Kitabı oku: «Պատմութիւն», sayfa 2

Yazı tipi:

Յեսու որդի Նաւեայ իբրեւ անց ընդ Յորդանան գետ, եկաց երկրին Քանանացւոց ամս քսան եւ եւթն. եւ ի պատերազմունսն՝ ամս վեց. յետ ժառանգեցուցանելոյ զերկիրն վիճակաւք՝ եկաց ամս քսան եւ մի։ Արդ՝ առնին, յորմէ հետէ եկն Աբրահամ յերկիրն Քանանու, մինչեւ ի մեռանելն Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ՝ ազգք եւթն, ամք ՇԱ. եւ յԱդամայ՝ ազգք քսան եւ եւթն, ամք ՎՊՁԴ։

Յետ մահուան Յեսուայ մեղաւ ժողովուրդն, եւ մատնեցան Քուսանայ արքային Միջագետաց. եւ ծառայեցին նմա ամս ութ. եւ իբրեւ աղաղակեցին առ Աստուած, յարոյց նոցա իշխան զԳոթոնիէզ՝ զեղբայր Քաղեբայ զկրտսեր, որ էր ի ցեղէ Յուդայ։ Սա մարտեաւ ընդ Քուսանայ եւ սպան զնա. եւ տիրեաց ժողովրդեանն ամս քառասուն։ Յաւուրս Սամեդարայ՝ Պոմիդեւս եւ Պիմիթէս, Պիսոս, Ատղաս, Պանոպտէս, Դեւկաղիոն ճանաչին։ Յետ վախճանելոյն Յեսուա կալան ծերքն Լ ամ։

Դարձեալ մեղուցեալ՝ մատնեցան Եգղովմայ արքայի Մովաբու եւ ծառայեցին նմա ամս ԺԸ. եւ իբրեւ դարձան առ Աստուած, յարոյց նոցա իշխան զԱւովդ՝ յազգէ Եփրեմի, որ սպան զԵգղովմ. եւ տիրեաց ժողովրդեան ամս ութսուն։ Յետ մահուանն Աւովդայ մեղաւ ժողովուրդն. եւ մատնեցան Յաբիսայ արքայի Քանանացւոց՝ ամս քսան ծառայեալ նմա։ Ի սորա աւուրս մարգարէացաւ Դեբովրա կին Աղփիդովթայ՝ յազգէ Եփրեմի. եւ ի նորա ձեռն տիրեաց. զաւրու որդւոցն Իսրայէղի Բարակ՝ որդի Աբենեւմայ, ի ցեղէ Նեփթաղէմայ։ Սա մարտեաւ ընդ Սիսարայի սպարապետին Յաբինայ, եւ յաղթեաց նմա, եւ տիրեաց որդւոցն Իսրայէղի. եւ դատեցաւ Դեբովրայ զժողովուրդն ամս քառասուն։ Յաւուրս Դեբովրայ մարգարէուհւոյ՝ որ ընդ Բարակայ, որք ի Դիոսէ վիպասանին, ուստի Պիպկոս անուանեալն Զեւս, Կրոնայ ազգական, յարեւմուտս թագաւորեաց. որ ունէր դստերս Երովպէմինոս, Անտիոպէ, Աղկմենէ, Սեղղենէ, Դանաովէ, Պերսեւս, Եղէդա՝ կին Զեւսայ։ Զեւս՝ կենդանութիւն կոչի, Եւղէդա՝ աւդ, վասն տուրեւառ շնչոց։

Յետ մահուանն Դեբովրայ մեղաւ ժողովուրդն եւ մատնեցան Մադիանացւոց ամս եւթն։ Ի սոցա վերայ չոգաւ Գեդէովն երեքհարեւր արամբ, եւ սատակեաց կորոյս ի նոցանէ բեւրս երկոտասան։ Սա տիրեաց ժողովրդեանն զամս քառասուն, որ էր յազգէ Մանասէի։ Յաւուրս Գեդէովնի՝ Զեթոս եւ Ամբիովն, որդիք Զեւսայ, երեւեին։ Եւ սորին որդի Աբիմեղեք ամս երիս։ Յաւուրս Աբիմեղեքայ՝ որք ըստ Գանեմիդեայն, եւ Պերսեայն, եւ որք ըստ Երակղեայն, եւ Արգոսին, եւ որք ըստ Ղիկուրգոսի աւրինադիր էին՝ ճանաչէին։

Յետ սորա տիրեաց Թովդա՝ որդի Փիղեայ Աքարեանց, որ էր ի ցեղէ Եփրեմի, եւ տիրեաց ամս քսան եւ երիս։ Յետ սորա Յայիր Գաղաադացի՝ յազգէ Մանասէի. եւ տիրեաց ամս քսան եւ երկուս։ Եւ յետ սորա մեղաւ ժողովուրդն. եւ մատնեցան Ամովնացւոց ամս ԺԸ. եւ աղաղակեցին առ Աստուած. եւ յարոյց նոցա իշխան զՅեփթայէ Գաղայադացի յազգէ Մանասէի. եւ տիրեաց ամս վեց։ Յետ սորա տիրեաց Եսեբովն՝ յազգէ Յուդայ ամս եւթն։ Յետ սորա տիրեաց Աղղովն, յազգէ Զաբուղովնի, ամս տասն։ Յետ սորա տիրեաց Եբրովն, որդի Աղեղայ Ափրաթովնացի, յազգէ Եփրեմի՝ ամս ութ։

Յետ սորա մեղաւ ժողովուրդն, եւ մատնեաց այղազգեաց ամս քառասուն։ Եւ իբրեւ դարձան՝ յարոյց նոցա իշխան զՍամփսովն որդի Մանուէի, յազգէ Դանայ, որ մարտեաւ ընդ այղազգիսն. եւ տիրեաց ամս քսան։ Յաւուրս Սամփսովնի Դեդաղ՝ որ հիւսն Մաժան կոչի, եւ Երակղէս՝ որդի Զեւսայ, ի յԱղկմենայ ծնեալ, եւ Երմես եռամեծ երեւեին։

Յետ սորա տիրեաց Սամեգար ամս երեսուն։ Յետ այսորիկ անիշխանութիւնն կալաւ, որպէս Ափրիկանոսն պատմէ, ամս քառասուն։ Յետ սորա Հեղի քահանայ դատեաց զժողովուրդն ամս քսան. եւ տապանակն Աստուծոյ եղեւ առ այղ ազգիսն ամիսս եւթն։ Յաւուրս Հեղեայ քահանայի Իղիոն հրկէզ եղեւ եւ քաջքն ի մաւտ կային։

/37b/ Յետ սորա Սամուէղ մարգարէ, որ աւծ զՍաւուղ ի թագաւոր։ Եւ յետ այսորիկ դարձոյց Սամուէղ զտապանակն յայղազգեացն. եւ եդ ի տան Ամինադաբայ. եւ եկաց անդ ամս քսան։ Եւ դատեաց զԻսրաէլ ամս քսան եւ երկուս։ Եւ թագաւորեաց Սաւուղ ամս քառասուն. եւ էր նորա սպարապետ Աբեններ՝ որդի Ներեայ։

Յետ այսորիկ իբրեւ թագաւորեաց Դաւիթ, եհան զտապանակ կտակարանացն ի տանէ Ամինադաբայ. եւ ի հանելն՝ թիւրեաց զնա եզնն. իբրեւ մատեաւ ուղղել զնա Ոզա, հարաւ անդէն եւ մեռաւ։ Իբրեւ ետես Դաւիթ՝ զահի հարաւ. եւ եկաց անդ ամիսս երիս։ Այս Սամուէղ աւծ զԴաւիթ ի թագաւոր։ Եւ առնին ի Յեսուայ որդւոյ Նաւեայ մինչեւ յառնուլն Դաւթի զթագաւորութիւնն, որ էր յազգէ Յուդայ, ազգք եւթն, ամք ՆՁԷ. եւ յԱդամայ ազգք երեսուն եւ չորս, ամք ՏՅԿԴ։

Յետ այսորիկ թագաւորեաց Դաւիթ ամս քառասուն եւ ամիսս վեց. ի Քեբրոն՝ ամս եւթն, ամիսս վեց. եւ յԵրուսաղէմ՝ ամս երեսուն եւ երիս։ Ի սորա աւուրս էր քահանայապետ Աբիաթար՝ որդի Աբիմեղեքայ։ Եւ ի միւսմէ ցեղէն՝ Սադովկ։ Եւ մարգարէանային յաւուրս Դաւթի՝ Գադ, Նաթան, եւ Ասափ. եւ էր սպարապետ Դաւթի՝ Յովաբ որդի Սարուհեայ, քեռ Դաւթի։ Սա թուեաց զցեղսն Իսրաէղի. եւ էր թիւն, զոր թուեաց Յովաբ որդի Սարուհեայ զորդւոցն Իսրաէղի, անձինք իբրեւ հազարիցս, եւ հարիւր հազար եւ որդիքն Յուդայ՝ ՆՀՌ։ Բայց Ղեւի եւ Բենիամին ոչ թուեցան. եւ վասն թուելոյն նորա զԻսրաէղ, անկան յԻսրաէղէ եւթանասուն հազար։

Յետ Դաւթի թագաւորեաց Սողոմովն, որդի նորա, ամս քառասուն. եւ ի նորա աւուրս դարձեալ մարգարէանայր Նաթան եւ Աքիա Սեղովնացի. եւ քահանայապետ նորա էր Սադովկ։

Յետ սորա թագաւորեաց Ռոբովամ որդի իւր ամս եւթն եւ տասն. առ սովաւ բաժանեցաւ թագաւորութիւնն։

Եւ ի Սամարիա թագաւորեաց Յորոբովամ ծառայ Սողոմովնի, յազգէ Եփրեմի՝ եւ մարգարէանայր առ Յորոբովամաւ Աքիաս Սեղովնացի եւ Սամեա որդ ի Հեղումայ։

Յետ սորա թագաւորեաց Աբիա որդի իւր՝ ամս վեց։ Յետ սորա թագաւորեաց Ասսա՝ որդի նորա, ամս քառասուն եւ մի։ Սորա ի ծերութեան ցաւեցին ոտք իւր. եւ մարգարէանայր յաւուրս նորա Անանիա։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովսափատ որդի իւր ամս քսան եւ հինգ։ Ի սորա աւուրս մարգարէանայր Եղիաս, եւ Միքեէ՝ որդի Յեմբղեայ, եւ Աբդիու՝ որդի Անանիայ. եւ էր յաւուրս Միքէի մարգարէ մի սուտ՝ անուն Սեդեկիա, որդի Քանանու։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովրամ որդի իւր՝ ամս քսան. ի սորա աւուրս մարգարէանային Եղիա եւ Եղիսէոս։

Յետ սորա թագաւորեաց Ոքոզիա որդի իւր՝ ամ մի։ Ի սորա աւուրս կերաւ ժողովուրդն, ի Սամարիա, զորդիս իւրեանց եւ զաղբ աղաւնեաց, ի ժամանակին իբրեւ թագաւորեալ էր Յովրամ ի Սամարիա. եւ յաւուրս Ոքո զիայ մարգարէանայր Եղիսէոս եւ Աբադադովնէ։

Յետ սորա թագաւորեաց Գոթողիա, մայր Ոքոզիայ, ամս ութ։ Սա կոտորեաց զթոռունս իւր, զի յազգէ էր Աքաաբու արքայի Իսրաէղի. բայց քոյրն Ոքոզիա եւ Յովսաբէ՝ կին Յովիդայեի քահանայապետի՝ գողացան զՅովաս որդի Ոքոզիայ. եւ ի նորա վերայ եդ Յովիդայէ զթագաւորութիւնն։ Եւ մարգարէացաւ առ Գոթողիաւ՝ Եդիսեոս։

Առ Յովիդայէ քահանայապետիւ իմաստասէրք մին Սէնեփովն, եւ Պղատովն, եւ Սոփոկղէս, Երատղիտոս, եւ Հերոդոտոս, եւ Եւրիպիդէս ողբերգակ, եւ Սոկրատէս ճարտասան, եւ Փիդիաս հրաշագործ, եւ Թեեմտեոս ուսումնատուր, եւ Դիմոկրիտոս Աբդիրացի, եւ Եպոկրատէս բուժական, եւ Թուկիդիդէս ճարտասան … տէս եւ Եմպեդոկղէս, եւ Գորգիա, Զէնոն, Սոկրատէս, Պարմենիդէս, Պերիկդէս, Պողիս, եւ Արիստոփանէս կատերագ երեւին։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովաս որդի Ոքոզիայ՝ ամս Խ։ Սա սպան զԶաքարիա որդի Յովիդաէի քահանայապետի։

Յետ սորա թագաւորեաց Ամասիա որդի իւր՝ ամս Ը։

Յետ սորա թագաւորեաց Ոզիաս որդի իւր՝ ամս ԾԲ։ Սա բորոտեցաւ եւ մեռաւ. եւ դատէր յաւուրս նորա զժողովուրդն Յովաթամ որդի նորա, որ չեւ եւս էր թագաւորեալ։ Եւ մարգարէանային յաւուրս Ողիա՝ Ամովս եւ Եսայի որդի իւր, Ովսեէ՝ որդի Բէերայ, Յովնան որդի Ամաթեայ՝ ի Դովմերեայ։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովաթամ որդի իւր, ամս վեշտասան. առ սովաւ մարգարէանային Եսայի եւ Ովսեէ, եւ Միքէ՝ Մորստացի, եւ Յովեզ՝ որդի Բաթուեղի։

Յետ սորա թագաւորեաց Աքաղ որդի իւր ամս հնգետասան։ Ի սորա աւուրս մարգարէանային Եսայի եւ Ովսեէ. եւ պաշտէր զքահանայապետութիւնն Ուրիաս։ Ի սորա աւուրս Սաղմանասար, արքայ Ասորեստանեաց, փոխեաց զբնակիչս Սամարեայ՝ ի Մարս եւ ի Բաբեղովն։

Յետ սորա թագաւորեաց Եզեկիաս որդի իւր՝ ամս քսան եւ ինն. առ նովաւ մարգարէանային Եսայի, Ովսեէ, եւ Միքեէ։

Յետ սորա թագաւորեաց Մանասէ որդի իւր՝ ամս յիսուն եւ հինգ։

Յետ սորա թագաւորեաց Ամովն որդի իւր՝ ամս երկոտասան։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովսիա որդի իւր՝ ամս երեսուն եւ մի։ Սա եդ զխաղխաղակոյտ ոսկերաց մարդկան՝ ի վերայ պատկերաց կռոցն, որպէս եւ գրեալ է։ Ի սորա աւուրս եղեւ Զատիկն յամի ութուտասաներորդի թագաւորութեան իւրոյ։ Քանզի յորմէ հետէ մեռաւ Յեսու որդի Նաւեայ, ոչ արար Զատիկ ժողովուրդն մինչեւ ցայնժամ. եւ Քեղկիա քահանայ՝ հայր Երեմիայի մարգարէի՝ եգիտ ի տաճարին զգիրս աւրինացն՝ յութուտասաներորդի ամին Յովսիայ արքայի։ Ի սորա աւուրս մարգարէանային Ողդա՝ կին Սեղեմեայ հանդերձապետի՝ որդւոյ քահանայապետին. եւ Սոփովնիա, եւ Երեմիա։ Եւ առ Երեմիայիւ էր մարգարէ մի սուտ, Անանիա անուն նորա։

Յետ սորա թագաւորեաց Աքաղ որդի իւր՝ ամս երիս։ Զսա կապեաց Նեքաւով արքայ Եգիպտացւոց, եւ իջոյց յԵգիպտոս. եւ անդ կացոյց զԵղիակիմ եղբայր նորա, որ եւ Յովակիմ կոչեցաւ։ Ի սորա աւուրս մարգարէանային Երեմիայ, եւ Բուղի, ու Ուրիա՝ որդի Սամեայ՝ ի Կարիաթարիմ գեղջէ։ Եւ թագաւորեաց ամս մետասան։ Զսա կապեաց Նաբուքոդոնոսոր պղնձի կապանաւք եւ տարաւ ի Բաբիղովն։

Յետ սորա թագաւորեաց Յովակիմ ամս երիս. եւ զսա տարաւ առ իւր Նաբուգոդոնոսոր արքայ Բաբեղացւոց, եւ զայղս ընդ նմա. եւ կացոյց փոխանակ նորա զՍեդակիա, որ կոչեցաւ Յեքովնիա։ Սա էր եղբայր Յովակիմա(յ) արքայի, որ թագաւորեաց ամս մետասան. եւ յերկոտասաներորդ ամին տարաւ նա Նաբուքոդոնոսոր ի Բաբեղովն՝ աչաւք խաւարելովք։ Ապա եւ զժողովուրդն փոխէր առ ինքն, բայց ի սակաւուցն, որ իջին յԵգիպտոս։ Եւ մարգարէանային յաւուրս Սեդեկիայ՝ Երեմիայ եւ Ամբակում։ Եւ յամի հինգերորդի թագաւորութեան նորա մարգարէացաւ Եզեկիէղ ի Բաբեղովն. եւ յետ սորա մարգարէացաւ Նաւում՝ ի Բաբեղովն, եւ Մաղաքիա, եւ Դանիէլ։ Եւ տեսանէ զտեսիլ եւթներորդացն, յառաջին ամի թագաւորութեանն Դարեհի՝ որդւոյ Արշաւրայ, ի զաւակէ Մարաց, որ թագաւորեաց ի վերայ տէրութեանն Քաղդեացւոց։

Յետ սորա թագաւորեաց Կիւրոս։ Եւ յամի երկրորդի թագաւորութեան իւրոյ եհան զժողովուրդն՝ երթալ յԵրուսաղէմ։ Եւ մինչ շինէր տաճարն՝ մարգարէանային ի միասին Անգեոս եւ Զաքարիաս. եւ յետ Անգեայ եւ Զաքարեա(յ)՝ Նէեմի որդի Աքեղեայ, յազգէ Իսրաէղի, որ շինեաց զքաղաքն Երուսաղէմ. եւ էր տակառապետ Արտաշէսի արքայի Պարսից։

Յետ սորա՝ Եսթերայ եւ Մուրդքէի պատմութիւնն կարգի։ Եւ է Դաւթայ մինչեւ ի Սեդեկիա, եւ ի գերութիւնն Յեքովնիա(յ) ազգք հնգետասան, ամք ՆՀԳ եւ ամիսք ինն։

Եւ յԱդամայ մինչեւ ի գերութիւնն Բաբեղացւոց՝ որ եղեւ յաւուրս Յեքոնիայ, ազգք յիսուն եւ մի, ամք ՏՊԽԲ, ամիսք ինն։ Եւ ի գերութենէն Բաբեղացւոց մինչեւ ի ծնունդն Քրիստոսի՝ ազգ չորեքտասան, ամք ՈԿ. եւ ի ծննդենէն Քրիստոսի մինչեւ ի չարչարանս նորին՝ ամք ԼԲ։ Եւ ի չարչարանացն Քրիստոսի մինչեւ յամն երկոտասաներորդ՝ քսաներորդ առաջնորդի թագաւորին Հոռոմոց Աղեքսանդրի, առնին ամք երկերիւր հինգ, եւ ամիսք վեց։

Եւ յԱղեքսանդրէ Մամեայ մինչեւ յԱրկադէս եւ յՈնորէս՝ որդիս Թէոդորոսի՝ ամք հարեւր եւթանասուն եւթն, եւ ամիս մի. Յոբեղեան ՂԺԲ։

[3]

Կիւրոս թագաւորեաց ամս երեսուն։ Կամբիւսէս, ամս ութ։ Մոգքն՝ ամիսս եւթն։ Դարեհ վշտասպեան՝ ամս երեսուն եւ վեց։ Առ Դարեհիւ Զորաբաբեղ Եբրայեցւոց վերակացու եղեալ, հանդերձ Յեսուաւ քահանայապետիւ, եւ կատարեաց զշինած տաճարին. եւ մարգարէանային Անգեոս եւ Զաքարիաս։ Քսերքսէս դարեհեան թագաւորեաց ամս քսան եւ մի։ Արտաւան՝ ամս եւթն։ Արտաշէս Երկայնաձեռն՝ ամս քառասուն։ Առ նովաւ ելեալ Եզրաս յԵրուսաղէմ, ուսուցանէր ղաւրէնսն։ Եւ ի քսաներորդի ամի նորին թագաւորութեան Նեէմի, տակառապետ թագաւորին, խնդրեալ ի նմանէ եւ հրաման առեալ՝ ել յԵրուսաղէմ, եւ շինեաց զպարիսպ քաղաքին, եւ կազմեաց զհրապարական եւ զփողոցս նորա։ Երկրորդ Քսերքսէս թագաւորեաց ամիսս երկուս։ Սոգդիանոս՝ ամիսս եւթն։ Դարեհ խորթ՝ ամս իննեւտասն։ Արտաշէս Ուշիմ՝ թագաւորեաց ամս քառասուն։ Արտաշէս՝ որ եւ Ովքոս՝ ամս վեց։ Արմեսոքու՝ ամս չորս։ Դարեհ Արսամայ՝ թագաւորեաց ամս վեց. զնա սպանեալ Աղեքսանդրի՝ յեւթներորդ ամի թագաւորութեան իւրոյ, որ տեւեալն էր ամս երկերիւր երեսուն եւ թագաւորեաց ընդ նորա այղ եւս հինգ ամ, եւ ամիսս եւթն, յետ ունելոյն զԲաբեղովն։ Եւ ընդ ամենայն եղեն աւուրք թագաւորութեան նորա ամք երկոտասան, եւ ամիսք եւթն։

Յետ Աղեքսանդրի թագաւորեաց յԵգիպտոս, յԱղեքսանդր քաղաքի, Պտղոմէոս Ղագոս ամս քառասուն։

Պտղոմեոս Եղբայրասէր՝ թագաւորեաց ամս երեսուն եւ եւթն. առ սովաւ Եբրայեցւոց իմաստունքն զաւրէնսն թարգմանեցին։

Պտղոմեոս Բարերար՝ թագաւորեաց ամս քսան եւ վեց. առ սովաւ էր Յեսու Սիրաքայ որ զամենայն արուեստ իմաստութիւնն կարգեաց։

Պտղոմեոս Մայրասէր՝ թագաւորեաց ամս քսան եւ չորս. առ սովաւ Մակաբայեցւոցն իրք կատարէին։

Պտղոմեոս Բարերար՝ թագաւորեաց ամս քսան եւ ինն։

Պտղոմեոս Փրկիչ՝ թագաւորեաց ամս հնգետասան։

Պտղոմեոս՝ որ եւ Աղեքսանդրոս՝ ամս երկոտասան։

Պտղոմեոս եղբայր Աղեքսանդրի՝ ամս ութ։

Պտղոմեոս, որ եւ Դիոնիսիոս՝ ամս ութ։

Պտղոմեոս՝ դուստր Կղեովպատրայ, ամս քսան եւ երկու։ Զնա սպանեալ Աւգոստի կայսեր, ի չորեքտասաներորդի ամի թագաւորութեանն իւրոյ, կալաւ զԵգիպտոս, բարձեալ զթագաւորութիւն Պտողմեայցն, որ տեւեաց ամս ՄՂԴ։

Իշխանք Եբրայեցւոց՝ որք ի քահանայից անտի՝ առաջնորդեցին ժողովրդեան որդւոցն Իսրաէղի յետ դարձին ի Բաբեղովնէ։

Յեսու որդի Յովսեդեկեայ՝ հանդերձ Զորոբաբեղիւ՝ առ Կիւրոսիւ թագաւորաւ։

Յակիմոս որդի Յեսուայ։ Եղիասիբոս որդի Յակիմայ։ Յովգայէ՝ որդի Ասիբայ։ Յովաննէս որդի Յովդայեայ։ Յուդաս որդի Յովաննու, առ որով Աղեքսանդրոս զԱղեքսանդր շինեաց. եւ եկեալ յԵրուսաղէմ Աստուծոյ երկիր եպագ։ Ովնիաս որդի Ադդայ։ Եղեազարոս, առ որով եւթանասունքն զաստուածեղէն գիրս թարգմանեցին։ Ովնիաս որդի Սիմովնի, եղբայր Եղեազարու։ Սիմովն, առ որով Յեսու Սիրաքայ ճանաչէր։ Ովնիաս, առ որով Անտիոքոս զՀրեայս պաշարէր եւ ի հեթանոսութիւն դառնալ բռնադատէր. յետ որոյ եւ Յուդաս՝ որ կոչէն Մակաբէոս. սա սրբեաց զաշխարհն յամպարշտաց անտի։

Յետ որոյ քահանայապետ եղեւ Յովնաթան եղբայր Յուդայի։ Սիմովն՝ եղբայր Յովնաթանու։ Յովաննէս՝ որդի Սիմովնի, որ է Հիւրկանոս։ Արիստոբուղոս, որ նախ թագ եդ թագաւորական՝ առ քահանայապատութեամբն զոր ունէր. եւ Յաննէոս՝ որ կոչէր Աղեքսանդրոս, թագաւոր միանգամայն եւ քահանայապետ։

Արդ, մինչեւ ի նա աւծեալքն, որ եղեն իշխանք, ի Կիւ րոսէ տեւեալ ամս չորեքհարեւր ութսուն եւ երեք, որք լինին եւթներորդք ամաց՝ վաթսուն եւ ինն, որք եւ առ Դանիէղիւ ասացան զայս աւրինակ, թէ գիտասցես եւ իմասցիս յելից բանին տալ պատասխանի, եւ ի շինածոյն Երուսաղէմի մինչեւ ցաւծեալն առաջնորդ՝ եւթներորդք վաթսուն եւ երկու։ Առաջին եւթներորդքն թուին ի Կիւրոսէ ի Դարեհ, առ որով շինած տաճարին կատարեցաւ. իսկ այղ եւս վաթսուն եւ երկու եւթներորդքն ձգին ի Դարեհէ ի յառաջիկայսս։

Յաննէոս, որ եւ Աղեքսանդրոս՝ աւծեալ եւ առաջնորդ, իբրեւ թէ ասէր զինքն թագաւոր եւ քահանայապետ. առ որով սպառեցան որք ըստ յաջորդութեանն ի քահանայիցն առաջնորդք եւ աւծեալք ի մարգարէութենէն անուանեցան։

Յետ որոյ թագաւորէ Սաղինա, որ էր կին Աղեքսանդրի, վասն որոյ հակառակութիւն եղեալ ընդ միմեանս որդւոցն նորա։

Պոմպէոս զաւրավար Հռովմայեցւոց պաշարեալ զքաղաքն Երուսաղէմ՝ ունի, եւ մտանէ ի տաճարն։ Յայնժամ ամենայն ազգն Հրէից ընդ հարկաւք եղեն Հռովմայեցւոց։ Եւ տայ Պոմպէոս զքահանայապետութիւնն Հիւրկանեայ, եւ զԱնտիպատրոս ոմն՝ զԱսկաղովնացի՝ ի Պաղեստինի վերայ կացուցանէ. առ որով նախ Հռովմայեցւոց միահեծան՝ Գայիոս Յուղիոս կայսր թագաւորեաց ամս չորք, եւ ամիսս եւթն։

Աւգոստոս թագաւորեաց ամս յիսուն եւ վեց, եւ ամիսս վեց։

Սա զԵբրայեցւոց թագաւորութիւնն ի մետասաներորդ ամի թագաւորութեանն իւրոյ տայ հեթանոսաց, Հերովդի ումեմն՝ որդւոյ Անտիպատրոսի Ասկաղովնացւոյ, որոյ զՀիւրկանոսն սպանեալ էր. ոչ եւս որոց ըստ յաջորդութիւնն էր, այղ եւ գձուձ ոմանց զքահանայապետութիւնն բաժանէր։ Առ որով ծնեալ Տեառնն եւ փրկչին մերոյ՝ Յիսուսի Քրիստոսի, լնու եւ մարգարէութիւն Մովսէսի եւ Յակոբու, որ ասէն թե մի պակասիցէ իշխան ի Յուդայ, եւ մի պետ յերանաց նորա, մինչեւ եկեսցէ որոյ էն, եւ նա է ակնկալութիւն հեթանոսաց։

Ծնանի փրկիչն մեր եւ Տէր ի քառասներորդ երկրորդ ամի Աւգոստեայ. եւ թագաւորէ Հրէից Հերովդէս ամս երեսուն եւ եւթն. յորոյ յերեսուն եւ երկրորդ ամի թագաւորութեանն ծնանի ի Բեթղեէմ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս։

Յետ Հերովդի՝ թագաւորէ Հրէից Արքեղաւոս որդի նորա ամս ինն։ Յետ որոյ Հերովդէս՝ եղբայր Արքեղաւոսի՝ թագաւորեաց ամս քսան եւ ութ. առ որով չարչարեցաւն Քրիստոս։ Ի սորա աւուրս Յովաննէս՝ որդի Զաքարիայի՝ քարոզէ յանապատին Յորդանան գետոյ. եւ տայ աւետիս ամենեցուն, թե ի միջի նոցա է աւծեալն Աստուծոյ։ Նաեւ ինքն իսկ Յիսուս աւծեալն Աստուծոյ՝ անտի առնէ սկիզբն կենարար եւ աւետաբեր վարդապետութեանն, արդեամբք եւ բանիւք զաստուածեղէն զաւրութեանն զառաքինութիւն տեսաւղացն ցուցանէր. սկսեալ զքարոզելն, ի հնգետասան ամի Տիբերի կայսեր, Յիսուս աւծեալն Աստուծոյ Տէր մեր ըստ մարգարէական խոստմանցն, որ զնմանէ եին, զայ ի չարչարանսն յինն եւ տասաներորդ ամի թագաւորութեանն Տիբերի. ըստ որում ժամանակի եւ այղ ի յունական յիշատակս գտաք՝ որ ըստ նմին աւրինակի պատմեալ, թե արեգակն նուաղեաց, Բիւթիւնիա շարժեցաւ, Նիկիա մեծ մասն կործանեցաւ. որ եւ միաբան իսկ պատմեն վասն իրացն, որ ի չարչարանս կենարարին մերոյ գործեցան։

Գրէ եւ Փղեգմովն՝ որ զՈղիմպիադացն անդստին ի նոցանէ յերեքտասաներորդում պատմութեան ճառին ասէ զնոյն ձեւ աւրինակ բանից՝ թե ի չորրորդում ամի երկերիւրերորդի երկրորդի Ոլիմպիադին՝ մեծ նուազութիւն եղեւ արեգական, քան զոր յառաջագոյն ոք գիտէր. եւ գիշեր եղեւ ի վեցերորդ ժամուէ տուընջեանն, մինչեւ աստեղաց յերկինս երեւել. եւ շարժումն մեց ի Բիւթանիայ. եւ մեծ մասն Նիկիա կործանեցաւ։ Զայս՝ այժմու յիշատակեալ այրս, եւ այսիսկ մեծ նշանակ է յամին՝ յորում կենարարն չարչարեցաւ, ըստ վկայութեանն Յովաննու աւետարանչի, որ յետ հնգետասաներորդ ամին Տիբերի կայսեր, երեքամեայ ժամանակս վարդապետութեան նորա լիալ վկայէ։

Ըստ նոցին ժամանակաց եւ Յովսէպոս պատմէ թէ Յաւուրն Պենտակոստեից եղեւ դղրդիւն եւ սաւսափիւն։ Նախ զքահանայապետիւքն պատէր, եւ ապա յանկարծակի բարբառ ի տաճարին՝ ի ներքուստ ի քաւարանէ անտի, որպէս ձեւ բանի ասելով. Գնամք աստի, գնամք. եւ այղս սոյնպիսիս Յովսեպոս գրէ, որ եհաս ազգին Հրէից՝ վասն չարչարանացն Տեառն մերոյ, որ եղեւ յիննուտասաներորդ ամի Տիբերի կայսեր։

Յետ Արքեղայոսի թագաւորէ Ադրիպպաս աւագ՝ ամս վեց։ Յետ սորա Ադրիպպաս մանուկ՝ ամս քսան եւ հինգ. առ որով Երուսաղէմի վերջին աւերածն եղեւ՝ ի Վեսպիանոսէ եւ ի Տիտոսէ։

Ժողովին ամենայն ժամանակն ի հնգետասաներորդէ ամեայ Տիբերեայ կայսեր ի յիսկզբան քարոզութեան Փրկչին մերոյ, եւ յԱղեքսանդրէ Մակեդոնացւոյ ամք երեքհարեւր յիսունեւութ։ Եւ Կիւրոսէ Պարսից թագաւորէն մինչ ցԱղեքսանդրոս։ Եւ ի Սողովմոնէ եւ ի տաճարին շինածոյ՝ մինչեւ ցԿիւրոս՝ ամք չորեքհարեւր իննսուն եւ հինգ։ Եւ յելիցն յԵգիպտոսէ որ ի ձեռն Մովսիսի մինչեւ ի շինուած տաճարին ամք Ն, եւ ի ջրհեղեղէն մինչեւ ցելսն Իսրաէղի՝ ամք ՌՆԽԵ։ Եւ յԱդամայ մինչեւ ի ջրհեղեղն ամք ՍՄԽԲ։ Միանգամայն յԱդամայ մինչեւ ի չարչարանսն Քրիստոսի՝ ամք ՏՇԼԴ. եւ ի հնգետասաներորդ ամէն Տիբերի կայսեր՝ մինչեւ ի հալածումն եկեղեցեաց, որ եղեւ յիննուտասներորդ ամի Դիոկղետիանոսի, ամք ՄՀԶ։ Ժողովին ամենայն աւուրքն եւ լինին ամք ՐՊԺ։

Առաջին մէնիշխանութեանն Հռովմայեցւոց՝ Գայիոս Յուղիոս Կեսար, որ զբեսեքտոնն եւ զլուսնի ընթացս նոցա հանճարեաց, ուստի եւ կայսերք անուանեցան, ամս չորս եւ ամիսս եւթն։

Ըստ որում ժամանակի Կղէոպատրայ Եգիպտոսի թագաւորէ կայսր Սեբաստոս Ոկտաբիոս, որ եւ Աւգոստոս, ամս յիսուն եւ վեց։ Եւ ետ հիպատիս՝ ԺԳ. եւ մեռաւ ի պաղատան։ Յորմէ հետէ Աւգոստեանք եւ Սեբաստեանք անուանեցան թագաւորք Հռովմայեցւոց. եւ ի քառասուն եւ երկու ամի թագաւորութեան նորա եկն տէր մեր Յիսուս Քրիստոս։

Տիբերիոս՝ ամս քսան եւ երիս. եւ ետ հիպատիս՝ Թ. եւ մեռաւ ի Մէկէնս. յութուտասն ամի տէրութեան սորա չարչարեցաւ Քրիստոս։ Գայոս Գաղոս՝ ամս երիս եւ ամիսս տասն. եւ ետ՝ հիպատիս Դ. մեռաւ ի պաղատան։

Կղաւդիոս՝ ամս չորեքտասան եւ ամիսս Թ. եւ ետ հիպատիս Դ. մեռաւ ի պաղատանն։

Ներոն նորին որդի՝ երեքտասան, եւ ամիսս ութ, եւ ետ հիպատիս Դ։ Յաւուրս սորա քարկոծեցին Հրեայք զեղբայրն Տեառն. եւ ինքն սպան սրովն զՊաւղոս եւ զՊետրոս. եւ ինքն փախեաւ եւ կենդանոյն զանձն թաղեաց։

Գաղբաս՝ ամիսս եւթն. սպանաւ ի Հռովմ։

Ոթոն՝ ամիսս երիս. եւ զինքն սպան։

Վիտեղիոս՝ ամիսս ութ. սպանաւ ի պաղատն։

Վեսպիանոս՝ ամս տասն. եւ ետ հիպատիս Թ. եւ վճարեցաւ ի Սաղուստեան բուրաստանսն։ Ի Վիսպիանոսէ եղեւ աւերումն Երուսաղէմի եւ քանդումն հրէից վասն չարչարանացն Տեառն, որպէս Յովսէպոս ժամանակագիր պատմէ։

Տիտոս նորին որդի՝ երկու. եւ ետ հիպատս Բ. եւ վճարեցաւ ի պաղատանն։

Դոմետիանոս՝ ամս եւթնեւտասն. եւ ետ հիպատս Ա. եւ սպանաւ։

Ներուաս՝ ամս երկուս, եւ ետ հիպատս Դ. եւ վճարեցաւ ի Սաղուստեան բուրաստանսն։

Տրաիանոս՝ իննեւտասն, եւ ետ հիպատս Զ. եւ վճարեցաւ ի Սեղինունդ։ ՑՏրաիանոսի աւուրս յերկարեալ ասէ զկեանս իւր Յովհան աւետարանչի։

Türler ve etiketler
Yaş sınırı:
12+
Litres'teki yayın tarihi:
26 haziran 2017
Hacim:
70 s. 1 illüstrasyon
ISBN:
9781772467901
Telif hakkı:
Aegitas
İndirme biçimi:
epub, fb2, fb3, html, ios.epub, mobi, pdf, txt, zip