Kitabı oku: «Egilin Saqası», sayfa 3
2. Kambur Ölvir
Audbjörn o ərəfələr Firdafylki kralıydı. Bəylərindən birinin adı Hroaldr`dı. Bu Hroaldr`ın Thorir adında bir oğlu vardı. Bir digər bəy Çiroz Atli idi. Gaular`da yaşardı və Hallsteinn, Holmsteinn, Hersteinn adında üç oğluyla Alımlı Solveig adında bir qızı vardı. Bir payız vaxtı dini mərasim üçün Gaular1da çox sayıda insan toplanmışdı. Ölvir bu ərəfədə Solveig`i gördü və onla münasibət qurmağa çalışdı. Çox keçmədən də ona evlilik təklif etdi. Ancaq Atli qızını ona vermədi. Bundan sonra Ölvir bir çox eşq mahnısı bəstələdi. Solveig`i o qədər sevirdi ki savaşlara qatılmaqdan belə imtina etdi. Thorolfr və Quzu Eyvindr işlərinə onsuz dəvam etdilər.
3. Gözəl saçlı Haraldr hakimiyyətinin başlaması
Esmer Haraldr`ın oğlu Haraldr, atasının dəvamçısı oldu. Norveç`in tək kralı olanadək saçını kəsdirməməyə və daramamağa and içmişdi. Bundan ötrü ona qarışıq saçlı Haraldr deyirdilər. Başqa bir hekayədə uzunca anlatıldığı qədəriylə üzrə qonşu krallarla savaşdı və onlara boyun əydirdi. Upplönd`ün hakimiyyətini əlinə keçirib şimala, Thrandheimr üzərinə yürüyüş etdi. Hakimiyyəti ələ keçirincəyə qədər Trandheimr`da bir çox savaş açdı. Daha sonra Naumudalr`a , bu bölgənin qardaş kralları Herlaugr və Hrollaugr`unüzərinə yeriməyə qərar verdi. Lakin Haraldr`ın gəldiyi eşidilincə Herlaugr, on iki adamıyla birlikdə üç il əvvəl inşasına başladıqları məzar təpəsinə girdi və təpə üzərlərinə bağlandı. Hrollaugr`sa krallığı Haraldr`a verdi və ondan asılı bir krallıq oldu. Başqa deyişlə onun bəylərbəyi oldu. Beləliklə Haraldr, Naumudalr və Halogaland üzərində hakimiyyətini qurub oralara öz adamlarını yerləşdirdi. Daha sonra ordusu ilə cənuba, Maeri və Raumsdalr`a getdi. Lakin Huthjofr`un oğlu Əyriqıç Sölvi qaçmışdı. Kral Arnvidr`a çatan Sölvi bu sözlərlə yardım istədi: “Bu bəla qapımıza gəldi və sizin də qapınıza gəlməyə az qalıb. Çünki, Haraldr yaxın zamanda burada olacaq. Şimal Maeri`də və Raumsdalr`da hərkəsə əsarət və əzab gətirdi. Səndə bizim yaşadığımız dilemmaya məruz qalacaq, pulunu, dövlətini və gücünü qorumaq üçün kömək istəyə biləcəyin adamlar axtaracaqsan. Mən bacardığım qədər bu zülmə və ədalətsizliyə qarşı durmağa çalışacağam. Digər seçimi seçsən, Naumudalr xalqı kimi edib azadlığını itirib, Haraldr`ın köləsi olacaqsan. Mənim atam qocalığını başqa bir kralın əmri altında keçirməyib, şərəfiylə öldü. Zənnimcə, sən də digər xarakter sahibi insanlarda eynən atam kimi davrancaqsız....”
Bu təsirləndirici danışıqdan sonra Arnvidr ordusunu toplamağa və torpağını müdafiə etməyə qərar verdi. Sölvi ilə ittifaq qurdular. Gəlib kömək etməsi üçün Firdafylki kralı Audbjörn`ə də bir xəbər göndərdi. Audbjörn razı oldu və hökm etdiyi torpaqlardakı bəyliklərin özünü seçmələrini şərtiylə bir savaş çağırışı etdi.
Lakin Kralın elçisi Kveld-Ulfr`a çatıb, onun bütün adamlarıyla birgə krala qoşulmalı olduğu məktubu gətirdiyi zaman Kveld-Ulfr bu cavabı verdi:
“Kral öz torpaqlarını qorumaq məcburiyyətində qalsaydı və təcavüz Firdafylki`yə qarşı olsaydı, onunla birgə öz doğma torpaqlarımızı qorumaq boynumun borcu olardı. Ancaq şimaldakı Maeri`yə getmək və onların torpaqlarını müdaviə etmək mənim vəzifəm deyil. Kveld-Ulfr`un bu kükrəməsiərəfəsində evində oturacağını və nə savaçşı toplayacağını nə də Haraldr`la savaşacağını deyə bilərsən. Çünki Heraldr`ın talehinin bizimkindən daha yaxşı olduğunu və olacağını hiss edirəm.”
Elçi krala yanına qayıtdı və nəticəni ona bildirdi. Kveld-Ulfr`sa fermasında qaldı.
4. Haraldr və Audbjörn arasındakı savaş
Kral Audbjörn ordusuyla şimala, Maeri`yə yürüş etdi. Orada Kral Arnvidr və əyriqıç Sölvi ilə görüşdükləri zaman çox güclü bir ordu halına gəldilər. Kral heraldr da şimaldan öz ordusuyla gəlirdi. İki ordu Sölsklel`də qarşı-qarşıya gəldi. Qanlı bir savaç baş verdi və hər iki tərəfdə də böyük itkilər verdi. Maeri orduları tərəfində iki Kral, Arnvidr və Audbjörn öldü. Sölviysə qaçdı və sonrasında böyük bir savaşçı olub Kral Kral Haraldr`ın torpaqlarına işğalçı yürüşlər etdi. `Əyriqıç` ləqəbi almasıda helə bu savaşdan sonrasında ona verilib. Haraldr tərəfindəysə iki bəy öldü: Asgautr və Asbjörn. Bəylərdən Hakon`un iki oğlu Grjotgardr və Herlaugr`la birlikdə bir çox igid sərgərdə də öldü. Savaşın nəticəsində Haraldr, Cənubi Maeriyi işğal etdi. Audbjörnün qardaşı Vemundr, Firdafylkinin müstəqilliyini ələ aldı və oranın kralı oldu. Bunlar bir payız fəslində baş verib. Kral, bəyi Rögnvaldr`ı şimali və cənubi Maeri ilə Raumsdalr bölgələrinin başına keçirərək, böyük ordusuyla Thrandheimr`a qayıtdı.
Eyni payızda Atli`ninoğulları, Topuz Ölvir`ə öz evində saldırdılar. Niyətləri onu öldürmək idi. Baş edilməyəcək qədər güclüydülər. Bu səbəbdən Ölvir canını xilas etmək üçün qaçdı. Şimala Maeiri`yə getdi. Orada Haraldr`ı tapıb, ona tabe oldu və Thrandheimr`a getdi. Çox yaxşı iki dost oldular. Ölvir kralın yanında uzun müddət qaldı və onun Skaldı4 oldu.
Eyni ilin qışında Rögnvaldr, Eidsjör üzərindən cənuba, Firdafylki`yə getdi. Kral, Vemundr`un fəaliyyətləri haqqında cəsuslar vasitəsiylə məlumat toplandıqdan sonra bir gecə Vemundr`un bir şölənə qatıldığı Naustdalur`a gəlib şölənin keçirildiyi evə çevrələyərək, kralı doxsan adamaıyla birgə yandırdı. İkisi birgə şimala, Maeri`yə getdilər. Rögnvaldr, Vemundr`un gəmisiniə və bütün daşınması mümkün mallarına əl qonulmuşdu. Berdlalı Kari daha sonra şimala, Thrandheimr` – dakı Kral Haraldr`ın yanına getdi və onun adamı oldu.
Ertəsi bahar Kral Haraldr, donanmasıyla birgə şimala tərəf keçdi. Firdafylki və Fjalir`ə baş əydirdiktən sonra idarəyə öz adamlarını yerləşdirdi. Firdafylki başına Hroaldr`ı qoydu. Kral Haraldr yeni yerlərin müstəqilliyini ələ keçdirdiktən sonra, Torpaq sahibləriylə görüşdü. Onların iki şansı vardı: Ya ona tabe olacaqlar, ya da başqa ölkədən sürgün ediləcəklər. Əgər ikisindən birini seçməsələr, savaşıb əllərini, qollarını itirmək təhlükəsiylə yaşayacaqdılar. Haraldr, ələ keçirdiyi torpaqlarda, əkindən tutmuş, balıqçılığa qeder hər şey üzərində haqqı olduğunu iddia edirdi. Bütün torpaq sahibləri onun icarəçisi halına gəlirdi. Balıqçılar və meşədə işləyənlər də ona vergi verməyə məcbur idilər. Lakin , bir çox insan onun bu zorakılıqlarından qaçaraq başqa ölkələrə getdi. Beləliklə yerləşimə açılmamış uzaqlardakı geniş torpaqlar müstəmləkə edildi. Bu torpaqlar şərq tərəfdə Jamtalandve Helsingjaland, qərb tərəfində Sudreyjar, İrlandadaki dublin, İskoçyadaki Katanes və Shetland`dır. İslandiya bu ərəfədə kəşf olundu.
5. Kralın Kveld-Ulfr`a Mesajı
Kral Haraldr donanmasıyla Firdafylki`yi hasarladı və elçilərini yollayaraq birgə çalışa biləcəklərini düşündüyü amma hələ də özünə qoşulmayan insanlara səsləndi. Elçilər Kveld-Ulfr`a da gəldilər və yaxşı qarşılandılar. Gəlmək məqsədlərini izah edib, Kralın sözlərini çatdırdılar.
“Bilir ki” dedilər, “Sən şöhrətli və soylu bir ailədənsən. Özü sənə böyük şərəflər bəxş edəbilər. Çünki kral, gücü və cəsarətiylə ad qazanmış kişilərin özünü seçməsi barədə çox istəklidir”
Kveld-Ülfr onlara qoca bir adam olduğunu və artıq nə savaşçı ola biləcəyini nə də savaş texnikalarıyla səfərə çıxa biləcəyini dedi. “Mən” dedi, “ Evimdə oturacağam və daha krallara xidmət etməyəcəyəm”
Bunun üzərinə bir elçi, “ O halda kralın yanına oğlun getsin; güclü bir kişi və tam bir savaşçı” dedi. “Əgər onun əmrinə girərsən” dedilər Grimr`a, “Kral səni baron edəcək”
“Atam yaşadığı müddətcə” deyə cavab verdi Grimr, “ Heçkəsin baronu olmaram. Yaşadığı müddətcə mənim əfəndim o olacaqdır.”
Elçilər oradan ayrılıb kralın yanına çatdılar. Kveld-Ülfr`un dediklərini əksiksiz çatdırdılar. Kralın üzü asıldı, lakin çoxda danışmadı. “Bunlar kibirli insanlardır, onaları necə öz istədiyimi etdirə bilərəm?”
Topuz Ölvir yaxınlarında dururdu və kraldan əsəbləşməməsini istədi. “Mən” dedi, “Kveld-Ulfr`la danışacağam və bu işin sənin üçün nə qədər vacib olduğunu görüncə yanına gəlməyə razı olacaq”
Ölvir, Kveld-Ulfr`a getdi və kralın nə qədər qəzəbli olduğunu dedi. Əgər özünü ya da oğullarından birisi krala getməzsə işlərin heç də yaxşı olamayacağını, fəqət krala hörmət göstərirlərsə onlara böyük şərəflər bəxş edəcəyini dedi. Daha sonra uzun uzadıya kralın adamlarına qarşı pul və hörmət cəhətdən nə qədər əlaçıq olduğunudan danışdı. Kveld-Ülfr, “hisslərinə dayanaraq görürəm ki bu kral mənə ya da oğluma uğurlu gəlməyəcək. Mənim hələ də getməyə niyətim yoxdur amma Thorolfr bu yay qayıtdığında savaşa qatılmağa və kralın adamı olmağa rahatlıqla razı olar. Kralınıza onun dostu olacağımı, sözümə dəyər verən insanları da özüm kimi davranmağa razı salacağımı çatdırın. Onun qayda qanuna, daha əvvəlki kralın qayda qanunlarına riayət etdiyim kimi edəcəm. Hərkəs necə razılaşdığımızı görəcəkdir.”
Ölvir, kralın yanına geri döndü. Kveld-Ülfr`un oğlunu göndərə bilcəəyini dedi. Oğlu bu iş üçün daha uyğundu, fəqət o ərəfədə evdə deyildi. Kral məsələnin zamanla həll olacağını düşünüb, heç bir şey etmədi. Yay gələndə Sogn`a getdi. Payız gəldiyində də Thrandheimr`a getmək üzrə hazırlandı.
6. Thorolfrun Kralın əmrinə girməyə qərar verməsi
Kveld-Ülfr oğlu Thorolfr və Quzu Eyvindr, sonbaharda dəniz səfərindən əvə qayıtdılar. Thorolfr atasına getdi və baş-başa danışdılar. Haraldr`ın elçilərin daşıdığı xəbəri soruşdu Thorolfr. Kveld-Ulfr da özünün ya da oğullarının birinin öz adamı olması barəsindəki kralın xəbəri ni danışdı.
“Sən nə cavab verdin?” deyə soruşdu Thorolfr.
“Həm mənim həm də siz ikinizin Kral Haraldrın əmrinə girməyəcəyimizi ona söylədim” dedi Kveld Ülfr,zənnimcə bu kral ucbatından başımıza böyük fəlakətlər gələcək.”
“Bu” dedi Thorolfr, “Mənim düşüncələrimə tamamilə ziddir. Ondan böyük şərəflər qanacağımızı hiss edirəm. Krala gedib onun adamı olacağam, çünki bilirəm ki, ətrafındakılar hamısı cəsur adamlardır. Əgər məni qəbul edərlərsə bundan məmnun olaram. Bu adamlar ölkədəki hər kəsdən daha yaxşı həyat yaşayırlar. Kral adamlarına qarşı çox əliaçıqmış. Layiq olanalrın vəzifələrini yüksəldib, onları şərəfləndirirmiş. Üstəlik ona qarşı çıxan insanların bir çoxunun vəziyyəti heç də yaxşı deyil. Onların çoxusu ölkədən sürgün edilib, bir çoxuysa onun icarəçisi olub. Sənin kimi hirli,əzimkar bir insanın kralın belə mükəmməl təklifinə yox cavabı vermısi məni təəccübləndirir. Əgər bu krala boyun əymirdinsə niyə ondan əvvəlki krala verdiyin sözü niyə tutmadın. Axı sən söz vermişdin ki, əgər o kral krallığın itirsə onun düşmənin cəzalandıracaqdın. İndi isə nə Haraldra qarşı savaş açıb ondan öncəki(söz verdiyin dostun Kral) Kralın qisasını alırsan, nə də onun əmrinə girirsən. Məntiqsiz davranırsan.”
“Eynən mənim düşündüyüm kimi oldu “ dedi Kveld-Ulfr, Şimaldakı Maeriyə, Qarışıq saçlı Haraldr`la savaşmaya gedənlər məqsədlərinə nail olmadılar. Eyni zamanda hiss edirəm ki, Haraldr yaxınlarıma da böyük əzablar verəcək. Lakin sən Thorolfr öz qərarını özün verəcəksən.Mən Haraldr`ın əmrinə girib ondan istedadca ya da kişilikcə bərabər qəbul edilməyəcəyin barəsində narahat deyiləm. Yalnız bunu bil ki, onların ən güclüllərinin rəqibi olma. Buna qarşılıq özündən (xarakterindən) itki vermə.”
Thorolfr getməyə hazır olduğunda Kveld-Ulfr onunla gəmisinə qədər birgə yeridi. Qucaqlaşıb sağollaşdılar, bir sonrakı gözəl buluşmada bir araya gəlmək ümidiylə ayrıldılar.
7. Björgolofr, Brynjölfr, Bardr və Hildirida Haqqında
Halogalanddakı Torgar`da oturan Björgolfr adında bir adam vardı. Qüdrətli, varlıqlı və bir barondu. Özünə oxşayan Brynjolfr adında bir oğlu vardı. Björgolfr artıq qocalmış, yoldaşı da ölmüşdü. Oğlunu Hrafnista`dan Kanca Ketillin qızı Helgayla evlındirib işləri onun öhdəliyinə vermişdi.Brynjolf`un oğlu Bardr da daha cavan yaşlarda hündür, yaraşıqlı və bacarıqlı biri olmuşdu.
Payız vaxtı keçirilən və çox sayda insanın toplandığı mərasimə Bjorgolfr, oğluyla birgə ən etibarlı qonaqlardan biri olaraq qatılmışdı. Axşam vaxtı adət-ənənəyə bağlı olaraq, qarşılıqlı içəcək cütlüklər püşk çəkməklə təyin edildi. Mərasimdə Leka`da ferması olan Högni adlı bir adam vardı. Çox varlıqlı, yaraşıqlı, və ağıllı bir insandı. Ailəsi kasıb idi. Bu mərtəbəyə öz zəhmətiylə gəlmişdi. Hildirada adında çox gözəl bir qızı vardı. Qız püşk çəkmədə Björgolfr`un yanına düşdü. İkisi də o axşam uzun uzadıya danışdılar. Helə həmən axşam Yaşlı adam gənc qıza vuruldu.
Eyni Payızda yaşlı Björgolfr, içində otuz adamının olduğu gəmisiylə oradan ayrıldı. Lekaya çatdıqlarında iyirmi adam evə çıxdı, qalan on kişi isə geridə gəmini qorumaq üçün qaldılar. Fermaya çatdıqlarında Högni onları qarşılamaq üçün çıxdı və Björgolfr`la yoldaşlarını orada qonaq qalmağa dəvət etdi. Björgolfr dəvəti qəbul edərək otağa keçdi və yol paltarlarını dəyişdikdən sonra Högni böyük bir çəllək piyvə gətirmələri üçün əmr verdi. Misafirlərə içki ikramını qızı Hildirida etdi. Björgolofr ev sahibi Högniyə. “ Bura gəlməm səbəbim budur: Qızına helə burdaca evlənib, ou evimə aparmaq istəyirəm” dedi.
Högni, hər şey Björgolfrun istədiyi kimi olmasa, başına gələcəkləri bilirdi. Bundan ötrü onunla razılaşdı və onlar ər-arvad oldular. Högniyə isə qızı qarşllığında ons qızıl (bir markın səkkizdə biri) verildi. Hildirida, Björgolfr`la birgə Torgar`a getdi, fəqət Brynjolfr bu evliliyi qəbul etmədi. Hildirida və Bjorgolfrun iki oğlu oldu.Birinin adı Harekr, digərinin Hraerekr oldu.
Björolf öldükdən sonra, yas mərasiminin ardından Brynjolfr, Hildirida və oğullarını oradan göndərdi. Hildirida atasının yanına, Lekaya qayıtdı. Uşaqlar ana tərəflərinə oxşamışdılar. Kiçik cüssəli, yaraşıqlı və ağıllıydılar. “Hildiridanın uşaqları` deyə çağırılırlardı. Brynjolfr uşaqlara hörmət etmir, atalarından qalan mirasa yiyələnməlirən mane olurdu. Uşaqlar Lekada, Högninin mirasçısı olaraq yetişirlərdi. Björgolfr və oğlu Brynjolfr uzun bir müddət Finnlərin ölkəsninə gedib oralardan vergi toplamışlardı. Şimal tərəfindəki halogaland`da Vefsnir adlı bir fiyort və bu fiyortda Alöst adlı gözəl bir ada vardı. Sandnes deyilən ferma bu adadaydı. Şimalın ən varlı və ən savadlı adamı olan baron Sigurdr burada otururdu. Bir qızı vardı: Sigridr. Bu qızın da Halogalandakı ən yaxşı dost olacağı deyilirdi. Tək uşaq olaraq atasının da varisiydi. Bryjolfrun oğlu Sandnesdəki Sigurdrun yanına çatdı. Sigridrı özünə yoldaş olaraq istədiyini açıqladı. Bu təklifi insanları sevindirdi və nişan oldu. Ertəsi yay toy da oldu Bardr toy üçün yenidən şimala gəldi.
8. Bardr və Thorolfr haqqında
O yaz kral Harladr, hələ özünə qatılmamış olan halogland`ın qüdrətli kişilərinə toplanma əmri verdi. Brynjolfr, oğlu Bardr`la getməyə qərar verdi və sonbaharda cənuba, Thranheimr`a keçərək kralla görüşdü. Kral onları böyük bir məmnuniyyətlə qarşıladı. Brynjolfr kralın baronu oldu və daha əvvəldən sahip olduqlarının bir o qədəri daha mülk edindi. Üstəlik Özünə Finnmörk`də və dağlıq bölgələrdə vergi toplama və ticarət etmək hüququ bağışlandı. Brynjölfr evinə qayıtdı. Oğlu bard isə kralın yanında sarayda qaldı. Kral bütün adamları arasında ən çox ozanlarını əl üstündə tutardı. Ən qocaları olan Arazlısöz Audunn ən yaxınında otururdu. İndiki Kral Haraldrın atası Əsmər haraldrdan bəri sarayda idi. Onun yanında Quzqun Thorbjörn, ardından Topuz Ölvir, onun da ardında Bardr otururdu. Bardrın hərkəslə arası yaxşıydı. Topuz Ölvirlə də aralarında yaxşı bir münasibət vardı.
O sonbahar Kral Haraldr`a, Kveld-Ülfr`un oğlu Thörölfr ilə Berdlalı Kari`nin oğlu Kuzu Eyvindr gəldi və yaxşı qarşılanma gördülər. Oraya daha əvvəl viking axınlarında istifadə etmiş olduqları iyirmi oturaqlı , sürətli ve tam təmirli bir savaş gəmisiylə gəlmişdilər. Yoldaşlarıyla birgə qonaq otağında toplaşdılar. Kralın qarşısına çıxmaq üçün ən uyğun zaman gəlincəyə qədər orada gözlədilər və zamanı gəldiyində Berdallı Kari ilə Topuz ölvirin öndərliyində hüzuruna çıxıb Kralı salamladılar. Topuz Ölvir bunları dedi “ Bu Kveld-Ülfr`un oğludur. Sizə bu yay ndan bəhs etmişdim. Kveld Ülfr sizə bu sözü vermişdi və tutdu da. İndi sizdə onu qəbul edib, onun bu səmimi addımına qarşılıq verə bilərsiz. Gördüyünüz kimi o igid bir oğlandır. Hamımızın arzusu odur ki, Thorolfr`a onur bəxş edin və yanınızda qalıb böyük bir adam olsun. Kral “ Əlbəttə. Lakin, bir şərtlə. Şərtim odur ki, O görüntüsü qədər cəsur olduğunu isbatlamalıdır. Berdlalı Kari və Oğlu Quzu Eyvindr, Thorolofr`u gətirən gəmiylə cənuba, Karinin fermasına getdiler. Hərkəs Thorolfr ilə Bardr`ın gözəllik, endam güç və iş bacarığı cəhətdən digərlərindən heçdə fərqlənmirdilər. Kral hər ikisini də çox sevirdi. Qiş keçib yay gələndə Bardr, evlənmək üçün ayrılmaq üçün izin istədi. Daha əvvəl o bu barədə danışmışdı. Və çox danışmadan ona icazə verdilər də. O zaman Bardr, Thorolfr`a özüylə şimala gəlib gəlməyəcəyini soruşdu. Orada bu vaxta qədər görmədiyi, eşitmədiyi bir çox şan-şöhrət sahibi qohumuyla tanışa biləcəyini söylədi. Thorolfr bunun yaxşı bir fikir olduğunu düşündü və bərabər getmək üçün kraldan icazə aldı. Onlar üçün yaxşı bir hazırlıq həyata keçirildi. Yaxşı bir gəmi və birdə tayfa verdildi onlara. Torgara çatdıqlarında Sigurdr`a, Bardr`ın keçən yaz razılaşdıqları toy mərasimini həyata keçirmək üçün gəldiklərini xəbər verdilər. Sigurdr, daha əvvəl razılaşdıqları hər mövzuda sözünü tutacağını dilə gətirdi. Toy gününü qərarlaşdırdılar və Bard adamlarıyla birgə şimala, Sandnes`e gəldi. Görüş zamanı gəldiyində Brynjofr ile Bardr, qohumlarıyla yola çıxdılar. Thorolfr orada, Bardrın dediyi kimi, əvvəllər tanımadığı bir çox qohumuyla tanışdı. Sadnese doğru yola çıxdılar. Daha sonra mərasim bitdi və Bardr yoldaşıyla birgə evinə getdi və bütün yay orada qaldı. Thorolfr da orada onlarla qaldı. Payızda cənuba, kralın yanına gəldilər və qışı orada keçirdilər. Eyni qış Brynjöfr öldü. Bardr vərasət işlərini həll etmək üçün kraldan icazə istəyib evinə getdi. Kral baron ünvanıyla birgə atasının əlində tutduğu her şeyi onu bağışladı. Bardr evinə qayıtdı. Sahibdar və böyük şef oldu. Hildirida`nın oğulları daha əvvəl olduğu kimi bu səfər də mirasdan bir pay ala bilmədilər. Bardrın Gramr adından bir oğlu oldu. Thorolfr isə şöhrətinə şöhrət qatıb, kralın yanında qaldı.
