Kitabı oku: ««ЗАМАН-АЙ»», sayfa 3

 
Жас ақынның, апырай, санатында!
 
 
Қазағымның өртенді қанаты мың,
Өртенсе де алған жоқ дала тыным.
Қытай, орыс, ағылшын – керек тілдер,
Керек емес ал сенің ана тілің!
 
 
Келешекті бетке алып даңғыл жыры,
Кереңдерге қор болып алғыр жылы,
Керемет əн,
Керемет күй шығарып,
Талай дарын өледі қаңғып жүріп!
 
 
Қазақтардын, болған ба аз қонағы!
Біз тұрған үй əн-жырдан қозғалады.
Дарынды жас
Көзінің тірісінде
Жатақхана алғанға мəз болады!
 
 
Талантыңды түртетін түлен дейді.
Түлені бар – арқалы,
Тіленбейді.
Бір əдемі домбыра алу үшін
Бейшара əнші тамақтан үнемдейді!
 
 
Еркіндік бар қашанда жүрісінде,
Алдында оның шіренбе,
Ірісінбе!
Өлгеннен соң – табысы қоғамдікі,
Байымайды ал өзі тірісінде!
 
 
Қалар ма екен астында тағы сынның!
Бізге қиын
(Сынбайды сағы сұмның!)
Ақша табу бір азап,
Таба қалсаң,
Жырып алар жартысын табысыңның!
 
 
Тумай жатып тап болдық көп тиымға,
Тиым салған талайлар өтті ұйымға…
Патша дейміз,
Патшаңыз
Өнерпаздың
Табысынан алмаған көк тиын да!
 
 
Алаңдайды көңілім,
Алаңдайды.
Өлең – қайғы,
Тіл – қайғы.
Далам – қайғы.
Өнерге де аямай салық салдық,
Салық салған Өнерге ел оңбайды!
 
 
Қайран өлең өшпеген,
Көнермеген –
Пірім дер ем, сұрасаң егер менен.
О заман-ай! Қас-дұшпан қалмағандай
Қаншама жыл ұстастық Өнерменен!
 

Пұшайман перзент, жетім ел

 
Ақын ғұмыр арналар сыр аулауға,
Солай болу тиіс пе жырауларға?!
Кеудем толып жүреді құса-мұңға,
Басым толып жүреді сұрауларға!
 
 
Ащы сөйлер кей кезде тілім майда.
Қысыр бие – қысыр ой,
Құлындай ма?!
Ақыл қайда?
Паспорт бар қолымызда,
Диплом бар қып-қызыл,
Білім қайда?!
 
 
Ақыл, шіркін, өзара ауыспай ма?
Қасіреттен қабырға қайыспай ма?!
Киіз кітап!
Сол өзі қайда кетті?
Кодекс бар,
Мораль бар…
Намыс қайда?!
 
 
Жүре-жүре от жүрек салқындай ма?
Тыңдамайды сəбилер,
Шал тыңдай ма?!
Əке көрген – оқ жонар,
Шеше керген – …
Ұлтың да бар,
Жұртыңда…
Салтың қайда?!
 
 
Іздеп кетті адамдар артық пайда!
Жас ұқпаса ұқпасын!
Қарт ұқпай ма?!
Қирап түсті қоғамның қабырғасы…
Заңың да бар,
Сот та бар,
Тəртіп қайда?!
 
 
Айналғанда отты ойлар нажағайға,
Көңіліңді бір күдік қажамай ма?!
Неге кедей бай елде тұрған адам?
Кеніш те бар,
Кен де бар,
Қожа қайда?!
 
 
Айналаға қарап ел жайды ұқпай ма?!
Түбі жауап берем деп қаймықпай ма?!
Сөрелерге жығылар шыбын тайып…
Табысың бар,
Ақшаң бар,
Байлық қайда?!
 
 
Келіп қалды кезіміз көгеретін!
Кезі болды көп ойдың көнеретін.
Еркең де бар,
Ер де бар,
Есті де бар,
Серкең қайда артынан Ел еретін?!
 
 
Жақсы болсаң, данадан бата аласың,
Жаман болсаң, бір күні шаталасың!
Жетімхана айнала,
Жетімектер,
Ал солардың қайда жүр ата-анасы?!
 
 
Жез таңдайға обал ғой,
Мыс таңдайға.
Таза жүрек құсадан ысталмай ма?
Əдеп қайда, қыздар-ау,
Ұят қайда?!
Тізгін қайда, жігіттер,
Ұстам қайда?!
 
 
Арты қатты тірліктің,
Алды майда.
Опасыздық адамды аңдымай ма?!
Сезіміңді қоярға жер таппадың,
Сəбиіңді қоясың енді қайда?!
 
 
Үміт деген ердің-ау бір сағымға.
Жұбатам ба қайтемін?
Ұрсамын ба?!
Баспана бар,
Құжат жоқ
Есептен тыс
Өсіп жатыр əзірше құрсағыңда.
 
 
Не істегенін ойланып,
«Ер» талдай ма?!
Сығып қалсаң бетіңді,
Ар тамбай ма?!
Өсіп жатыр əзірше ұл құрсағыңда,
Ертең қайда қоясың,
Ертең қайда?!
 
 
Дұрысырақ бұл сөзді ұғыналық,
Жүре-тұғын өзіңсіз түбі налып.
Жігіт – қораз
Шақырып отыр қазір
Басқа дуал үстіне шығып алып!
 
 
Ойлай-ойлай кетеді ісіп бас та,
Ару басқа, көкетай, мысық басқа!
Ата-анадан,
Ауылдан қысылғаннан
Құтылады біреулер түсік тастап!
 
 
Гүл ие ме өмірге?
Пұл ие ме?
Қуаныш па?
Немесе мұң ие ме?!
Жылай-жылай жетесің толғағыңа,
Шыр-шыр етіп келеді ол дүниеге!
 
 
Жазылғандай кəдімгі сценарийде
Жігіт қайда?
Қашып жүр ол əр үйде.
Болмайтынын білген соң отасудың,
Бас тартасың баладан сен, əрине!
 
 
Аласың жоқ біреуде,
Жоқ бересің.
Аһлаумен күндерді өткересің.
Алданған соң…
Ол түгіл,
Басқаларды
Жазықсыздан жазықсыз жек көресің!
 
 
Ішің күйіп,
Ашуың қайнағандай.
Өзіңді-өзің боласың байлағандай.
Өкіресің,
Өксисің,
Ал сəбиге
Келіп-кетер осыдан пайда қандай?!
 
 
Аманыңда,
Өзіңнің есеніңде
Тиген оған зияның,
Кеселің де:
Бесік жырын естімей,
Емшек ембей,
Өседі ол бүрісіп төсегінде!
 
 
Жəрдемдестім,
Талайға көмек бердім.
Парыз деген болады,
Төлеп көргін!
Жетімхана – бесігі бақытсыздың,
Жетімхана – түрмесі бөбектердің!
 
 
Ауырар ол сан мəрте тəні қызып,