Kitabı oku: «Պատմութիւն Հայոց», sayfa 8
ԼԴ
ԼԴ. Վասն որոյ բարկացեալ տեառն Աստուծոյ ի վերայ ժողովրդեանն՝ գարշելի առնէր *զժառանգութիւնն մատնեալ զնոսա ի ձեռս հեթանոսաց զի զորոց սիրեցին պաշտել զդիսն եւ ի նոսին պոռնկեցան՝ զնոսին տանջիչս *եւ թշնամանիչս եւ գերիչս ի վերայ յարուցեալ՝ մատնեաց ի ձեռս նոցա որպէս եւ *ասէն թէ *Մատնեցի զնոսա ի ձեռս հոմանեաց իւրեանց հեթանոսաց եւ տիրել նոցա ատելեացն եւ թշնամեացն նեղել *զնոսա խոնարհեցուցեալ զնոսա ի ներքոյ ձեռաց նոցագ։ 2 Զի թէ եւ բազում անգամ փրկեաց զնոսա ի ձեռաց նեղչացն սակայն յետ ելանելոյն *ի նեղութենէն՝ ի նոյն յաճախեցին դառնացուցին զԱստուած ի խորհուրդս իւրեանց եւ կորացան *յանաւրէնութեան իւրեանց։
3 *Սակայն *հայեցաւ Տէր ի նեղութիւնս նոցա՝ ի լսել զձայն աղաւթից նոցա *յիշեալ զուխտն որ ընդ հարսն էր եւ գթացեալ ըստ բազում ողորմութեան իւրում եւ ետ զնոսա ի գթութիւնս առաջի ամենայն գերչաց նոցա։ 4 Փրկեաց զնոսա տէր Աստուած եւ ժողովեաց ի հեթանոսաց,* դարձուցեալ զնոսա ի գերութենէն յետ ամացն եաւթանասնից յերկրէն Բաբելոնի *ի կողմանցն Ասորեստանի։ 5 Շինեաց զաւերակսն վերստին եւ նորոգեաց զտաճարն անուան իւրոյ ետ զմարգարէութիւնն եւ դարձոյց զքահանայութիւնն եւ նորոգեաց միւսանգամ *վերստին զամենայն եւ *անդէն իսկ զբանն ընծայեցոյց զոր յետ անցելոց յաւիտեանցն կատարեաց միածնաւն իւրով։
6 Զի ոչ եթէ յետոյ իմացեալ ամենագիտին՝ *գայր *երեւել Որդին յաշխարհ եւ բարձրացուցանել զմարդիկ ի փառս աւագութեան այլ *ըստ յառաջադրութեան ի սկզբանն՝ կատարեաց ի վախճանի։ 7 Զի խորհուրդն *ծածկեալ առ Աստուած *յազգացն յաւիտեանց այժմ յայտնեցաւ սրբոց իւրոց քանզի նմանութիւնք երեւեալք *առ ժամայն արդարոցն՝ գուշակք ճշմարտութեանն *յաւիտենականի *որ գալոցն էր՝ լինէին։
ԼԵ
ԼԵ. Զի բազում մասամբք եւ բազում աւրինակաւք՝ կանխաւ խաւսեցաւ Աստուած *ընդ հարսն մեր մարգարէիւք ի վախճան աւուրցս այսոցիկ խաւսեցաւ ընդ մեզ Որդւովն *զոր եդ ժառանգ ամենայնի որով եւ զյաւիտեանս արար որ է լոյս փառաց եւ նկարագիր Էութեան նորա որ կրէ զամենայն բանիւ զաւրութեամբ իւրոյ բ։
2 Տեսանե՞ս զմասունսն եւ զաւրինակսն եւ զմարգարէսն՝ յաճախագոյն *եւ Աստուած՝ մի որ վասն *միոյ միածնին իւրոյ խաւսէր։ 3 Ասաց *մարգարէն ի դիմաց Տեառն թէ Ես եմ Աստուած եւ չիք այլ ոք բաց յինէն որ պատմիցէ յառաջագոյն զվերջինսն՝ մինչ չեւ եղեալ իցեն եւ միանգամայն կատարեսցին ա զի զխորհուրդն լռեալ ի ժամանակաց եւ յայտնեալ մարգարէական գրովք՝ վասն *միայնոյն իմաստնոյն Աստուծոյ *գիտէր։
4 Իսկ յորժամ ինքն եկեալ *փրկիչն Որդին Աստուծոյ՝ յայտնեաց առ աշակերտսն զի Երանի է ասէ աչաց ձերոց՝ զոր տեսանէքդ եւ ականջաց ձերոց՝ զոր լսէքդ զի բազում *մարգարէք եւ արդարք *եւ թագաւորք ցանկացան տեսանել զոր տեսանէքդ՝ եւ ոչ տեսին *եւ լսել զոր լսէքդ՝ եւ ոչ լուանբ։
5 Տեսանե՞ս զի *ազդեցուցիչք էին նմանութիւնքն՝ ճշմարիտ կերպարանացն Քրիստոսի. եւ վայրկենի նմանութեամբքն՝ ի մշտնջենատես կերպարանսն փութային հասանել։ 6 Զոր եւ աւրէնքն մովսիսագիրք ամենայն իրաւք զհանդերձելոցն նշանակեալ փայլէին։
7 Քանզի իբրեւ ետես Աստուած զհամաշխարհագործ զմեղսն տարածեալ եւ որով մահն թագաւորեալ՝ առ հասարակ կլանէր յԱդամայ մինչեւ ի Մովսէս գ, եւ ի մոռացաւնս դարձուցեալ զկենսաբեր աւետիսն յառաջագիրս *որպէս հուր ինչ մոլեկան հրդեհի՝ որ ապականիցէ զլերինս եւ զդաշտս արձակեալ այնուհետեւ ի ներքս զաւրէնսն իբրեւ զհեղեղատ սաստիկ՝ շիջուցանել զայն համատարած։ 8 Վասն որոյ եւ ասէն իսկ թէ Ամենայն որ արասցէ զայս՝ կեցցէ ի սոսին դ զի որպէս *Ադամայ թէ ճաշակեսցէ ի ծառոյն՝ մահ սպառնացաւ ուստի եւ թագաւորեաց իսկ մահ՝ նոյնպէս եւ զաւրինացն ասաց թէ Որ արասցէ զայս՝ կեցցէ ի սոսինե որով ի շիջաւ իսկ մահ։
9 Քանզի եւ աւրէնքն *իսկ *ստուերագիր յաւրինակատարն Քրիստոս՝ * կորուսին զմահ որով եւ յայտ իսկ արարեալ զծովացեալ զմեղսն եւ ի համար արկեալ եւ ըստ իւրաքանչիւր յանցանաց մահ սպառնացեալ։ 10 Եւ տկարացուցեալ զամենեսին եւ փակեալ ընդ անիծիւք *եւ ընդ դատապարտութեամբ զի յորժամ *եկեալ բառնայցէ *ամենափրկիչն Քրիստոս զմեղս անիծաբերս *եւ մահածինս՝ ասասցեն ազատեալքն թէ Շնորհք նմա որ յայնչափ մահուց փրկեաց զմեզա։
11 *Հուսկ յայտ առնէ թէ աւրէնքն Քրիստոսի մնային *ասելովն թէ Աւրէնքն յանցուածոց վասն յաւելան մինչեւ եկեսցէ զաւակն որում խոստացեալն էր կարգեալ հրեշտակաւք *ի ձեռն միջնորդիբ։ 12 Քանզի *Ընդ աւրինաւքն ասէ փակեալ պահէաք ի հանդերձեալսն հայեցեալգ որում ոչ միայն ազգք երկրածնաց այլ եւ աներեւոյթ զաւրք հրեշտակաց հանդերձ ամենայն անզգայ արարածովքս սպասեալ մնային * ըստ այնմ թէ Ակնկալութիւն արարածոց յայտնութեան Որդւոյն Աստուծոյ սպասէ զի ընդունայնութեան արարածք հնազանդեցան ոչ իւրեանց կամաւ այլ վասն այնորիկ՝ որ *հնազանդեցոյցն յուսով զի եւ ինքեանք իսկ արարածքն ազատեսցին ի ծառայութենէ ապականութեան՝ յազատութիւն փառաց Որդւոյն Աստուծոյդ։
13 Քանզի յորժամ Ադամ որ ըստ պատկերի Աստուծոյ արարաւ եւ ամենայն զաւակ նորա *որ աստուածորդիքն կոչեցան կամաւք իւրեանց զապականութիւն ժառանգեցին՝ ընդ նոսին եւ ամենայն արարածք հնազանդեալ ապականեցան ոչ իւրեանց կամաւ այլ վասն առաջնորդութեան կամացն Աստուծոյ առ ի Քրիստոս ազատելոյ։ 14 Քանզի եւ որ միանգամ ի վայելչութիւն եւ ի փառս մարդոյն հաստեցան՝ ապականեալք եւ անարգեալք վասն նորին բարկութեան։ 15 Եւ երկիր *անիծեալ եւ փշաբեր հեղեղատեալ եւ հրայրեաց շարժահիմն յողդողդեալ *եւ աւդք ապականեալք ընդ ժամանակս ժամանակս եւ լուսաւորք խաւարամածք եւ արիւնանշանք եւ երկինք այլագունեալք *որպէս ի գրոց մարգարէականաց զանցելոցն է նշանակեալ զոր եւ *նոյն իսկ *մարգարէքն յազգականացն կրէին յանձինս իւրեանց։ 16 Զի թէպէտ եւ յԱստուծոյ պատուեալք առաքէին սակայն *ի չընդունելեացն թշնամանեալք եւ քարկոծեալք *որպէս եւ ասէ իսկ ամենատէրն թէ Վասն ձեր կոտորեցի զմարգարէսն բանիւ բերանոյ իմոյա։
17 Նոյնպէս եւ հրեշտակքն պատգամաւորեալք առ ազգս մարդկան անարգեալք եւ *տրտմեալք ի չընդունելեացն դառնային *որպէս եւ առ Ղովտ եկելովքն հրեշտակաւքն պատեհագոյն է եւ զայլոցն իմանալ։ 18 Քանզի եթէ *դարձ միոյ մեղաւորի՝ ամենայն հրեշտակաց ուրախութիւն բերէ ո՞րչափ ապստամբութիւնն ամենեցուն՝ տրտմութիւն գործիցէ որով եւ անունն Աստուծոյ հայհոյեալ *ասի եւ զՀոգին սուրբ տրտմեցուցեալ։ 19 Այլ թէպէտ եւ այնպէս նեղութիւնակիր ամենայն արարածքն ընդունայնութեան ծառայէին սակայն առաջի եդելոյ ազատեցուցիչ յուսոյն ամենեքեան սպասէին հրեշտակք եւ մարգարէք եւ ամենայն արարածք։ 20 Զի ոմն ասէր Ի պահու իմում կացից եւ ելից ի վերայ վիմին եւ ակն կալայցբ *եւ միւսն՝ *թէ Ես Տեառն ակն կալայց եւ սպասեցից Աստուծոյ փրկչին *իմոյգ *եւ ոմն՝ թէ Ո՜ տացէ ի Սիովնէ զփրկութիւն Իսրայելիա։
ԼԶ
ԼԶ. Իսկ ընդդէ՞ր արդեաւք յերկարեալ միածնին՝ այնչափ *նեղութիւնս արարածոցն հասուցանէր եթէ ոչ՝ զի նախ ազդ արարեալ յառաջագոյն ընդելականս *առնիցէ *զի մի յորժամ յանկարծ երեւեալ՝ անծանաւթ անընկալ լինիցի այլ իբրեւ *հայեցելոց եւ սպասելոց՝ եկեալ ծանաւթս տայցէ։ 2 Զի եթէ յայնչափ ժամանակաց *առ իւր արարեալսն եկեալ անընկալ եղեւ *ո՞րչափ եւս *չազդեցելոցն եւ չհամբաւելոցն այլ կանխակալ խորհրդով ծանաւթս տուեալ ամենայն ազգացն եւ յաւիտեանցն եկելոց։
3 Որպէս ոմն ի պատգամաւորացն Աստուծոյ ասէ թէ Ինձ տուան շնորհքս այս՝ ի հեթանոսս աւետարանել զանքնին մեծութիւնն Քրիստոսի եւ լուսաւոր առնել զամենեսեան թէ զի՛նչ է տնտեսութիւն խորհրդոյն որ ծածկեալն էր յամենայն *յաւիտեանց առ Աստուծոյ՝ որ զամենայն ինչ արար զի յայտնեսցի *արդ իշխանութեանց եւ պետութեանց *որ յերկինս են ի ձեռն եկեղեցւոյ՝ բազմապատիկ իմաստութիւնն Աստուծոյ *ըստ յառաջադրութեան յաւիտեանցն զոր արար տերամբ մերով *Յիսուսիւ Քրիստոսիւբ *որոյ եւ վասն նորին իսկ յայտ արարեալ թէ Իբրեւ եկն լրումն ժամանակին գ։
4 Իսկ ո՞վ այն իցէ ի մարդկանէ որ կարող իցէ այնպիսի վարդապետութիւն զԱստուածութենէն ճշգրտել խաւսել այլ որչափ *ինքն կամեցաւ՝ առ ի ծանաւթ առնել զինքն զի ծանիցեն զնա եւ կեցցեն։ 5 Այլ ոչ բաւեմք արարածքս զԱրարչէն պատմել որ բեւեռեալ կամք ի տիպս պատկերիս՝ *ըստ առնել առնողին այլ որչափ ըստ չափոյ ժուժալոյ տկարութեանս մերոյ՝ ինքն կամեցաւ պատմել մեզ քանզի ոչ ոք գիտէ զԱստուծոյ՝ *եթէ ոչ Հոգին Աստուծոյ եւ Որդին որ եկն եւ պատմեաց եւ յայտնեաց եւ եցոյց թէ Որ ետես զիս՝ ետես զՀայր իմա։
6 Բայց Աստուած հոգի կենդանի է հուր կիզելոյ անթիւ եւ *անփոփոխ է փառք անպատում զաւրութիւն անբաւ գեղ աննման զարմանալի անհաս մտաց եւ խորհրդոց անխաւս *լեզուաց *անամփոփ խորհրդոց արտաքոյ քան զամենայն ճառս *ոչ ականատես եւ ոչ ունկան լուեալ եւ ոչ կարծիք սրտի կարեն հասանել։ 7 Երկինք ամենայնիւ աշխարհ ամենայնիւ եւ տիեզերք ամենայնիւ *ի վեր ունել ոչ բաւեն եւ բան նորա բարձեալ ի վեր ունի զամենայն *եւ ի զաւրութիւն հրամանի նորա կախեալ *առանց թեւոց ի թռիչս ի վերայ աւդոց իբրեւ թռուցեալ։ 8 Ինքն պատեալ զամենայնիւ *ի ներքոյ ամենայնի ի վերայ ամենայնի արտաքոյ ամենայնի եւ ամենայն ի նմանէ եւ ամենայն *ի նա եւ ամենայն ի փառս նորա։
9 Եւ ի բազում նշանս եւ ի բազում արուեստս *խաւսեցաւ *ընդ հարս մեր մարգարէիւքբ ի ժամանակս ժամանակս ի տեսիլս անպատումս յաննման փոփոխմունս *ի լուր զարմանալի ի գեղ գովելի յաստուածեղէն կերպարանս։ 10 Ումեմն *լուսեղէն նմանութեամբ ի կերպարանս մարդոյ *ումեմն իբրեւ զհուր բորբոքեալ ի կերպարանս մարդոյ եւ արդարոց բազմաց *երեւեցաւ *ըստ կարել տեսանելեացն նոցա եւ *ըստ հանդուրժել լսելեաց նոցա խաւսեցաւ ընդ նոսա։ 11 Զի *անբաւ է մարդոյ տեսանել զԱստուած գոյիւ իւրովգ իբրեւ մոմոյ զհուր զի եթէ լերինք *ոչ կարեն տեսանել զնա զի յորժամ հայեցեալ ընդ նոսա՝ հալեսցին։
12 Բայց *իբրեւ ինքնակամ կամաւք բարերարութեամբ իւրով *զինքն ցուցանէր՝ ի կերպարանս մարդոյ երեւէր ումեմն լոյս ումեմն հուր եւ ումեմն հողմ *եւ յամպ *եւ ի մէգ եւ ի մրրիկ։
13 Իսկ եթէ ասիցեմք եթէ հուր է՝ զոր ինչ *տեսանեմքն ասեմք *եթէ ասեմք լոյս է՝ *զնմանութեան *աստի կարծիս առեալ *զմերոյ բնութեանս՝ նմանութիւն ցուցանեմք երեւութիւքս աներեւութին վասն մերոյ անհասութեան։ 14 Ապա նա ըստ մերոյ փոքրկութեանս երեւի որպէս զի մի՛ տարրական արարածքս կիզցին յահէ *փառացն։ 15 Եւ *զանուն նորա ոչ չէ եւս ոք *գիտաց *զի չէ եւս անդր քան *զնա ոք՝ որ անտի եւ այսր անուանիցէ։
16 Եւ յերեւելն *իւրում արդարոցն՝ զահն իւր յինքն ամփոփէր եւ մարդատեսիլ եւ հրեշտականման երեւէր մտահաս ըստ հանդուրժելոյ աչաց։ 17 Ո՛չ արարածք կարեն քննել զԱրարիչն եւ ոչ զանգուածն զզանգիչն գիտէ։
18 Բայց Արարիչն գթայ յիր արարածս զի Աստուած արար զամենայն արարածս եւ զարդարեաց ի գեղ *գովելի եւ ի փառս վայելուչս։ 19 Ի հողոյ ստեղծ զհողեղէն մարմինս եւ ի լուսոյ հրեշտակս զարդարեալ ի լոյս վայելուչ եւ զգեցեալ զարդարեաց զփառաց աթոռն *ուր մտանեն աւրհնութիւնք հրեշտակաց բարբառք սրովբէից փառաւորութիւնք զուարթնոց ժողովք բանակաց եւ գունդք սրբոց եւ դասք գովչաց եւ աւրհնութիւնք երկնաւորացն եւ աղաւթք արդարոցն եւ պաշտաւն սրբոցն *սրովբէքն եւ քրովբէքն եւ զաւրք միաբանական լուսոյն։
ԼԷ
ԼԷ. Զայս *վկայութիւն ասացեալ՝ կարգեցաք ի ձեր լսելիս զսուրբ հաւատս ճշմարիտս, որ յայտ յանդիման վարդապետեցին մեզ *Գիրք սուրբք՝ սուրբ Հոգւովն, վասն մշտնջենաւոր արքայութեան Աստուածութեանն. որ յայտնեցաւ խորհրդով՝ արդարոց հարցն մերոց, եւ խաւսեցաւ *ընդ մեզ *Որդւովն եւ սուրբ *Հոգւովն, եւ աւետարանեցաւ *սրբովք մարգարէիւք եւ առաքելովք, եւ տուաւ մեզ հաստատութիւն *հաւատոց։
2 Զի հաւատովք ճշմարտեսցուք ի մի Աստուած հայր եւ տէր եւ արարիչ *ամենայնի, եւ ի միածին Որդին, որ ի Հաւրէ եւ առ Հաւր *եւ ընդ Հաւր, եւ ի սուրբ Հոգին, որ ի նորին էութենէ, եւ նովաւ արար զամենայն արարածս։ 3 Որ է մի տէրութիւն , մի զաւրութիւն, մի իշխանութիւն, մի մեծութիւն, մի գիտութիւն, մի խորհուրդ, մի պետութիւն, մի անսկզբնական զաւրութիւն. երեք կատարեալ անձինք, մի կատարեալ կամք. անպատում, անքնին միութիւն Երրորդութեանն. մի իսկութիւն, մի Էութիւն, մի Աստուածութիւն, Հայր եւ Որդի *եւ սուրբ Հոգին. երեք անձինք, մի զաւրութիւն Աստուածութեանն. Հայր յանձնէ, Որդի ի Հաւրէ, Հոգի ի նոցունց ի նոսին. իսկութեամբն, էութեամբն, Աստուածութեամբն *հարթ հաւասար հասարակ, ի խորութիւնս, ի բարձրութիւնս, ի լայնութիւնս, յերկայնութիւնս, մի Էութիւն բնութեան, մի պսակ Երրորդութեանն, եւ լի են երկինք եւ երկիր փառաւք նորա։
4 Որպէս եւ Սողոմոն *արքայ, որդի մարգարէին, ասէ յիւր յոգեկիր աղաւթսն, եթէ Երկինք եւ երկիր չեն քեզ բաւական։ 5 Եւ մարգարէն ասէ իբրեւ յերեսաց Տեառն, թէ Երկինք *աթոռ իմ են, եւ երկիրս պատուանդան ոտից իմոց. զո՞րպիսի տուն շինիցէք ինձ, ասէ Տէր, կամ զի՞նչ տեղի բնակութեան պատրաստիցէք ինձ. ո՞չ ձեռն իմ արար զայս ամենայն. եւ ես յո՞ հանգեայց *եւ դադարեցից, եթէ ոչ ի հեզս եւ ի խոնարհս եւ յայնոսիկ, ոյք դողան ի բանից իմոց. եւ Եղէց նոցա Աստուած, եւ նոքա եղիցին իմ ժողովուրդ։ 6 Իսկ որում երկինք *եւ երկիր չեն բաւական, ո՞րպիսի *ունիցի զնա սիրտ մարդոյ. միթէ մե՞ծ ինչ իցէ մարդ *քան զերկինս եւ զերկիր։ 7 Այլ յԱստուածութենէն զինչ կամի՝ եւ լինի, զինչ կամեցաւ՝ եւ արար, զինչ կամեցաւ՝ եւ եղեւ, որ ինչ կամի՝ ոչ զանցանէ. այլ ամփոփեցաւ, փոքրկացաւ, եւ եղեւ զինչ եւ կամեցաւ։
ԼԸ
ԼԸ. *Արդ՝ առաքեաց Աստուած զՈրդին իւր յաշխարհ, որ եկն եւ եղեւ ի կնոջէ. եւ ի մարդկեղէն մարմինս պատեցաւ. մարմնովն իւրով զամենայն *մարմին կենդանացոյց։ 2 Որով եւ յաղթեաց իսկ Արարիչն աշխարհի, զի նորոգեսցէ զարդարսն եւ զերծուսցէ ի մեղացածին ծննդոց եւ հրեշտակակերպս արասցէ եւ աստուածորդիս կոչեսցէ. եւ զմահկանացուս անմահացուսցէ անմահ Հոգւովն, պատուեսցէ աստուածեղէն փառաւքն։ 3 Վայելուչ լուսովն զարդարին, եւ յերկրաւորութենէս յերկնաւորութիւնն անցանեն, ի մահկանացուէս յանմահ կենդանութիւնն, զանանց լոյսն զգենուն եւ զանապական *գեղ կերպարանացն։
4 Ո՞րչափ եւս իցէ անպատում *Աստուածութիւնն, որ ամենայն բարութեանց աղբիւր են կամք նորա, եւ տէր ամենայն գործոց. եւ բանիւ բերանոյ նորա *հաստատեցան ամենայն արարածք, եւ ի նմանէ լոյս առին ամենայն լուսաւորք, եւ ի զաւրութիւն նորա *հաստատեալ *կան ամենայն արարածք, վերնայարկք երկնից եւ աշխարհ ամենայն *եւ որ ի նոսին, Եւ ի հոգւոյ բերանոյ *նորա ամենայն զաւրութիւնք նոցա։ 5 Եւ երկնաւոր պաշտաւնեայքն, եւ սրբոցն լուսեղէն բանակքն յուսով նորա կան կախեալ եւ ողորմութեանց նորա կարաւտին. եւ ի նորա ակնարկելն՝ ամենայն արարածոց պէտք պատրաստին. եւ ի զաւրութիւն նորա կեան *ամենեքեան, եւ Աչքն ամենեցուն ի նա յուսան։
6 Որ արարիչն եւ հաստիչն է եւ *առաջնորդն է ամենայնի իսկութեան բնութեամբն. անբաւ զաւրութիւնն որ *ի նմանէ է՝ տարածեալ արկեալ *զամենայնիւ. ուստի կենարար զաւրութիւնքն բաշխին, որ ընդ ամենայն արարածս անցանէ, ընդ երկնաւորս եւ ընդ երկրաւորս, ընդ աւդս եւ ընդ հողմս, ընդ հուր եւ ընդ ջուր, ընդ լոյս եւ ընդ խաւար, ընդ անդունդս եւ ընդ բարձունս։ 7 Որ ընդ *աներեւակի զաւրութիւնսն թափանցանց լուսով իւրով ելանէ, որոյ զաւրութիւն հոգւոյն անբաւ է, զամենայնիւ սփռեալ , ընդ ամենայնիւ տարածեալ. եւ ելանեն ճառագայթք զաւրութեամբ, անըմբռնելի բնութեամբ։ 8 Մի ունի զչափ վերին բարձանց, եւ մի զստորին անդնդոց, մի յաջ ձգեալ եւ մի յահեակ, մի ի դէմս եւ մի ի թիկունս։ 9 Վեց զաւրութեամբ ճառագայթքն, վեց հազարեան դարքն. եաւթներորդ դարն՝ հանգիստ արդարոց։
10 Մեաւքակերպ զԱստուած ի՞ւ քարոզեսցուք յաւդապատ անդամովքս զանգեալ ի հողոյ։ 11 Իւրաքանչիւր անդամ զիւրաքանչիւր գործ *բարձեալ *բերէ յանձին, ոչ ձեռնհաս ի գործ *ընկերին. ո՛չ ակն լսէ, եւ ոչ ունկն տեսանէ. ո՛չ լեզու հոտոտի, եւ ոչ ձեռք գնան, եւ ոչ ոտք աղաղակեն։ 12 Բերան՝ խորտկաց, հոտոտելիք՝ հոտոց, քիմք՝ ճաշակաց, մի մի յիւրաքանչիւր *բնութեանն կապեալ կան։
13 Բայց ինքն *իւրով կամաւք արար զամենակեցոյց գալուստն իւր եւ կատարեաց զկամս *Հաւր։ 14 Առաքեցաւ Աստուած * յԱստուծոյ *սուրբ Որդին, առ զմարմին ի կուսէ, մարդ կատարեալ՝ կատարեալ Աստուածութեամբն. զԱստուածութեան զաւրութիւնն յայտ արար, եւ զմարմնոյ տկարութիւնն ցուցանէր։ 15 Ծառայակից եղեւ մարմնովն մարդկութեանս, եւ ազատեաց ի մեղաց զմարդկութեան մարմինս։ 16 Որով էջ *ի դժոխս, եւ ած եհան անտի զարգելեալսն ի դժոխոց։ 17 Մարմնով հալածեցաւ, եւ հալածեաց զսատանայ եւ կապեաց *զմեղս։
18 Զի որ ի մարմինն հաւատացին՝ ծանոյց նոցա զԱստուածութիւնն իւր, եւ որք ի մարմնոյն գթեցին՝ *ուրացան զբնութիւն նորա։ 19 Քանզի միացաւ *ի մարմնի բնութեամբ, եւ խառնեաց զմարմինն *ընդ իւր Աստուածութիւնն։ 20 Որք հաւատացին ի նա՝ նոքա վայելեսցեն * ի բարիսն յանպատումս. եւ որք յայսց հաւատոց վրիպեցան՝ *նոքա *զանկոխն եւ զանխուլ գնացին եւ ըստ արտուղի անկան եւ խրամատեցին *անձանց իւրեանց անցս անկարկատս, եւ զբազումս *ի ճշմարիտ հաւատոցն թիւրեցին։ 21 Իբրեւ կարծէին թէ գտին ինչ՝ գտին զոչինչ. որպէս եւ գրեալ է, թէ Չոգան զհետ ոչնչի, եւ *գտին զոչինչ։ 22 Զի գիւտիցն խնդիր՝ աշխատութիւն է, իսկ անգիւտ աշխատութիւն՝ սուտ *վարդապետութեամբ կռապաշտութեան *հասուցանէ։
23 Զի անտուստ *ի վերուստ զանցելոց յաւիտեանցն՝ *զկնի իսկ եկելոցս մարգարէիւքն ամենեքումբք ծանաւթս տայ. եւ առաջին աւրինակաւքն՝ վերջնոցս բազում անգամ վարդապետեալ. մերթ ահագին *սպառնալեաւք կարգէ՝ յիշատակաւք առաջին վրիժուցն խնդրելոյ, զի զանհաւանսն զարհուրեցուցեալ՝ յուղղութիւն յորդորիցէ. որպէս զգունակ գունակ հարուածսն Եգիպտացւոց, եւ զդառնագոյն հատուցումն նոցա *վրիժուցն խնդրելոյ։ 24 Եւ կամ զանհաւան անկելոցն յանապատին, եւ զամենայն իսկ *զփորձ առելոցն բարկութեանն Աստուծոյ զյիշատակս առեալ բերէ։
25 Նա եւ *Քրիստոսի իսկ զերկիրն Սոդոմացւոց եւ Գոմորացւոց յաւրինակ առեալ, զի մի ի չհաւանել ոմանց՝ եւս *դժնդակագոյնս քան զայն կրիցեն։ 26 Եւ մերթ զբազմադիմի սքանչելագործութիւնս պայծառագոյնս եւ զհատուցմունս արդարոցն *պարգեւելոցն Աստուծոյ յիշեցուցանէ. կարգէ միանգամայն եւ զհաստատութեան արարածոցս զպայման, բազում անգամ ասելով, թէ Զերկինս ձգեցի, եւ զերկիր հաստատեցի, եւ Զծով սահմանաւք փակեցի. զի այսու ամենայնիւ հաւատարիմ զլսողսն *առ խոստացեալսն քաջալերեսցէ։
ԼԹ
ԼԹ. Իսկ իբրեւ եկեալ՝ կատարեաց փրկիչն ամենեցուն *զերբեմնի խոստացեալսն վասն նորին։ 2 Եւ վկայութեամբ զգալուստ *Որդւոյն կարեմք ճշմարտել մարգարէականաւքն յառաջասացելովք վասն մարմնածին ծննդեան աստուածորդւոյն, հոգեխառն բանիւք զաստուածախառն մարմնոյն. զոր յառաջագոյն *Աստուած եցոյց զիւրոյ Որդւոյն *զգալուստ՝ արժանաւոր իւրոց մարգարէիցն ձայնիւք։
3 Զի առաքեաց Աստուած զՈրդին իւր, որ եկն ծնաւ ի կնոջէ, եւ եմուտ ընդ աւրինաւք. զի զորս ընդ աւրինաւքն իցեն՝ գնեսցէ, զի մեք *զորդեգրութիւն ընկալցուք։ 4 Հանգոյն սորա եւ կարապետն *Յովհաննէս ասէր. Ապաշխարեցէ՛ք, զի մերձեալ է արքայութիւն երկնից. զոր եւ յաւիտեանց Տէրն *արքայութիւնաբեր առակ առաջի իսկ դնէ ասելովն, թէ Կատարեալ է ժամանակ, եւ հասեալ է արքայութիւնն Աստուծոյ։
5 Եւ արդ՝ եկեալ սքանչելի խորհրդակից Որդին Աստուծոյ՝ *կատարեալ զխորհուրդ նախակարգ յաւիտեանցն, զոր եւ *մարգարէն ասէ, եթէ Հաստատէ զբանս *ծառայից իւրոց, եւ զխորհուրդս հրեշտակաց իւրոց արդարացուցանէ։ 6 Ունի *եւ հրեշտակն *պատրաստել նմա ճանապարհ. որոյ տուեալ ողջոյն կուսին, առ ի զմարգարէականն կատարելոյ, եթէ Կոյս յղասցի եւ ծնցի որդի, եւ կոչեսցեն զանուն նորա Էմմանուէլ *, եւ ասէ, Ուրախ լեր, բերկրեալ, Տէր ընդ քեզ։
7 Եւ անդէն նշանակէ, թէ զի՛նչ աւրինակ Տէր ընդ նմա *լինելոց իցէ. ասէ. Հոգի սուրբ եկեսցէ ի քեզ, եւ զաւրութիւն Բարձրելոյն *հովանի լիցի ի վերայ քո. քանզի որ ծնանելոցն է՝ սուրբ է, եւ որդի Բարձրելոյ կոչեսցի *։ 8 Եւ անդէն ի մարգարէականսն հայեցեալ՝ ասէ, թէ Տացէ նմա տէր Աստուած զաթոռն Դաւթի *հաւր իւրոյ, եւ թագաւորեսցէ ի վերայ տանն Յակովբայ յաւիտեան, եւ թագաւորութեան նորա վախճան մի՛ լիցի։ 9 Զորմէ եւ հայրապետն Յակովբ *Հոգւովն լցեալ ասէր, եւ փառաւոր զՅուդա գիտացեալ՝ ի մարգարէութիւն ասէ. Մի՛ պակասեսցէ իշխան Յուդայ, եւ մի՛ պետ *յերանաց նորա, մինչեւ եկեսցէ այն՝ որոյ իւր է թագաւորութիւն, զի նա է յոյս հեթանոսաց։
10 Ահա տեսանեմք լցեալ *կատարեալ զամենայն մարգարէութիւն լիով. ահա տեսանեմք զամենայն հեթանոսս սպասեալ նմա, ո՛ր կամաւ եւ ո՛ր ակամայ։ 11 Ասէ. Կապեսցէ զգրաստ իւր զորթոյ, եւ *զյաւանակ իշոյն զորթոյն գնդակէ. այսինքն՝ զգալն խոնարհութեամբ առ մշակս այգւոյն, որ ոչ *կամեցան զայգւոյ տէրն. որ չարչարեցաւ իւրով կամաւք համբերեալ, զոր ի ժամու իւրում պատմեսցուք՝ որ դեռ վասն ծննդեանն են բանք ասել ձեզ, զգուշակումն մարգարէիցն, զքարոզութիւն առաքելոցն, զվկայութիւն վկայիցն։
Խ
Խ. Որ նա ինքն է յէութեանն *որպէս եւ էն իսկ սակայն յորժամ կամեցաւ՝ առ զմարդկան կերպարանս եւ զգեցաւ մարմին եւ էջ ի մեր նմանութիւն այն որ *անբաւն էր եւ *անհաս յամենայն լրութեան Աստուածութեանն՝ եւ վասն մեր էջ ի չափաւորութիւն *եւ ամփոփեցաւ ի մարմին բովանդակեցաւ ճշմարտութեամբ ի մարմնին եւ *ճշմարիտ մարդ եղեւ, եւ էջ յանարգութիւն, զի զմեզ բարձրասցուսցէ։ 2 Սակայն իւրով Աստուածութեամբն *յերկինս է եւ յերկրի՝ *առ Հաւր եւ ընդ Հաւր *եւ ամենայն արարածք հրամանաւ նորա շարժին ըստ իւրաքանչիւր *կարգածոցն կազմածոց ։
*Սակայն թէպէտ վասն մեր էջ յանարգութիւն՝ այլ կայ յիւրում բնութեանն որպէս եւ * ինքն ասէ թէ Ես նոյն եմ եւ ոչ փոփոխեցայ ա։ 4 Զի թէպէտ *զկերպարանս առ եւ զմարմին մարդկան՝ *այլ խառնեաց միացոյց ընկղմեաց զմարմինն *յԱստուածութեան իւրում։ 5 Եւ դարձեալ ասէ Սա է Աստուած Աստուած մեր յաւիտեանս յաւիտենիցբ։ 6 Եւ դարձեալ ասէ *Դու նոյն ես եւ ամք քո ոչ անցանենգ։ 7 Եկեալ այսպիսի *բարբառ *եւ առ մեծն մարգարէից Մովսէս *թէ Ես եմ որ սկզբանէն էի *այսպէս ասասցես *թէ որ ի սկզբանէն Աստուած՝ առաքեաց զիս առ ձեզդ։ 8 Զոր եւ Յովհաննէս ասէր ի թղթին իւրում *թէ Որ էրն ի սկզբանէ զորմէ լուաք որում ականատեսքն իսկ եղաք *ընդ որ հայեցաքն եւ ձեռք մեր շաւշափեցին զբանն կենաց *եւ կեանքն յայտնեցան եւ տեսաք եւ *վկայեմքե զի նա ինքն *է Աստուած ճշմարիտ եւ կեանք յաւիտենականք։
9 Որ առ *զմարմին անըմբռնելին եւ շաւշափեցաւ եւ ըմբռնեցաւ մարմնովն *եւ զամենայն անցս մարմնոյն յանձն առեալ իւրովք կամաւք յանծանաւթս *եղեալ *համբեր խոնարհութեամբ եւ ոչ ուրուք բռնադատութեամբ բայց *իւրովք *իշխանական եւ անձնիշխան կամաւք կրեաց զայն որպէս եւ *ինքն ասէր Իշխանութիւն ունիմ դնել զանձն իմ իմովք կամաւք զի դարձեալ միւսանգամ առից զնաա։
10 Եւ ինքն ծնաւ *ի կուսէն եւ իւրովք կամաւք կատարեաց զկամս առաքչին իւրոյ ասէ Ես *եկի կատարել զկամս Հաւր իմոյբ զի ցուցցէ զմիաւորական *զանքակ զանբաժին ինքնութեանն միութիւն։ 11 Կամաւք Հաւր եմուտ յարգանդ կուսին եւ ոչ գարշեցաւ վասն զի ինքն *է սրբիչ ամենայնի։ 12 Իւրովք կամաւք պատեցաւ ի խանձարուրս եւ եդեալ ի մսուր անասնոց զի *ինքն է Տէր եւ Արարիչ ամենայն մեծութեանց եւ բղխիչ ամենայն բարութեանց։
13 Հինաւուրցն վասն մեր մանկացաւ եւ առ *զկերպարանս մարմնոյ *տկարութեանս մերոյ մարդկութեանս զի զմեզ փոխեսցէ յանմահութիւն իւր։ 14 Սակայն թէպէտ եւ զգեցաւ մարմին եւ էջ ի մեր նմանութիւն՝ այլ *կայ ի փառս հայրենի բնութեանն Աստուածութեան իւրոյ որպէս եւ էր իսկ եւ է եւ կայ յաւիտեան ընդ Հաւր իւրում ի բարձունս *յիւրում բնութեանն հանդերձ մարմնովն զոր ի մէնջն զգեցաւ *փառաւորեալ ցանկորդ ի հոգեղէն * եւ ի հրեղէն զուարթնոցն ։
15 Նա եկն եղեւ մարդ զի *մարմնաւորքս տեսանել կարասցեն *բայց զԱստուած *գոյիւ *ոչ տեսեալ ուրուք ո՛չ հրեշտակաց եւ ոչ հրեշտակապետաց ո՛չ սրովբէից եւ ոչ քրովբէից եւ ոչ բիւրաւոր բանակաց *երկնաւոր զուարթնոց բայց *Որդին *ծածկեալ մարմնով՝ կատարելամիտ իմաստնոց եցոյց եւ յայտնի արար զի յագեսցին *լուսոյն սքանչելութեամբ *թէ Որ ետես զիս՝ ետես զՀայր իմա։ 16 Եւ եկեալ *զխոստացեալսն կատարեաց ի սրբոյ կուսէն *եւ ծնունդն առաջին՝ ի Հաւրէ յառաջ քան զանկէտ յաւիտեանս մշտընջենական եւ յաւիտենական ծնունդ ի մշտընջենական եւ յաւիտենական Հաւրէն յառաջ քան զամենայն ։
17 Այսչափ եւ եթ գիտել տկարութեան արարելոցս ի նմանէ *զի նա եւ ճշմարիտ Հայր՝ մի են ուստի ամենայն հայրութիւն անուանեալ կոչի *երկնաւորաց եւ երկրաւորաց։ 18 Մի միայն Տէր երեքանձնական զաւրութիւն երեք անձինք *մի *զաւրութիւն *մի միութիւն գիտութեան զաւրութիւն մի՝ միասնական փառաւք *մի միայն լուսաւորութեամբ մի միայն *իսկութեամբ զի ոչ ոք կարէ քննել թէ ո՛րպէս կամ զիա՛րդ եղեւ։
19 Հաւատացէ՛ք *յԵրրորդութիւնն ճշմարտեցէ՛ք ի միութիւնն անշշունջ լռութեամբ լուռ հաւատովք։ 20 Բայց *զանյոյզ զանքնինս հողապատեանքս ի հողոյ զանգեալ զիա՞րդ քննել *կարիցեմք *եւ կամ գիտել զԲարձրելոյն եւ *սկզբնաւորքս զանսկիզբնն զանհասն *զիա՞րդ կարիցեմք քննել։
21 Հաւատք ճշմարիտ այս են ։ 22 Խոնարհեցաւ եւ խառնեաց զԱստուածութիւնն ընդ մարդկութեանս եւ զանմեռն ընդ մեռոտս *զի զամենայն մարդիկ անքակ արասցէ յանմահութենէ Աստուածութեան իւրոյ յորժամ *մարմնովն *առ Հաւրն ընդ աջմէն եմուտ եւ խառնեաց զմեզ յԱստուածութիւն իւր *միածին *Աստուածորդին հզաւրակիցն Հաւր յորոյ ի ձեռն հաստատեաց զհիմունս երկրի եւ պարզեաց զպարզուածս երկնից։ 23 Վասն որոյ մարգարէն ասէ Յայտնեաց Տէր զաջ իւր եւ զբազուկ իւր ամենայն հեթանոսաց *եւ տեսին ամենայն ծագք երկրի զփրկութիւն Աստուծոյ մերոյա։
24 Աջն *Հաւր *ինքն իսկ է եւ բազուկն՝ միածինն Քրիստոս եւ նովաւ լուսաւորեցան ամենայն եղեալքս որ ի սկզբանէ էր Բանն եւ Բանն էր առ Աստուած եւ Աստուած էր Բանն որ ամենայն ինչ նովաւ եղեւբ եւ նովաւ հաստատեցան ամենայն ինչ՝ որ ինչ յերկինս եւ որ ինչ յերկրի հարկ էր զի նովաւ սրբեսցին՝ *որով եղենն եւ *հաստատեցան *եւ նովաւ լուսաւորեսցին եւ կամեցեալ Աստուծոյ զի կեցցեն արարածք եւ մի՛ կորիցեն։