. Ζήλια είναι το συναίσθημα που νιώθει ένας άνθρωπος όταν ποθεί κάτι που μπορεί να έχει κάποιος άλλος. Χρησιμοποιείται και για να περιγράψει πως νιώθουν ένας άντρας και μια γυναίκα που έχουν σχέση. Μην σας μπερδέψει αυτό, διότι δεν είναι πραγματική ζήλια. Ζήλια είναι να θέλουμε κάτι που δεν είναι δικό μας. Όταν έχουμε ήδη κάτι και θέλουμε να το προστατέψουμε, αυτό είναι κτητικότητα.

Συνήθως τη ζήλια τη νιώθουμε από ένα άρρωστο συναίσθημα στο στομάχι και μπορεί να απεικονιστεί ως μια άσχημη πράσινη αύρα. Δεν έχετε ακούσει τις εκφράσεις "πρασίνισε από τη ζήλια του" ή "αρρώστησε από τη ζήλια του"; Αυτό συμβαίνει επειδή αυτή είναι η ενέργεια που εκπέμπει αυτό το συναίσθημα, και ένας μάστερ των συναισθημάτων θα καταλάβαινε τη ζήλια από μακριά γιατί είναι δυνατή, αρχίζει από μέσα βαθιά και σιγά-σιγά χτίζεται και δημιουργεί πίεση, έως ότου το άτομο που τη νιώθει να εκραγεί.

Αυτά είναι τα συναισθήματα που νιώθουν οι άνθρωποι σε καθημερινή ή ημι-τακτική βάση. Τώρα που τα γνωρίζετε και ξέρετε και τα αναγνωριστικά τους, μπορείτε να προχωρήσετε στο πως να τα αξιοποιήσετε για να χειριστείτε καταστάσεις.

Κεφάλαιο 2: Διαλογιστείτε για να Αισθανθείτε

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ξεκλειδώσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη σας και να έχετε πραγματική πρόσβαση σε αυτή, αλλά ο διαλογισμός είναι ο καλύτερος τρόπος. Επιτρέπει την επικέντρωση του εαυτού τόσο που μπορεί κανείς να βρει μέρος του χαρακτήρα του που θέλει να ξεκλειδώσει. Πολλές φορές μπορεί να μην το κάνετε σωστά, και ξεγελάτε τον εαυτό σας ότι βλέπετε τον κόσμο με άλλη ματιά, ενώ στην πραγματικότητα είναι η επίδραση πλασέμπο που σας παρακινεί, και είστε το ίδιο τυφλοί όπως και πριν. Οπότε, ο διαλογισμός είναι καλή επιλογή. Θα συζητηθούν και άλλοι μέθοδοι παρ' όλ' αυτά σε μεταγενέστερο κεφάλαιο για να καλύψουμε όλες τις επιλογές.

Τί είναι ο Διαλογισμός;

Διαλογισμός είναι η πράξη κατά την οποία ηρεμούμε τον εαυτό μας και επιβραδύνουμε την αναπνοή μας για να βρούμε το πραγματικό μας κέντρο. Διαλογισμό κάνουν άνθρωποι απ' όλα τα κοινωνικά στρώματα, αν και αποδίδεται κυρίως στη χρήση από μοναχούς για να βρουν εσωτερική ειρήνη. Ωστόσο, ο καθένας μας μπορεί να κάνει διαλογισμό και να τον βρει πολύ αποτελεσματικό. Δεν χρειάζεται να είστε ειδικός. Υπάρχει πολύ διδακτικό υλικό εκεί έξω. Σε αυτό το κεφάλαιο θα αναφερθούν και τεχνικές διαλογισμού, για τη διασφάλιση πως μαθαίνετε ό,τι χρειάζεστε για το ξεκλείδωμα της συναισθηματικής νοημοσύνης σας. Θέλετε να ανοίξετε τον εαυτό σας για να τη βρείτε, και ο διαλογισμός θα σας βοηθήσει σε αυτό.

Ο διαλογισμός περιλαμβάνει πολύωρη ακινησία, οπότε μπορεί να είναι δύσκολο στην αρχή. Ακόμη περισσότερο αν είστε κινητικό άτομο που ποτέ δεν κάθεται σε ένα σημείο. Πρέπει να επιβραδύνετε τους ρυθμούς σας για να λειτουργήσει σωστά ο διαλογισμός. Όταν διαλογίζεστε, τοποθετείτε τον εαυτό σας σε μια έκσταση και η καρδιά σας επιβραδύνει της λειτουργίες της όπως όταν κοιμάστε.

Ο διαλογισμός χρησιμοποιείται για να βρεθεί η πνευματικότητα, μαζί με άλλα τόσα πράγματα συμπεριλαμβανομένου και της συναισθηματικής νοημοσύνης. Σε αυτή τη λίστα καταγράφονται πράγματα στα οποία βοηθά ο διαλογισμός.

 Άγχος: Το άγχος είναι ένα πρόβλημα που μαστίζει πολλούς ανθρώπους. Προκαλεί αυξημένους καρδιακούς παλμούς, έντονα και κάποιες φορές ασθματικά αναπνευστικά προβλήματα και αυτοκτονικές ή δολοφονικές σκέψεις. Οι κρίσεις πανικού αφήνουν το άτομο συναισθηματικά και σωματικά εξαντλημένο. Το άγχος είναι κάτι μπορεί σχεδόν να γιατρευτεί με τον διαλογισμό



Αυτό συμβαίνει επειδή την ώρα του διαλογισμού ηρεμεί ο νους και τότε μπορείτε να βρείτε το λόγο για τον οποίο αγχώνεστε, και να το αντιμετωπίσετε. Πρέπει να μπορείτε να το κάνετε αυτό ώστε να μη θολώνεται το τρίτο μάτι σας από τους φόβους και τις κρίσεις πανικού.

 Στρες: Το στρες προκαλεί πολλά προβλήματα στη ζωή μας. Είναι ο νούμερο ένα ένοχος για καρδιακές προσβολές επειδή αυξάνει την αρτηριακή πίεση. Προκαλεί επίσης εγκεφαλικά επεισόδια και άλλα θέματα υγείας. Είναι μακάβριος τρόπος να πεθάνει κανείς από στρες.

Ο διαλογισμός βοηθάει να επιβραδύνετε την καρδιά σας και να δουλέψετε αυτά τα θέματα που σας ενοχλούν, για να εξασφαλίσετε ότι ζείτε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Πρέπει να είστε υγιείς, αλλιώς θα δείτε πως η ζωή σας δεν θα είναι τόσο ευχάριστη όσο τη θέλετε. Πρέπει να απολαμβάνετε τη ζωή. Το στρες μπορεί επίσης να θολώσει τη συναισθηματική σας νοημοσύνη όπως και το άγχος. Πρέπει να έχετε τη συναισθηματική νοημοσύνη σας καθαρή, για να μπορείτε να βρίσκετε τον εαυτό σας όταν το χρειάζεστε πραγματικά.

 Απάλυνση πόνου: Με την επιβράδυνση της καρδιάς και της αναπνοής, αμβλύνεται τις νευρικές απολήξεις του σώματος και επιτρέπετε στους υποδοχείς πόνου να κάνουν διάλειμμα. Βοηθά στην απάλυνση έντονου πόνου και στον τερματισμό χρόνιων πόνων. Ο πόνος επηρεάζει την καθημερινότητά μας με τρόπους που πολλοί δεν μπορούν να φανταστούν. Κουράζει και εξουθενώνει και δεν μας δίνει δύναμη ούτε να φάμε.

Δεν θα θέλατε να ζείτε με χρόνιους πόνους, αλλά μερικοί άνθρωποι δυστυχώς δεν έχουν επιλογή. Εάν όμως διαλογίζεστε, θα απαλύνετε τον πόνο σας όσο χρειάζεστε για να γεμίσετε ενέργεια να αντιμετωπίσετε τον κόσμο. Αυτό είναι καλό διότι ο πόνος θολώνει ολόκληρο το μυαλό, όχι μόνο τη συναισθηματική νοημοσύνη.

 Ηρεμία της Ψυχής: Μπορείτε να το επιτεύξετε με διαλογισμό. Όταν κάτι σας ενοχλεί, χρησιμοποιείστε τον διαλογισμό για να καταλάβετε πραγματικά τί είναι αυτό που σας πιέζει στο πίσω μέρος του μυαλού σας. Πρέπει να έχετε καθαρό μυαλό όταν χρησιμοποιείτε τη συναισθηματική νοημοσύνη σας, αλλιώς θα αυτό που σας απασχολεί θα διεισδύσει πιο βαθιά και δεν θα μπορείτε να διακρίνετε τί είναι πραγματικό και τί ένα σκεύασμα των συναισθημάτων σας.

Είναι σημαντικό να διαχωρίζετε τα συναισθήματά σας από τη συναισθηματική νοημοσύνη σας γιατί πρέπει να κρατάτε ουδέτερο μέτωπο σε οποιοδήποτε θέμα προσπαθείτε να αποσαφηνίσετε. Ειδάλλως η "όρασή σας" μπορεί να λοξοδρομήσει προς την κατεύθυνση της ανησυχίας σας. Εάν συμβεί αυτό μπορεί να σας προκαλέσει περιττό στρες, το οποίο όπως προαναφέραμε είναι κακό για την υγεία.

 Σταθεροποιείστε τη Ζωή σας: Η διατήρηση της ισορροπίας είναι απαραίτητη για να πετύχετε στη ζωή. Αν δεν είστε σταθεροί, τα προβλήματα σας θα καθορίζουν τη ζωή σας. Όταν η ζωή σας είναι σαφής και σταθερή, είστε πιο επιρρεπής να κάνετε πιο υγιείς επιλογές. Αυτό θα επεκτείνει τη ζωή σας και θα διευκολύνει την πρόσβασή σας στη συναισθηματική σας νοημοσύνη. Είναι αποδεδειγμένο ότι όσο πιο υγιείς είναι κάποιος, τόσο πιο καθαρό και οργανωμένο είναι το μυαλό του.

Υπάρχουν πολλά άλλα στα οποία βοηθάει ο διαλογισμός, αλλά διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Δοκιμάστε τί είναι καλύτερο και τί δουλεύει για εσάς. Προφανώς εάν δεν γνωρίζετε πως να διαλογίζεστε θα δυσκολευτείτε αρκετά, οπότε ας δούμε πως γίνεται επιτυχημένα ο διαλογισμός.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΥΟ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΕΙΩΝ

Φανταστείτε το εξής: χτυπάει το ξυπνητήρι σας. Σηκώνεστε αργά απ' το κρεβάτι και σέρνεστε προς το μπάνιο. Κάνετε ό,τι είναι να κάνετε, και μετά μπαίνετε μεσ' το μπάνιο. Μόλις τελειώσετε το ντουζ, πλένετε τα δόντια σας και ντύνεστε. Μόλις ντυθείτε πάτε στην κουζίνα και πίνετε τον καφέ σας και τρώτε πρωινό. Λοιπόν, τί έγινε μόλις τώρα; Ήσασταν σε πλήρη αυτόματο πιλότο. Είστε τόσο συνηθισμένοι στη ρουτίνα του πρωινού σας προγράμματος που δεν σκέφτεστε καν τί κάνετε. Αυτό είναι ο ορισμός της συνήθειας.

Οι άνθρωποι είναι πλάσματα της συνήθειας. Μόλις βρούμε τη ρουτίνα μας, επιμένουμε σε αυτή. Μετά, το να τη σπάσουμε είναι δύσκολο.

Είναι πολύ πιθανό οι συνήθειές σας να προκαλούνται από άγχος ή πλήξη. Αρχίζετε να απασχολήστε με πράγματα για να αφαιρεθείτε, και να μην στρεσαριστείτε ή πλήξετε, δίνοντας έτσι στο μυαλό σας μια σύντομη στιγμή ευφορίας.

Το στρες και η βαρεμάρα δεν είναι παρά οι παράγοντες που προκαλούν κάποιες από τις συνήθειές σας. Και είναι για τις περισσότερες. Είτε έχετε πρόβλημα με το να τρώτε, καπνίζετε, δαγκώνετε τα νύχια σας ή ξοδεύετε άπειρες ώρες μπροστά απ' τον υπολογιστή, ό,τι και να είναι αυτό χρησιμοποιείτε τη συνήθεια για να καταστείλετε αυτά τα συναισθήματα. Υπάρχει περίπτωση στο παρασκήνιο να προκαλεί ένα βαθύτερο ζήτημα το στρες ή την πλήξη που εσείς νιώθετε.

Ρωτήστε τον εαυτό σας, έχετε κάποια πεποίθηση ή λόγο που συνεχίζετε να έχετε αυτή τη συνήθεια;

Το κλειδί για να σπάσετε μια συνήθεια είναι να βρείτε από πού προέρχεται. Σας συνέβη κάτι στη νεαρή σας ηλικία; Πιστεύετε πως εάν σταματήσετε θα συμβούν κακά πράγματα;

Αυτός είναι ο λόγος που δεν υπάρχει μια καθολική λύση. Ας πάρουμε ως παράδειγμα το κάπνισμα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι καπνίζουν. Οι περισσότεροι καπνίζουν για διαφορετικούς λόγους. Κάποιοι μπορεί να ξεκίνησαν το κάπνισμα γιατί έβλεπαν τους γονείς ή τους φίλους τους. Ίσως να το ξεκίνησαν για να αντιμετωπίσουν το άγχος τους.

Ο Βρόχος

Κάθε συνήθεια ξεκινά από ένα ψυχολογικό μοτίβο. Αυτός ο βρόχος της συνήθειας έχει τρία στάδια. Ξεκινά με το ερέθισμα που το πυροδοτεί. Αυτό το ερέθισμα λέει στον εγκέφαλό σας να μπει σε αυτόματη λειτουργία για να λάβει χώρα η συμπεριφορά. Το δεύτερο στάδιο είναι η ρουτίνα, η οποία είναι στην πραγματικότητα η ίδια η συνήθεια. Το τελευταίο στάδιο είναι η ανταμοιβή. Ανταμοιβή αποτελεί το οτιδήποτε θα χαροποιήσει τον εγκέφαλό σας, και θα τον κάνει να θυμάται τη ρουτίνα της συνήθειας και στο μέλλον.

Σύμφωνα με τους νευροεπιστήμονες, οι συμπεριφορές που δημιουργούν συνήθειες ελέγχονται στα βασικά γάγγλια. Τα βασικά γάγγλια είναι η περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει επίσης τα συναισθήματα, τις αναμνήσεις και τα μοτίβα. Όπως ανέφερα και στην αρχή, η συνήθεια είναι ένα μοτίβο.

Οι αποφάσεις μας ελέγχονται στον προμετωπιαίο φλοιό. Μια συνήθεια ξεκινά πάντα ως μια συμπεριφορά ή απόφαση, αλλά όσο περισσότερο χρησιμοποιείται, τόσο λιγότερο λειτουργεί ο εγκέφαλος. Το μέρος του εγκεφάλου που παίρνετε αποφάσεις πέφτει σε λήθαργο. Αυτό είναι που κάνει την ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών ενεργειών δυνατή.

Οι καλές συνήθειες προγραμματίζονται όπως οι κακές. Μια καλή συνήθεια, όπως είναι το βούρτσισμα των δοντιών, προγραμματίζεται με την επανάληψη, ακριβώς όπως το κάπνισμα. Όπως και το παράλληλο παρκάρισμα το μαθαίνει κανείς όπως την υπερφαγία.

Το γεγονός ότι λειτουργούν το ίδιο είναι καλό. Σας διευκολύνει να επανεκπαιδεύσετε το μυαλό σας.

Προβλήματα

Θα υπάρξουν προβλήματα όταν προσπαθείτε να σπάσετε μια συνήθεια, ειδικότερα όταν η συνήθειά σας περιλαμβάνει οποιουδήποτε είδους διεγερτικό. Σε αυτό το σημείο, δεν προσπαθείτε απλά να κόψετε τη συνήθεια, αλλά να παλέψετε και τα συμπτώματα αποτοξίνωσης. Για παράδειγμα, η νικοτίνη που βρίσκεται στον καπνό είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα ναρκωτικά στον κόσμο, και η πιο ευρέως καταναλωμένη. Στην Αυστραλία, το κάπνισμα είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας θανάτων, με 15.000 θύματα ετησίως· θάνατοι που θα μπορούσαν να προληφθούν. Είναι επίσης η πιο δύσκολη συνήθεια να κοπεί. Η απόσυρση από τη νικοτίνη μπορεί να προκαλέσει αϋπνία, ευερεθιστότητα, άγχος και δυσκολίες στη συγκέντρωση.

Είναι αναπόφευκτα τα λάθη και η έλλειψη αυτοσυγκράτησης, αλλά εάν προσπαθείτε να κόψετε μια συνήθεια που περιλαμβάνει οποιαδήποτε διεγερτική ουσία, θα δυσκολευτείτε πολύ παραπάνω. Σε αυτά περιλαμβάνονται το κάπνισμα, το ποτό, ακόμη και ο καφές. Συγκρατήστε τα αυτά στο μυαλό σας για να είστε προετοιμασμένοι.

––––––––

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑ

Ο ΟΙΚΟΤΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΗΘΕΙΑΣ

Είναι αναπόφευκτο. Μπορείτε να ελέγχετε τις συνήθειές σας, αλλά όχι το περιβάλλον σας, το οποίο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στις καθημερινές σας ενέργειες. Μια από τις κύριες λειτουργίες του εγκεφάλου σας είναι να βρίσκει μοτίβα και ως "κόψιμο δρόμου" για να επεξεργάζεται τις πληροφορίες που δεχόμαστε σε καθημερινή βάση.

Σε μια έρευνα που διεξήχθη σχετικά με τις συνήθειες σε αντίθεση με τις προθέσεις, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι φοιτητές που άλλαξαν πανεπιστήμια είναι πιο επιρρεπής στο να αλλάξουν και τις καθημερινές τους συνήθειες. Αυτές οι συνήθειες άλλαξαν πιο εύκολα γι' αυτούς απ' ότι για την ομάδα του πειράματος γιατί δεν ήταν εκτεθειμένοι σε μια τέτοια καθημερινότητα. Αυτό φαίνεται στην κάθε κακή συνήθεια έχουμε.

Διατροφικές Συνήθειες

Έχει τύχει ποτέ να οδηγείτε προς το σπίτι σας, χωρίς να σκέφτεστε τί θα φάτε, και με το που δείτε το αγαπημένο σας εστιατόριο ξαφνικά να σας πιάσει μια έντονη λιγούρα για μπέργκερ; Δεν φταίτε εσείς. Όλοι έχουν ζήσει τέτοιες στιγμές.

Το περιβάλλον στο οποίο τρώμε χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: την ατμόσφαιρα που συναντάμε ενώ τρώμε, και την ποσότητα του φαγητού. Τα συνθήματα αυτά ποικίλλουν από το τί είναι το φαγητό, πώς είναι συσκευασμένο ή το μέγεθος του σκεύους του, στην ποσότητά του. Σκεφτείτε τον εαυτό σας όταν τρώτε έξω. Χωρίς αμφιβολία η παραγγελία σας θα περιλαμβάνει ένα μεγάλο πιάτο φαγητού. Στην αρχή νομίζετε πως δεν θα καταφέρετε να το φάτε όλο, αλλά εν τέλη δεν αφήνετε μπουκιά. Για τον εγκέφαλο, το άδειο πιάτο σηματοδοτεί κορεσμό.

Ίσως αν τρώτε στο σπίτι να αποφύγετε αυτά τα ερεθίσματα. Μην ξεγελιέστε όμως. Τα οικιακά πιάτα έχουν μεγεθυνθεί κατά 22 τοις εκατό στη διάρκεια του περασμένου αιώνα. Το μέρος στο οποίο αποθηκεύετε τις τροφές σας παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στις διατροφικές σας συνήθειες, και δίνει νέο νόημα στο "μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα λησμονούνται".

Μην ανησυχείτε όμως. Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσετε αυτά τα ερεθίσματα.

 Αρχικά, επιλέξτε μικρότερα πιάτα για το σπίτι και την κουζίνα σας. Ένα μικρότερο πιάτο χρειάζεται λιγότερο φαγητό για να γεμίσει. Τρώτε λιγότερο, αλλά δεν αφήνετε μπουκιά στο πιάτο σας και έτσι ο εγκέφαλος είναι ευχαριστημένος.

 Ένας άλλος τρόπος είναι να χωρίζετε τις μερίδες σας από πριν. Χωρίστε το κάθε γεύμα σας σε μεμονωμένες μερίδες.

 Αυτό βοηθά επίσης στο να επικεντρώνεστε σε ένα πράγμα τη φορά. Όταν τρώτε, επικεντρωθείτε μόνο σε αυτό. Προσπαθήστε να αποφύγετε την τηλεόραση ή τον υπολογιστή ενώ τρώτε.

 Κυρίως όμως, μάθετε να καταλαβαίνετε πότε πεινάτε πραγματικά, για να αποφεύγετε την ανούσια υπέρμετρη κατανάλωση. Αυτό αποτελεί μια πρακτική μέθοδο όταν δεν είστε υπό έλεγχο.

Συνήθειες του Καπνίσματος

Τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα για τους καπνιστές είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν από αυτά των διατροφικών συνηθειών. Βάση της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, όταν ένας καπνιστής βρίσκεται σε έναν χώρο που σχετίζεται με το κάπνισμα, μπορεί να του προκαλέσει την επιθυμία να καπνίσει. Με αυτό, εννοώ ότι μπορεί να μπει ένας καπνιστής σε ένα μπαρ στο οποίο δεν καπνίζει κανείς, δεν υπάρχουν τασάκια ούτε τσιγάρα πουθενά, αλλά θα νιώσει την επιθυμία να καπνίσει επειδή αυτός ο χώρος στο μυαλό του συνδέεται με το κάπνισμα.

Η καθημερινή σας ρουτίνα μπορεί επίσης να φέρει στην επιφάνεια κάποια ερεθίσματα. Μερικοί άνθρωποι συσχετίζουν τον πρωινό καφέ με το τσιγάρο. Ένας εύκολος τρόπος να το σταματήσετε αυτό είναι να απασχολήστε περισσότερο τα πρωινά. Προσπαθήστε να διαχωρίσετε τον εαυτό σας από αυτήν την επιθυμία. Μπορείτε επίσης να αλλάξετε τον πρωινό καφέ με τσάι ή χυμό.

Πολλοί καπνιστές καπνίζουν ενώ οδηγούν, με αποτέλεσμα και το αυτοκίνητο να γίνεται ερέθισμα καπνίσματος στο κεφάλι τους. Εάν νιώθετε την ανάγκη να καπνίσετε ενώ οδηγείτε, τραγουδήστε το τραγούδι που παίζει στο ραδιόφωνο ή βάλτε δική σας μουσική. Θα μπορούσατε επίσης να αντικαταστήσετε το τσιγάρο με τσίχλες μέσα στο αυτοκίνητο.

Το στρες είναι άλλο ένα ερέθισμα που προκαλεί την ανάγκη για τσιγάρο. Τα τσιγάρα έχουν χιλιάδες χημικές ουσίες που ξεγελούν τον εγκέφαλό σας, κάνοντάς τον να νομίζει ότι το κάπνισμα βοηθά στην ανακούφιση του άγχους. Το κλειδί εδώ είναι να βρείτε νέους τρόπους να ανακουφίζεστε από το στρες. Ο διαλογισμός και η γιόγκα είναι και οι δύο πολύ καλές τεχνικές διαχείρισης του άγχους.

Συνήθειες Καταναλωτών Οινοπνευματωδών

Το στρες και το άγχος είναι δυνατά ερεθίσματα που οδηγούν στο ποτό. Όπως προανέφερα, είναι επίσης και οι λόγοι πίσω από τις περισσότερες συνήθειες.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ερεθισμάτων: ο εξωτερικός τύπος και ο εσωτερικός. Εξωτερικοί παράγοντες είναι οι άνθρωποι, περιοχές ή πράγματα που σας προκαλούν να στραφείτε στο ποτό. Τους εξωτερικούς παράγοντες τους αποφεύγετε πιο εύκολα από τους εσωτερικούς. Εσωτερικοί είναι, όπως λέει και η ονομασία τους, εσωτερικά συναισθήματα που σας ωθούν να πιείτε.

Για να καταλάβετε ποια συναισθήματα είναι αυτά ακριβώς, προσπαθήστε να τα παρακολουθήσετε για μια εβδομάδα. Κρατήστε ημερολόγιο και πάρτε το μαζί σας όπου κι αν πάτε, και κάθε φορά που νιώθετε την επιθυμία να πιείτε, καταγράψτε τί συνέβη και νιώσατε έτσι.

Κάποιοι απλοί τρόποι να εξαλείψετε τους εξωτερικούς παράγοντες στο σπίτι σας είναι να έχετε ελάχιστο ή καθόλου αλκοόλ. Κοινωνικά, προσπαθήστε να αποφύγετε καταστάσεις που περιλαμβάνουν ποτό. Μπορεί να αισθανθείτε άσχημα όταν απορρίψετε τις προσκλήσεις των φίλων σας για έξοδο, αλλά θυμηθείτε δεν θα χρειαστεί να το κάνετε για πάντα. Συνεχίστε να απορρίπτετε έως ότου οι παρορμήσεις σας είναι πιο διαχειρίσιμες.

Δεν είναι εφικτό να μείνετε μακριά απ' όλους τους ερεθισμούς όμως. Θυμίστε συχνά στον εαυτό σας γιατί κάνετε αυτήν την αλλαγή. Κρατήστε μια λίστα πάνω σας για να τη διαβάζετε όταν έχετε τέτοιες επιθυμίες. Μιλήστε σε έναν συνεργάτη λογοδοσίας. Γι' αυτό υπάρχουν. Δημιουργήστε περισπασμούς για τον εαυτό σας. Απασχοληθείτε για να μην σκέφτεστε αυτές τις παρορμήσεις σας. Τέλος, μπορείτε επίσης να μην κάνετε τίποτα, και να το παλέψετε ενώ το νιώθετε. Είναι πιο δύσκολο, αλλά πείτε στον εαυτό σας πως δεν θα ισχύει για πάντα. Το αίσθημα της επιθυμίας θα φύγει.

Αξιοποιείστε τα Ερεθίσματά σας

Μπορείτε να εκμεταλλευτείτε για δικό σας καλό αυτούς τους ερεθισμούς. Η συσχέτιση εργασιών είναι ένας καλός τρόπος να ελέγξετε τις παρορμήσεις σας. Για παράδειγμα, για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που πάσχουν από αϋπνίες, οι γιατροί τους συμβούλεψαν να πηγαίνουν για ύπνο μόνο όταν νιώθουν κουρασμένοι. Αν δεν νυστάζουν, τους λένε να πάνε σε άλλο δωμάτιο, έτσι ώστε το κρεβάτι τους το συσχετίζουν μόνο με τον ύπνο. Με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να περιορίσετε τα περιβαλλοντικά ερεθίσματα.

Αντί να κρατάτε τα σνακ σας κοντά στο χώρο που δουλεύετε, αφήστε τα στην κουζίνα ή στον χώρο ανάπαυσης. Με αυτόν τον τρόπο θα συσχετίζετε το γραφείο σας μόνο με τη δουλειά σας, όχι με το φαγητό. Εκπαιδεύστε το μυαλό σας να συσχετίζει το αυτοκίνητο με το να τραγουδάτε στη μουσική του ραδιοφώνου αντί με το τσιγάρο. Να τρώτε μόνο στο τραπέζι της κουζίνας, όχι στον καναπέ. 'Έτσι, ο καναπές θα συσχετίζεται μόνο με την παρακολούθηση τηλεόρασης και το τραπέζι της κουζίνας με το φαγητό.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΕΡΑ

ΕΝΑ ΑΠΛΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ

Θα ξεκινήσω με τα τρία βασικότερα βήματα που χρειάζονται για να σπάσει μια συνήθεια. Δεν θέλω να σας επιφορτίσω με πολλές πληροφορίες. Αυτά τα τρία βήματα θα σας βοηθήσουν να χτίσετε τα θεμέλια για να προχωρήσετε σε πιο εμπεριστατωμένες πληροφορίες.

Το πρώτο βήμα που πρέπει να πάρετε είναι η απόφαση να σπάσετε τη συνήθειά σας. Μάλλον θα σκέφτεστε "Εννοείται αυτό", αλλά πρέπει να είστε σίγουροι ότι έχετε κι έναν σωστό λόγο. Αν δεν έχετε λόγο να τα παρατήσετε, δεν θα τα παρατήσετε. Αλλά δεν θα πάτε πολύ μακριά εάν σκέφτεστε ότι "ίσως" υπάρχει κάτι που πρέπει να αλλάξετε στον εαυτό σας. Πρέπει να ξέρετε τί είναι αυτό και ότι θέλετε να το αλλάξετε. Φτιάξτε μια λίστα με τους λόγους για τους οποίους δεν θέλετε να τα παρατήσετε. Εάν δεν μπορείτε να σκεφτείτε κάτι, τότε καταγράψτε πόσα πράγματα θα πάνε λάθος εάν συνεχίσετε να έχετε αυτές τις συνήθειες. Παραδείγματος χάριν, αν δεν σταματήσετε να τρώτε ευκαιριακά και άμετρα, θα γίνετε υπέρβαροι και θα αναπτύξετε προβλήματα υγείας.