Kitabı oku: «Պատմութիւն Հայոց», sayfa 11

ԾԵ

ԾԵ. Արդ՝ եկեալ ի մէջ ժողովրդեանն յուշ առնելով զյանդիմանաւոր եւ զհրապարակախաւս վարդապետութիւնն իւր՝ ասէ թէ Ես յայտնի *խաւսեցայ ընդ աշխարհի եւ յամենայն ժամ ուսուցի ժողովրդեանն ի տաճարի անդ ուր ամենայն Հրեայքն ժողովեալ էին եւ ի ծածուկ ինչ ոչ խաւսեցայա։ 2 Որ եւ աղաղակ իսկ եդեալ *ասէր թէ Որ հաւատայ յիս՝ *հաւատայ յայն որ առաքեացն զիս եւ որ տեսանէ զիս՝ զայն տեսանէ որ առաքեացն զիսբ։ 3 Եւ այսպէս վկայութիւն եդեալ ճշմարտութեամբ եւ ուխտեալ՝ երթայ այնուհետեւ անկանել ի ձեռս ապստամբողացն։ 4 Զի որք ի լուսաւոր *եւ *ի կենդանատու վարդապետութենէն թիկունս դարձուցեալ մոլորեցան՝ *թերեւս ի շաւշափել ձեռացն չարչարանաւք զկենդանարարն՝ սթափեսցին եւ զգաստասցին մոլորականքն։

5 Քանզի *քահանայիցն եւ աւրէնսուսոյց վարդապետացն մատնեցաւ առ ի յուշ առնելոյ նոցա աւրինաւքն զյառաջապատում չարչարանացն իւրոց *եւ նոցա առեալ դատեցան զդատաւորն ամենայնի ըստ ամենայն գրելոցն վասն նորա։ 6 Որպէս եւ Պաւղոս յԱնտիոք Պիսիդացւոց վկայէ վասն նորա թէ Բնակեալքն յԵրուսաղէմ անծանաւթք եղեն ի նմանէ եւ ըստ բարբառոյ մարգարէիցն որ յամենայն շաբաթսն ընթեռնուին՝ դատեալ կատարեցին *եւ ոչ մի ինչ պատճառս մահու գտեալ՝ խնդրեցին ի Պիղատոսէ սպանանել զնագ։ 7 Եւ իբրեւ առեալ զկեանսն՝ յանդիման իւրեանց կախեցին զփայտէ *այն վասն որոյ *յառաջագոյն Տեառն *նշանակեալ *առ ի յաւրինացն թէ Պարտ է բարձրանալ Որդւոյ մարդոյդ։ 8 Եւ *անդ այնուհետեւ ի ժամուն յայնմիկ *լցեալ *կատարի բանն որ ի Յովբ *թէ *Որ տայ հրաման արեգական եւ ոչ ծագէ եւ թաքուցանէ զաշխարհատարած *ճառագայթսն եւ որ կնքէ զիւրաքանչիւր փայլիւն աստեղաց ե։

9 Եւ *ի վեցերորդ *ժամէ անտի ասէ *աւետարանագիրն խաւար կալաւ զերկիր մինչեւ *ցինն *ժամ աւուրն *առ ի կատարելոյ զԱմովսական մարգարէութիւնն թէ Եղիցի յաւուր յայնմիկ ասէ Տէր Տէր մտցէ արեգակն ի միջաւրէի եւ խաւարեսցի յերկրի լոյս ի տուէա։ 10 Հանգոյն նմա եւ Զաքարիա թէ Եղիցի յաւուրն յայնմիկ ոչ եղիցի լոյս եւ ցուրտ եւ պարզ եղիցի աւր մի եւ աւրն այն յայտնի Տեառն *ոչ տիւ իցէ եւ ոչ գիշեր եւ ընդ երեկս եղիցի լոյսբ։

11 Եւ զի՞նչ իցէ *թէ Աւրն այն յայնտի Տեառն * եթէ ոչ յառաջագոյն նկատեալ մարգարէիւքն ասէ *թէ աւր Տեառն որոյ եւ ժամադրութիւնն հասեալ կայր։ 12 Որպէս եւ Դանիէլ ի հրեշտակէն տեղեկացեալ գրեաց թէ Յետ վաթսուն եւ երկուց եաւթներորդացն սպանցի աւծեալնգ։ 13 Իսկ Յայտնի Տեառն՝ զնշանաւորն ասէ զոր *արեգակամբն ցուցեալ որպէս ի սկզբանցն *ի լինելութեանն հաստատեաց զլուսաւորսն թէ Եղիցին ի նշանսդ։ 14 Վասն որոյ իւր իսկ յերկարեալ զհրաժարելն հանդերձ խաւարադիր ժամուն նշանաւն զի Հայեսցին եւ տեսցեն զոր խոցեցիննե։ 15 Իսկ նոքա եւս քան զեւս նսեմացեալք եւ հասեալք *ի յատակս մոլորութեան եւ իբրեւ շունք համրացեալք *ի խոստովանողական բարբառոյն ։

16 Եւ նորա կատարեալ զամենայն *որպէս ասէ աւետարանագիրն թէ Յետ այսորիկ գիտաց Յիսուս *եթէ ահա ամենայն ինչ կատարեալ է՝ ասէ Ծարաւի *եմա զի *լցցի գիրն այպանութեան բաժակաւն քացախ ընդ լեղւոյ խառնեալ մատուցանէին բ վասն որոյ նշանակեաց թէ Ամենայն ինչ կատարեալ էգ։ 17 Անդ *լցեալ *եւ բան մարգարէին թէ Կատարած ինքն արասցէդ վկայէ եւ Պաւղոս *թէ Իբրեւ կատարեցին զամենայն զգրեալսն *վասն նորա՝ իջուցեալ զդին եդին ի գերեզմանի ե։

18 Եւ զինն ժամաւն ասէ գոչեաց Յիսուս ի *ձայն մեծ եւ ասէ *Էլի էլի լամա սաբաքթանի այսինքն է *Աստուած Աստուած իմ ընդէ՞ր թողեր զիսզ։ 19 Տեսանե՞ս *զի ի հրաժարելն՝ անոխակալութեամբ վարդապետութիւն գործէ որով եւ զաւազակն խաչակից իւր եւ զհարիւրապետն *եւ զբազում եւս այլս աշակերտեալ։ 20 Քանզի կամաւք եկեալ ի կատարումն եւ ոչ ուրուք ի բռնութենէ ըմբռնեալ ամենազաւրն վասն որոյ *գոչեաց ի ձայն մեծ զի կատարեսցէ զասացեալսն մարգարէին թէ Արեգակն եւ լուսին խաւարեսցին եւ աստեղք ծածկեսցեն զլոյս իւրեանցէ եւ Տէր ի Սիոնէ գոչեսցէ եւ յԵրուսաղեմէ տացէ զձայն իւր ը։

* ո՞վ իցէ ի մարդկանէ որ ի տագնապել ոգւոյն յորժամ մաւտ ի սպառելն իցէ՝ զաղաղակ տայցէ կամ գոչիցէ այլ բերանակապ եւ անբան եւս եղեալ յառաջ *քան զմեռանելն իսկ ։ 22 Իսկ *հաստիչ ոգւոց Քրիստոս կամայական սիրովն եկեալ *ի մահ՝ *ազդ առնէր բարձրաձայն հանդերձ ահաւոր նշանաւքն *տուելովք թէ եւ ի հրաժարելն միակամ միագործ է ընդ *Հաւր եւ յայտնի արարեալ զհաւաստի մահն իւր վասն աշխարհի բարբառելով զմարգարէականն թէ Աստուած Աստուած իմ ընդէ՞ր թողեր զիսա եւ *թէ Ի ձեռս քո դնեմ *զհոգի իմբ։

ԾԶ

ԾԶ. Եւ զի *մի՛ *յերկբայս ինչ վասն փութանակի եւ լուսաւոր յարութեանն ի նենգաւորացն համարեսցի՝ իջուցեալ ի փայտէն եդին ի գերեզմանի *զորմէ ինքն իսկ կանխաւ նշանակեաց *աւրինակելով ըստ մարգարէին թէ Որպէս *Յովնան եղեւ ի փոր ձկանն զերիս տիւս եւ զերիս գիշերս նոյնպէս լինելոց է Որդի մարդոյ ի սիրտ երկրիգ։ 2 Որով լցաւ տեսողութիւնն Եսայեայ թէ Ահաւասիկ *դնեմ ի հիմունս Սիոնի վէմ պատուականդ հանգոյն նմա եւ հոգեպատում երգողին թէ Ի հող մահու իջուցին զիս ե *որում եւ Պաւղոս վկայէ թէ Մեռաւ ըստ գրոց եւ թաղեցաւզ։

*Որոց եւ Հրեայքն հմուտ եւ տեղեկագոյն *եղեալ ասացելոցն եւ *պատմեալ դատաւորին զասացեալսն Քրիստոսի թէ Յերիր աւուր յառնելոց եմ՝է առին դաս մի զինուորաց զի անքուն ակամբ պատրաստականք *կայցեն ի գիշերապահս զգուշութեամբ։ 4 Իսկ Տէրն ըստ *ասացելոյն իւրոյ յարուցեալ յաւուրն երրորդի զի որպէս ի մահն կամաւք Հաւր՝ նոյնպէս *եւ ի փառս յարութեանն զի լցցին եւ ասացեալքն մարգարէին թէ Յետ երկուց աւուրց յաւուրն երրորդի յարիցուք եւ կացցուք առաջի նորա եւ զհետ երթիցուք ճանաչել զՏէր եւ իբրեւ զառաւաւտ պատրաստական գտցուք զնաա։ 5 Որով *լուծեալ զերկունս մահու Քանզի ոչ իսկ էր հնար *արգելուլ նմա *ի նմանէբ որ չէրն վաճառեալ ընդ մեղաւք զի թէպէտ եւ վիրաւորեցաւ եւ համարեցաւ *ընդ ննջեցեալսն ի գերեզմանս առ ի բառնալոյ զմեղս եւ բժշկելոյ զարարածս իւր՝ այլ առանց աւգնականի եւ ի մեռեալս ազատգ։

6 Քանզի միայն եւ անծառայական *անձամբ *եւ ի մեղացն ազատ՝ սպան զզաւրացեալ մահ աշխարհակուլ եւ եհատ զամենայն արտաւսր յամենայն երեսացդ։ 7 Վասն այնորիկ եւ ասացեալն կատարէր թէ Ոչ թողցես զանձն իմ ի դժոխս եւ ոչ տացես սրբոյ քում տեսանել զապականութիւն *ծանուցեր ինձ զճանապարհս քո կենաց լցուցեր զիս ուրախութեամբ յերեսաց քոցե։ 8 Որ եւ ասէր իսկ թէ Ես եմ հովիւն քաջ *եւ վասն խաշանց իմոց դնեմ զանձն իմզ։ 9 Եւ ել *այնուհետեւ յերկրէ հովիւն հաւտից *բանաւոր ոչխարաց եւ կատարէ զմարգարէական բարբառն թէ Որ եհան յերկրէ զհովիւն հաւտիցէ *զոր առաքեալն թարգմանէ *թէ Եհան ի մեռելոց զհովիւն հաւտից զմեծն արեամբ յաւիտենական ուխտին՝ զՏէր մեր Յիսուս Քրիստոսը։

10 Եւ քանզի բազում անգամ աւանդեալ ի լսելիս աւրինականացն զչարչարանսն եւ *զերրորդ աւուր զյարութիւնն ոչ պարծանաւք եւ ոչ սպառնալով այլ զի քաղցրուսոյց *վարդապետութեամբ ածիցէ զվրիպեալսն *ի հաւատոցն ճշմարտութիւն՝ յառաջագոյն ժամադիր *առնէ առ ի յարութիւնն։ 11 Զի որոց՝ եկեալ առ ի կուսէն ոչ ծանուցեալ՝ թերեւս *յորժամ առ ի գերեզմանէն գայցէ ՝ դիմեսցեն անկանել յարքայութիւնն ։ 12 Քանզի *առ ի կեալ կենդանեաց եկն կենդանարարն եւ նոքա փոխանակ *կենացն՝ յուսահատութեամբ մահու նուիրեցան։

13 Մեռաւ ապա վասն *մեռելոցն եւ յարեաւ՝ զի յարութեամբն իւրով աւրինակ լիցի վասն որոյ *եւ ի գիշերի իսկ արարեալ զլուսաւոր յարութիւնն զի պահարկելոցն *եւ զգուշացելոցն ծանուսցէ *զճշմարտութիւն իւր յիրացն կատարելոց։ 14 Որոց թանձրագոյն եւ ահագինս արարեալ *զարհաւիրսն շարժմամբ երկրին եւ վիմաւքն պատառելովք եւ գերեզմանաւքն բացելովք եւ մեռելովքն յարուցելովք։ 15 Որով *եւ լնոյր բան մարգարէին թէ Լերինք շարժեսցին ի նմանէ եւ երկիր խախտեցաւ յերեսաց նորա եւ *վէմք պատառեցան ա որով եւ Խռովեալ պահապանացն եւ եղեալ հանգոյն մեռելոցբ։

* կենդանին *յարուցեալ *եւ հանդերձ հրեշտակացն վկայութեամբ ծանաւթս տայ՝ որոց եկեալ սպասէին նմա որպէս եւ նշանակեաց մարգարէն թէ Քաղցր է Տէր՝ *որոց սպասեն նմա յաւուր նեղութեան եւ ճանաչէ զերկիւղածս իւրգ։ 17 Քանզի յառաջագոյն իսկ հրաւիրեաց յակնկալութիւն լուսաբեր յարութեանն *որով եկեալ ի վախճան եւ բարբառ մարգարէին թէ Վասն այսորիկ սպասեա՛ ինձ ասէ Տէր յաւուր յարութեան իմոյ ի վկայութիւնա։

18 Դիմեալ այնուհետեւ պահապանացն ի քաղաքն եւ այնպէս հռչակաւոր եւ ազդական արարեալ զաստուածագործ յարութիւնն մինչեւ *անդէն *գիշերայն *ընթացեալ եկելոց կանանցն ի գերեզմանէն աւետարանել *աշակերտացն զտեսեալ զսքանչելիսն ։ 19 Նոյնպէս *եւ պահապանացն ոգեսպառ *եւ սրտաբեկ ի քաղաքն անկեալ պատմելով քահանայիցն եւ *աշակերտացն եղելոց *մանաւանդ յարուցելոցն *ամբոխելոցն եւ դրդելոցն՝ ի քաղաքն *երեւելով բազմաց։

*Որով եկեալ ի վախճան *եւ խոստացեալ բան մարգարէին թէ Բացից զգերեզմանս ձեր ասէ Տէր եւ հանից զձեզ ի գերեզմանաց ձերոցբ։ 21 Դարձեալ Եսայի ասէ թէ Յարիցեն մեռեալք եւ *կանգնեսցին որ իցեն ի գերեզմանս զի *ցաւղդ *որ ի քէն՝ բժշկութիւն է նոցագ թերեւս վասն կենդանարար արեանն Քրիստոսի նշանակեաց որ ի վերայ խաչին հեղաւ զամենեքումբք ։ 22 Եւ զի յայտ արասցէ *եթէ անտի մարգարէացաւ՝ զնովիմբ * ածեալ եւ ի դէմս աշակերտացն Գնա՛ ժողովուրդ իմ *մո՛ւտ ի շտեմարանս քո եւ փակեա՛ զդուրս *քո եւ թաքի՛ր առ ժամանակ միդ։

23 Իսկ կամակոր ազգին խաչահանուացն խլացելոցն եւ կուրացելոցն ի ճշմարտութենէն ոչ ինչ աւգուտ գործեաց՝ ո՛չ պատմութիւն կենդանեացն եւ ո՛չ երեւել մեռելոցն եւ ոչ ահաւորութիւն *նշանացն աստուածայաղթ յարութեանն։ 24 Քանզի վասն նոցա իսկ *առակեաց ամենագէտն *զլինելոց իրսն վասն մեծատանն *թելադրեալ Թէ Մովսիսի եւ մարգարէիցն ոչ լուիցեն՝ ապա թէ *եւ *ի մեռելոց ոք երթայ *առ նոսա՝ *ոչ լսենա։ 25 Որոց ի դէպ ելանէ եւ բարբառ մարգարէին *թէ Յաւուր յայնմիկ առից ի վերայ ձեր *առակ եւ ողբասցեն *ողբս ձայնիւ եւ ասասցեն թէ թշուառութեամբ թշուառացաքբ։ 26 Զոր եւ առեալ *իսկ եւ ազգականին իւրեանց *Պաւղոսի թէ Ողբալով ասեմ զթշնամեաց խաչին Քրիստոսի որոց կատարածն կորուստ էգ։

ԾԷ

ԾԷ. Երթայ այնուհետեւ Քրիստոս ընդ երեկս աւուրն միաշաբաթուն՝ երեւել աշակերտացն դրաւքն փակելովքդ ասէ աւետարանագիրն եւ տուեալ զկենդանարար ողջոյնն եւ բազում ուրախութիւն աշակերտացն արարեալ։ 2 Անդ կատարէր նուագ սաղմոսարանին թէ Տէր Աստուած մեր երեւեցաւ մեզ արարէ՛ք տաւնս ուրախութեան կանխաւ մինչեւ յանկիւնս սեղանոյ ե։ 3 Եւ զի՞նչ իցեն անկիւնք սեղանոյն՝ եթէ ոչ զխաչն նշանակէ որ եւ անկիւնս իսկ ցուցանէ խաչին չորս։

* ընդ երկիր ցցեալ զի *յայտնեսցէ դնել *զՏեառն գարշապարսն յերկրի զի ի վերայ վիմին հաստատութեան շինեսցէ դիցէ զբարձրութիւն հիմանց եկեղեցւոյ որպէս եւ մարգարէն գուշակեաց թէ Ի վերայ վիմին կացոյց զիս Տէր զի անշարժ առնիցէ զ։ 5 Իսկ զբուն անկիւնն՝ զկատարն *ի վեր ուղղեալ զի այն *անկիւնն որ ի վեր կոյս ուղղեալ է իբրեւ զկշռուած սահմանի զբնութիւն այնորիկ *որ ի նորայն ի վերայ բազմեցաւ՝ ի վեր կոյս *հատանիցէ եւ անդր հայեցուցեալ *զտեսողսն ի Հայրն ի գլուխն Քրիստոսի *եւ զբնութիւնն ցուցանիցէ։ 6 Իսկ աջ անկիւնն՝ ցուցանէ զզաւրութիւն *աջոյ բազկի *աջովն *զուրախութիւն *արդարոցն զուարթութեան՝ պարգեւացն պատրաստելոց պսակացն զարդուն ցուցանէ։ 7 Իսկ ահեակ անկիւնն՝ զտանջանսն նշմարեցուցանէ զմեղաւորացն։

8 Վասն զի ունի սեղանն չորս անկիւնս որ է խաչն եւ յիրաւի *սեղան զի եղեւ վերընկալ տէրունական մարմնոյն ճշմարիտ պատարագին որ մատեաւ Հաւր։ 9 Յիրաւի եւ չորս անկիւնս ասէ զի *ուղղեսցի ընդ չորս անկիւնս ամենայն երկրի եւ զամենայն տիեզերս *ուրախ արասցէ յայսմ սեղանոյ զերկնաւորս եւ զերկրաւորս եւ զսանդարամետականսն եւ զհիմնացեալսն որ են *առաքեալքն եւ մարգարէքն։ 10 Եւ *զերկնաւորսն՝ զհրեշտակս զզաւրսն հոգեղէնս որոց կարի իսկ *ուրախութիւն եղեւ եւ լինի *ընդ անկարծակամ դարձ կենացն։ 11 Եւ մարդիկ իսկ երկրաւորք՝ որ կեցին եւ դարձան առ Տէր եւ դուք արդ *կամիք կեալ այցելութեամբն Քրիստոսի։ 12 Եւ սանդարամետականքն՝ ննջեցեալքն զորս *փրկեաց գալստեամբն իւրով։ 13 Քանզի *խաչն *որ կանգնականն՝ զյաղթականն ցուցանէ վերնանկիւնն զյաղթութիւնն ցուցանէ։

14 Իսկ յայսմ սեղանոյ վայելեցին նախ առաքեալքն զի տեսին զյարութիւն նորա եւ ցնծացան եւ լցաւ կատարեցաւ այն որ ասէն թէ Արարէ՛ք տաւնս *ուրախութեան *կանխաւ մինչեւ յանկիւնս սեղանոյա։ 15 Անդ կատարէր եւ նուագ *սաղմոսարանին թէ Զերծ յինէն զքուրձ իմ եւ ինձ զգեցոյց զուրախութիւն բ։ 16 Որոց ցուցեալ զնշանս չարչարանացն յարուցելոյն *որում վկայէ Պաւղոս թէ Այսուհետեւ ոչ մեռանի եւ մահ նմա ոչ եւս տիրէգ։ 17 Եւ քանզի սքանչելագործ է եւ անհասական ի քննողաց եւ ամենայն անհնարականաց *հնարաւոր զի որպէս յառաջ քան զչարչարելն պարգեւեաց զկենդանարար *մարմին իւր եւ զարիւն *աշակերտացն առ ի յայտ առնելոյ թէ ինքնակամ չարչարի՝ նոյնպէս եւ յետ յարութեանն ցուցանէ յանձին զնշան բեւեռացն յայտ արարեալ թէ չէին բաւական վէրքն արգելուլ ի գերեզմանի *զբժիշկն վիրաւորաց։

* եւ ճաշակեալ ընդ աշակերտսն ի նոր արքայութեանն զի յայտ արասցէ թէ որ յանկարաւտ եւ յանճաշակ արքայութեանն ճաշակել *գիտէ՝ *նոյն եւ յառաջ քան զչարչարանսն *ի քաղցական եւ ի դարմանաւոր աշխարհիս լի եւ անկարաւտ ամենալցոյցն շրջէր։ 19 Այլ զոր աւրինակ *անդ առ ի հաստատելոյ զաշակերտսն ճաշակեաց նոյնպէս եւ *աստ՝ *առ ի հաւատարիմ առնելոյ աշխարհի քաղցեաւ եթէ արդարեւ իսկական Որդին Աստուծոյ եղեւ ըստ ժամանակի եւ որդի մարդոյ զի կեցուսցէ *զաշխարհ։ 20 Վասն որոյ եւ կանխասաց եղեալ *մարգարէին թէ Աստուած յաւիտենական Աստուած որ հաստատեաց զծագս երկրի ոչ քաղցիցէ եւ ոչ վաստակեսցի *եւ ոչ գոյ քննութիւն իմաստութեան նորաա։ 21 Երեւի եւ Կղէոպեանց ումեմն ի ճանապարհին Եմմաւուսայ եւ առաջի եդեալ *նոցա զաւանդեալս մարգարէականս որ վասն նորա վկայեալ։

ԾԸ

ԾԸ. *Յետ այսորիկ երեւեալ աշակերտացն *առ Տիբերական ծովուն եւ արարեալ նշանս առ ի հաստատելոյ զնոսա եւ յայտ արարեալ նոցա *թէ ոչ սակաւիկ ինչ կասեցուցեալ գերեզմանին զաստուածագործ *զաւրութիւնն այլ որպէս եւ առ ծննդեամբն եւ յառաջ քան զչարչարանսն *եւ ի չարչարանսն՝ նովին զաւրութեամբ եւ յետ յարութեանն ։ 2 Որում եւ վկայեաց իսկ երանելին Պաւղոս թէ Յիսուս Քրիստոս երէկ եւ այսաւր նոյն եւ յաւիտեանս յաւիտենից բ։

3 Յիշեցուցանէ ապա *աշակերտացն եւ վկայ ածէ զյառաջագոյն ասացեալսն իւր եւ ասէ Այս բանք են զոր խաւսեցայ ընդ ձեզ՝ մինչ առ ձեզն էի թէ պարտ է լնուլ *ամենայն գրելոցն յաւրէնսն Մովսիսի եւ ի մարգարէս եւ ի սաղմոսս վասն իմգ եւ փչեաց ի նոսա Յիսուս եւ ասէ Առէ՛ք զՀոգի սուրբդ։ 4 Եւ յայնժամ *եբաց զմիտս *նոցա՝ իմանալ զգիրս *եւ ասէ ցնոսա թէ այսպէս պարտ էր չարչարել Քրիստոսի *եւ յառնել ի մեռելոց * յաւուր երրորդիա։

5 Եւ իբրեւ կատարեաց զուխտադրութիւնն Աստուծոյ վասն հրէական ազգին զորոց *եւ ամբաստան եղեալ յառաջագոյն ասելովն Իմ եթէ չէր եկեալ եւ խաւսեցեալ ընդ նոսա՝ *մեզ ինչ ոչ գոյր նոցա բայց արդ չիք պատճառք վասն մեղաց իւրեանց զի տեսին զգործս իմ *զոր այլ ոչ ոք գործեաց եւ ատեցին զիս եւ զՀայր իմբ դարձուցանէ այնուհետեւ զլուսաւոր վարդապետութիւնն իւր ի հեթանոսս որով ածեալ ի կատարումն զառաջապատում պատգամս Եսայեայ թէ Ետու զքեզ յուխտ ազգին եւ ի լոյս հեթանոսաց՝ լինել փրկութիւն մինչեւ ի ծագս երկրիգ։

6 Եւ հանեալ զաշակերտսն ի լեառն Ձիթենեաց եւ *հաստատեալ միաւորական ճշմարտութեամբն ասելով թէ Գնացէ՛ք այսուհետեւ *աշակերտեցէ՛ք զամենայն հեթանոսս եւ մկրտեցէ՛ք զնոսա յանուն Հաւր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն սրբոյդ Եւ ամբարձեալ զձեռս իւր աւրհնեաց զնոսա եւ *ընդ աւրհնելն վերացաւ յերկինսե ասէ աւետարանագիրն զի կատարեսցի երգ սաղմոսարանին թէ *Համբարձաւ Աստուած աւրհնութեամբզ։ 7 Որոց հրաման տուեալ թէ Նստարո՛ւք յԵրուսաղէմ եւ ես առաքեցից զաւետիս Հաւր իմոյ ի ձեզէ որով եկեալ ի վախճան Ամովսական բարբառն թէ Որ շինէ յերկինս զհամբառնալ իւր եւ զաւետիս իւր յերկիր հաստատէը։

ԾԹ

ԾԹ. *Ակն արկեալ մեզ այսուհետեւ ի վախճան ասացելոցս ճառս ի մէջ առնուլ զքրիստոսապատում աւետեացն խոստացելոց *վասն *մխիթարութիւնաբեր աղբեր Հոգւոյն սրբոյ։ 2 Մանաւանդ *զի առընթեր եւս ունիցիմք զդիւրահասոյց քաջալերիչն զերանելին Ղուկաս որ իրագէտ եւ *միջամուխ քրիստոսագործ իրացն կատարելոց ճանաչի վասն որոյ եւ բարձրապատում իսկ հնչեցուցանէ ի սկզբանն տիեզերախաւս աւետարանին ասելովն թէ Կամ եղեւ *եւ ինձ որ ի սկզբանէն զհետ երթեալ էի ամենայնի ճշմարտութեամբ՝ կարգաւ գրել քեզ քաջդ Թէոփիլէ զի ծանիցես զբանիցն որոց *աշակերտեցարն զճշմարտութիւն ա։

3 Եւ քանզի համառաւտ *բանիւք առ ի կատարած աւետարանին իւրոյ զերկնաչու ճանապարհն Քրիստոսի նշանակեաց՝ առնու դարձեալ յառաքելանշան յերկրորդ մատենին զորպիսութիւն իրացն կարգել եւ միանգամայն իսկ զառաջագիր աւետարանն յիշատակելով՝ սկիզբն դնէ առաքելագործ Գրոյն նշանակեալ եւ զնոյն Թէոփիլոս Զբանն *առաջին զոր արարի վասն ամենայնի *ո՛ Թէոփիլէ զոր սկսաւ Յիսուս առնել եւ ուսուցանելբ։ 4 Վասն որոյ եւ կարճապատում շարեալ՝ ի վերանալն փութայ եւ լուսաւորագոյն եւս պատմեալ զհանգամանս վերանալոյն զհրամանացն Քրիստոսի առ աշակերտսն եւ *զամպաչու ելս նորին եւ զվկայութիւն հրեշտակացն իջելոցն վասն վերանալոյն Քրիստոսի եւ զաւրինակն *միւսանգամ նորին գալստեանն ։

*Յետ այնորիկ պայծառագոյն *եւ առաւել սքանչելագոյն նշանակէ զէջս Հոգւոյն սրբոյ *յերկնից թէ *Ի կատարել աւուրցն պենտեկոստէից էին ամենեքեան միաբան ի միասին.եւ եղեւ յանկարծակի հնչիւն յերկնից եկեալ իբրեւ սաստիկ հողմոյ *եւ ելից զամենայն տունն յորում նստէին եւ երեւեցան նոցա բաժանեալ լեզուք իբրեւ ի հրոյ եւ նստաւ իւրաքանչիւր ի վերայ նոցա եւ լցան ամենեքեան Հոգւով սրբով եւ սկսան խաւսել յայլ լեզուս որպէս եւ Հոգին տայր բարբառել նոցաա։

6 Տեսանե՞ս զբարձրանշան զհռչակաւոր եւ զանկարծահաս զմուտն Հոգւոյն սրբոյ։ 7 Եւ եղեւ ասէ յանկարծակի հնչիւն յերկնից եկեալ իբրեւ սաստիկ հողմոյբ։ 8 Եւ յայտ իսկ է *եթէ երկնաւորացն եւ երկրաւորացս ծանուցեալ *զէջս Հոգւոյն սրբոյ մանաւանդ * թէ հանդերձ *երկնաւորական *զաւրուն խաղացեալ գայր։ 9 Որում յառաջընծայ եղեալ յերգս սաղմոսարանին՝ մարգարէն հայէր որպէս *ի քառասներորդ իններորդ սաղմոսին նուագի թէ Աստուած մեր յայտնապէս եկեսցէ եւ հուր առաջի նորա գնասցէ եւ շուրջ զնովաւ մրրիկ յոյժ կոչեսցէ զերկինս ի վերուստ եւ զերկիր ի դատել զժողովուրդ *իւր եւ ժողովել առ ինքն զսուրբս իւրգ։

10 Եւ քանզի յառաջագոյն վկայութիւն եդեալ Հոգւոյն սրբոյ տանն Իսրայելի եւ ուխտ եդեալ քրիստոսամուտ գալստեանն՝ *երկնիւք եւ երկրաւ երբեմն՝ թէ Նայեցարո՛ւք երկինք եւ խաւսեցայց եւ լուիցէ երկիր զպատգամս բերանոյ իմոյա եւ երբեմն՝ թէ Լուիցէ երկին եւ ունկն դիցէ երկիր զի Տէր *խաւսեցաւբ։

11 Եկեալ այնուհետեւ ի դատաստան կոչել զերկինս եւ զերկիր *դատել *զժողովուրդս։ 12 Վասն որոյ *ամենափրկիչն նշանակեաց թէ Եկեալ յանդիմանեսցէ զաշխարհս վասն մեղաց զի ոչ հաւատան յիսգ։ 13 Քանզի տեղեկագոյնք եւ ընդելականք *էին *Հոգւոյն տունն *իսրայելական առ ի գումարութենէ մարգարէիցն յարուցելոց եւ նոցին սքանչելեաւքն ։ 14 Եւ աշխարհի աննիազ երեւեալ *որ եւ հեթանոսական ազգացն յայտնի եղեալ աստուածական Հոգւոյն զաւրութիւն եւ նշանակէ իսկ ծանուցեալ թագաւորացն՝ ասել փարաւոնի ցՅովսէփ * թէ Ոչ գտանեմք զոք իբրեւ զքեզ՝ որ ունիցի զՀոգի Աստուծոյդ։ 15 Նոյնպէս եւ Բաղտասար ասաց ցԴանիէլ *թէ Գիտեմք զի Հոգի սուրբ Աստուծոյ գոյ ի քեզե։

Կ

Կ. Այլ որդիքն Իսրայելի առաւել եւս *յղփագոյնք *եւ ստուարագոյնք մարգարէիւքն ճանաչէին։ 2 Մեծն Մովսէս *հանդերձ եաւթանասուն *եւ երկու ծերովքն յանապատի անդ *եւ ի պարգեւական երկրին դասք դասք մարգարէից յարուցելոց *յաւուրս թագաւորացն * որ ի Թագաւորագիր *մատեանսն կարգեալ կայ որոց *բնաւ ինքնապատում յայտնի արարեալ զմերձաւորութիւն Հոգւոյն։ 3 Եսայի ասէ Հոգի Տեառն ի վերայ իմզ եւ Միքիէ թէ Ես լցայց *Հոգւով զաւրութեամբ Տեառն ա։ 4 Իսկ Եզեկիելի * միանգամայն *յայտնի արարեալ զազդական զաւրութիւն Հոգւոյն ըստ պատմութեան կառանշան տեսլեանն։ 5 Կամ *նոյն ինքն իսկ յորժամ *սքանչելակերպ զյարութիւնագործ տեսիլն պատմէր թէ Եղեւ ձեռն Տեառն ի վերայ իմ եւ առ զիս *Հոգի սուրբ եւ *տարաւ ի դաշտ մի որ լի էր ոսկերաւք զաւրաց բազմաց եւ *ասէ ցիս *Որդի մարդոյ իցէ՞ թէ *կենդանի *լինիցին ոսկերքդ այդ եւ ասեմ *Տէր Տէր դու գիտես զայդ բ։

6 Տեսանե՞ս զմարգարէն ո՛րպիսի ճշմարտագոյնս *տեղեկացեալ յայտ առնելով զաստուածական պատիւ Հոգւոյն սրբոյ ։ 7 Ի միտ առ եւ զաստուածահրաման գործոցն զաւրութիւն ի վերայ թանձրախուռն ոսկերացն հնացելոց թէ ո՛րպէս առ իւրաքանչիւր յաւդս յարեալք եւ պատուաստեալք եւ կենդանացեալք՝ կանգնեցան կացին *զի մի ի բանիցն *եւ ի հրամանացն միայն այլ առաւել եւս յիրացն կատարելոց առեալ տանիցիս *զճշմարտութեանն բարձրութիւն։

8 Եւ արդ՝ նոյն *բաւական եւ ամենակար Հոգին սուրբ քննիչ խորոցն Աստուծոյ որ յառաջադիր աւրինաւքն աւետարանեաց մարգարէական բարբառովք վասն կենսաբեր գալստեան Որդւոյն Աստուծոյ՝ առաքեցաւ յաստուածական փառացն ի ժողով երկոտասանիցն ընտրելոց ժողովել առ ինքն զսուրբս իւրա եւ ճշմարտագոյն հաստատել *վասն իրացն կատարելոց որ Քրիստոսիւն գործեցան։

9 Եւ երեւեցան նոցա բաժանեալ լեզուք իբրեւ ի հրոյբ զի ականատես իսկ փայլեցուսցէ զշնորհացն բարձրութիւն ։ 10 Եւ նոքա լցեալ Հոգւով սրբով որք եւ ի մերձաւորացն եպերեալք եթէ արբեալք իցեն գ այլ եւ էին *իսկ արբեալք մարգարէական բաժակաւն։ 11 Զի նոքա արբեալք եւ ուրախացեալք եւ *միանգամայն ամենայն տիեզերաց առեալ բերեալ *զբարձրութեանց ուրախութիւնս ։ 12 Զոր եւ *ընդ նոցայն փոխանակ պատմեալ մարգարէին թէ Ուրախ եղէց եւ ցնծացայց ի քեզդ եւ դարձեալ՝ թէ Արբեցայց յերեւել *յերեսաց փառաց քոցե *եւ եթէ՝ Բաժակ քո որպէս զանապակ արբեցոյց զիսզ եւ թէ՝ Ողորմութիւն քո Տէր յառաջ *մղեսցէ զիսէ *եւ յայտնի իսկ *ծաւալեալ հոսեցան շնորհք Հոգւոյն սրբոյ ։

* իբրեւ հուր երեւեալ՝ զի խոտանն այրեսցի եւ ընտիրն լցցի բաժակաւք ուրախութեան Հոգւոյն անկարաւտ գանձու պարգեւաւքն որ ոչ անցանէ։ 14 Եւ նոքա լցեալք անկարաւտ *հոսանաւք Հոգւոյն՝ *միանգամայն ղամբարեսցին հրդեհական Հոգւոյն զաւրութեամբ ։ 15 Որոց բարեխնդրացն բարութեան ուրախութիւն պատրաստեցին ամենայն տիեզերաց մատռուակք եղեալ արբուցին ծարաւեաց *իսկ անհնազանդիցն արբուցին զկործանումն։

* սկիզբն մատռուակութեան՝ *ժիր մարգարէն մանուկն Երեմիա ընթացեալ արբոյց բազում լեզուաց զբաժակն հատուցման մեղացն եւ զդառնութիւն մահուն անկանգնական ։ 17 Իսկ սոքա *միանգամայն արբին զհուր Հոգւոյն ուրախութեան եւ եղեն մատռուակք ընդ տիեզերս ընթացան պաշտեցին զանուշութիւն բաժակաւքն քաղցրութեանց ուրախութեան արժանեացն ի բազմականս արքայութեան հարսանեացն։ 18 Իսկ յուլացն ծուլացելոց անմտացն շքթելոցն խառնեցին *եւ արբուցին զմրուր բաժակացն լեղւոյն դառնութեան զի այրեսցին իսկ ընդ ըմպելն շրթունք իւրեանց *եւ անձինք իւրեանց ։

19 Արբ զայս բաժակ Անանիա եւ *կինն իւր Սափիրա եւ ոչ կարացին զաւրել ուժոյ զաւրութեան *անոյշ գինւոյ նորա ։ 20 Ծարաւեցան արբին զմայլեցան եւ պասքեցան *ի մաղձոյն որ թաքուցեալ էր ի փոր նոցա չորացան երկմտութեան մեղաւքն իւրեանց եւ կիզան ի համոյ հրաբաժակ գինւոյն սաստիկ զաւրութեանն ։ 21 Արբ զայն բաժակ եւ կին ոմն Տաբիթա բաժակ գինւոյն որ արբոյց եւ ննջեցոյց զնա՝ *դարձեալ առողջութեամբ արդարութեան կանխեաց եւ յարոյց զնա յուսովն։ 22 Արբ *ի բաժակէն յայնմանէ եւ Կուռնելիոս որ եղեւ արժանի բազմականին եւ ետ բազմաց որ ընդ նմայն էին ։ 23 Մատռուակութիւն *Շմաւոնի սկիզբն արար ուրախութեանց ի նմանէ բաժակաւն որ ի ձեռին նորա։