Kitabı oku: «GurÜn», sayfa 2

Bəs “Qətibə” dediyiniz “Qutayba” adı hardandır?

– Bilmirsiniz.

ƏlMən ikən “Alman” a, OdEyƏlƏs ikən “Doyhç”ə, ƏrEy ikən “Ariy”ə çevrilmiş çox adlı millətin dili AğOdumu “qut” a çevirib, bu mənasız sözə “yaxşı”, “oldu” mənaları verib. Yeni tarixin dördüncü-beşinci əsrlərində “Roma” – “Rim“ – Ərim (işığım) şəhərində təhrif Xristianları qıran “Ariy'lər, təhrif dillər mühi-tində AğOda – SafAğ İnsan həqiqətinə “qut” deyəndə onlarla birlikdə döyüşən Təriklərim – Türklərim də məcburiyyət qarşısında “qut” deyirdilər. AğOdEyEvAdı o vaxtlar “Qut ay ba” ya çevrilib. Siz isə “Qətibə”yə çevirib, lap düzəltmisiniz.

“Fərrux” – EvƏr ƏrAğdan azıb, Türkümün özünün dilində əvvəlcə FərƏrAğa, sonra Farsın dilində “Fərrux” a çevrilib, “üzün işığı” mənası alıb. (EvƏr – İşıqEvi və ya EvƏrEy – uca İşaq Evi) “Fər” – işıq mənasına, ƏrAğ (SafAğ İşıq) “Üz” – “sifət” mənasına düşməsəydi, Fars “Fərrux” a “üzün işığı” mənası verə bilərdimi, ey təhriflərim?!” “İdeal”da sizə öz dilinizdə deyilib ki, hələ geri sananan tarixdən əvvəlki əlli minillik tarixdə vətəndən tərik düşüb “Türk” adlandığınız vaxtlardan təhrif etmisiniz OdƏr dilini. Bağdayın beş vilayətindən birinin adına – AğÜzə “Oğuz”, hətta“ qrz”demi-siniz.

“Qutayba Fərrux qızı” – AğOdEyEv EvƏr ƏrAğ AğÜz.

Bu adın türkcəsi ilə OdƏrcəsini müqayisə edin, görün dilin təhrifı insanın mənasını-məzmununu necə dəhşətli dərəcədə təhrif edib.

EyEvə – “Həvva”, AğOd EyEvə – “qutayba” deməklə nə itirmisiniz? SafAğ İnsan həqiqətinin uca Evini itirmisiniz. EyEvdə EyOdƏr, BağBağÜn Babalarınızı, Bağ Atanızla oğulları Ulu Bağ ƏsƏlMəni, EySar ÜnEvi, EvƏrimi və məni – EySarınızı – “Əllah”ınızı – ƏlAğınızı – SafAğ İnsan Bağ Atamın Əlini – Oğlunu itirmisiniz. Nə qazanmısınız? Mənasız “Allah” və cəllad “Din”!

“Əxi baba” və “Qutayba Fərrux qızı” adları Dindən gizlənmək üçün idi).

Şərh qurtardı. Din dilinin “hədis” adlandırdığı hadisənin davamını deyirəm. Gün doğanda atlılar Gəncə çayı vadisinin ən səfalı – SafAğlı dərəsində, palıd, ceviz ağaclarının kölgəsində yəhərlərdən enib çayda yuyundular.

Uzaqda “ələm” – Əlim ağacı ucunda sümük əl ağarırdı. Nizami bu gün birinci dəfə o sümük ələ qəzəblə və hətta nifrətlə baxdı.

– Atmaq lazımdır o əli. Qırıb atmaq lazımdır!

Əxi Baba ağ örpək altında sarı-qızılı saçı ipək kimi işıldayan bəstəboy Qutaybaya tamaşa edirdi. Çün-ki Qutayba Nizamiyə vurğun gözlərlə tamaşa edir-di.

Nizami zərif ziyalı görkəmi ilə uyuşmayan kobud hərəkətlə qızın qoluna toxundu.

– Fikrin hardadır? Mənim TəkEyimi Şiə iqamət-gahına çeviriblər. Səhərdən axşama qədər fars zəvvarlarına dönə-dönə moizə oxuyuram ki, İmam Əlinin əli deyil o əl, ƏlEydir – Uca Əldir. “Ələm” ağacı deyil, Əlimdir. Qanan yoxdur. Şiə sayırlar məni. Əxidən ayrı-Şiə!

Əxi Baba:

– Ələm ağacını kəssən, əli qırıb atsan, qorxudan tir-tir əsərsən, ey körpə İlyas.

Nizami bu gözlənilməz “körpə İlyas” sözlərindən tutulub, duruxub qaldı. Əxi Baba dümağ, pəmbə saqqahnı sığallaya-sığallaya gülümsəyirdi.

– Hə, Şeyx Nizami, tap görüm xəzinə hökm-darıniyə “körpə İlyas” oldu?

Nizami:

– Mənə xirqə verən Əxi Babamın hüzurunda mən həmişə körpəyəm. Dərk edə bilmədim ki, Xilafətin nəzərində Şiəlik əlaməti olan sümük əl qırıhb atılsa, batin Əxi Fərrux İmadımın – Əxi Babamın bitin icmalarında adi Əxilərdən biri olsam, qorxudan xali Əxilər içində niyə tir-tir əsməhyəmmən, Baba?

Əxi Baba:

– Mərifət əhh içində TəkEy olsan da körpəsən hələ, Şeyx Nizami. Qorxudan xali Əxilər də qorxurlar.

Nizami:

– Əcəb müəmmadır! Şərhet.

Əxi Baba:

– Ey oğul, indicə qışqırırdın ki, zəvvarlar Şiə sayırlar səni, Elmi öldürürlər. Qorxudan deyilsə bu qışqırtın, bəs nədəndir?! Budur müəmma, açdım. “Həmdünyan” altında gizlətdiyimiz HəmOdÜn, “təkyə” altında gizlətdiyimiz TəkEy, Şiə “əli” altında gizlətdiyimiz ƏsEy, “sufı” altında gizlətdiyimiz SafAğ, hamısı qorxudan deyilmi?! Qəzəb mücəssəməsinə dönüb Cahan Pəhləvanı döyməyin qorxudan deyildimi, körpə balam?!

Nizami:

– Gözlərin deyir bu gün Babamız şəndir, zarafat edir. Dilin isə çaşdırır məni. “Xəzinə”mizi Fars dili altında gizlətməyim də qorxudandır?!

Əxi Baba:

– Xörəyibişirirəm.

EySarın pənahında olan Əxinin “Xəzinə”ni Fars dih altında gizlətməyi EySarın özünü Fars dili altında gizlətmək deyilmi?! “Sirlər xəzinəsi” ni sənə EySar deyir! “Xəzinə”ni özü gizlədir!.. Hazırdırxörək, ye, körpəbalam.

Nizami:

– Yedim, Baba. Mən məhz qorxduğuma görə qorxudan qəzəb mücəssəməsinə çevrilib AtaBəyi döydüm. Təhlükənin sovuşduğuna əmin olandan sonra BağBağÜnün öz şagirdinə fəxrlə baxdığını görüb qürurlandım, özümdən müştəbeh oldum, dedim o sümük əli qırıb atmaq lazımdır, sən isə məni “körpə İlyas” adlandırıb qürurumu sındırdın.

Əxi Baba:

– Mərifət əhli içində TəkEysən, ey özünü şagird adlandıranım. Mən sındırmadım qürurunu, EySar sındırdı, ey EySarımın təkrarı. EySar özü öz qüru-runu sındırdı. Səni “körpə” adlandıranda məhz özünü ”körpə” adlandırdı!

Nizami:

– EySarın Ününü mən niyə eşitmədim, Baba?!

Əxi Baba:

– BağBağÜnün hüzurunda sən ancaq Bağ-BağÜnə deyilən Ünü BağBağÜnün dilindən eşidirsən. Bunu səndən düz iyirmi üç il gizlətmişəm.

Nizami:

– Niyə?!

Əxi Baba:

– EySarın Ününü sən ilk dəfə on bir yaşında eşitmisən. Harda? Yadındadır?

Nizami:

– Təbrizdə.

Əxi Baba:

– Təfsilatlade. Belə lazımdır.

Nizami:

– Cahan Pəhləvan, Qızıl Arslan, Əmir Dara, Bəhram şah, Qutayba, mən mədrəsənin birinci mərtəbəsində yanaşı oturmuşduq. İmadım dedi: “İlyas, çıx yuxarı mərtəbədəki hücrələrdən birində otur”. Soruşdum ki, “Yoldaşlarımdan niyə ayırırsan məni, Baba?” İndiki kimi onda da dedin: “Belə lazımdır”. Getdim, gördüm hücrələrin hamısının qapısı bağhdır. Geri qayıdanda fəzadan qəzəbli qışqırtı eşitdim: “Baban sənə dedi hücrələrdən birində otur. Niyə qayıdırsan?” Dedim: “Qapılar bağhdır”. Səs soruşdu: “De görüm, bu kimin səsidir?” Dedim: “Atamın səsidir”. Dedi: “Ata nədir, ey bisavad?!⁷ Əxi Fərrux İmad sənə öyrədib ki, “ata” deyəndə Od düşün. Niyə “ata” düşünürsən?! Keç otur birinci hücrədə. Qapı açıqdır”. Qapını itələdim. Doğrudan da açıq idi.

Əxi Baba:

– O hücrədə mərhum atan Yusifin səsi ilə danışan Odun – Həqiqətin EySar iki il dərs dedi sənə. İki ilin tamamında bildin ki, atan deyil, atan Yusifın səsi ilə danışan EySardır öz təkrarına dərs deyən. Sonra mənim səsimi eşitdin. Dedim: “İlyas, düş, yoldaşlarının yanında otur”. Düşdün, oturdun. Mən şərh etdim ki, altı şagirddən beşinə mən dərs deyirəm, birinə EySar özü dərs deyir.

De görüm, ilk dəfə Ün eşitdiyin gündən iyirmi üç il sonra, indi sənə dərs deyən kimdir, körpə balam?

Nizami:

– Bu xörəyi də yedim, Baba. “Altı şagirddən beşinə” dərs deyən BağBağÜnün dilindəki “mən” EySarın “mən” idirsə, demək, “altı şagirddən birinə” yox, hamısına BağBağÜnün beyninə gələn Ün deyir dərsi. Mən hücrədən çıxandan sonra nə demisənsə, hamısı EySarın sözləridir.

Əxi Baba:

– Qorxudan xali kimdən qorxur körpə balam?

Nizami:

– Gecə yarıda EySar Əxilərimizin dili ilə mənə xəbər verdi ki, Cahan Pəhləvan məkrə uyub, El-min xilası naminə Elmə qılınc çəkmək niyyətin-dədir. Qorxudan gözlərimə qaranlıq çökdü. Qorxudan xali Əxi Din mühitində cahildən – Divdən qorxur, Baba Div qılıncı ilə qanının tökülməyindən yox, Elmin məhvindən qorxur. Buna görə də Şeyx Nizami qılınc çadırına qorxusuz getdi. Qalib Nizami isə, özündən müştəbeh olub, Əxi Babasının dili ilə EySarından dərs aldı.

Əxi Baba:

– Dərs davam edir, körpə balam. Bu gün mən səni bir kənizlə evləndirirəm. Nizami yenə tutulub, duruxub, bu dəfəki gözlənilməzlikdən hətta bir addım geri çəkilib, Əxi Babaya heyrətlə baxdı.

Əxi baba yenə saqqalını sığallaya-sığallaya gülüm-səyirdi.

– Əmir Daray⁸ göndərdiyin qəzəlin cavabında nə yazmışdı sənə Dara? Yadına sal: “Yaxınına gedəni dişi-dırnağı ilə parçalayır o kəniz”. Haman o kişi qeyrəth kəniz Afaqı sənə hədiyyə göndərib ƏmirDara. Evlənməlisən.

Nizami:

– Üzünü görmədiyim zənənlə evlənməliyəm? Bu nə əcaib işdir, baba?! Qutayba Fərrux qızının məhəbbətini tapdalayıb Dərbənd Hakiminin əlinə su tökən kənizlə?! mənim mədrəsə yoldaşım, SafAğ Alimi “Dara” – OdƏr də Cahan Pəhləvan kimi mühit qurbanı olub, təhrif Daraya çevrilib, Nizamiyə kəniz təklif edir?!

Əxi Baba:

– Daranın məktubunun cavabında nə yazmışdın?

Nizami:

– Təşəkkür… Yazmışdım ki, “Afaq”ın, yəni məktubda SafAğ Elmin məni xoşbəxt etdi.

İndi həqiqətən kəniz göndərib?!

Əxi Baba:

– Məktubu aldığın gündən bir il keçib. Bir ildə Dara dəyişə bilər?

Nizami:

– Div mühiti qatı olsa, bir gündə də dəyişər.

Əxi Baba:

– Demək, dəyişib OdƏrimiz, Dara olub?!

Nizami:

– İnanmıram!.. Yoxsa, bu da dərsdir, Baba?

Əxi Baba:

– Dərsdir, körpə balam. Əmma bu dərsin yekununda həqiqətən Afaq adlı kənizlə evlənməlisən. Qutayba balam necə baxır bu işə?

Qutaybanın gözləri qəzəb saçırdı.

– İlyası təcrid hücrəsindən, tənhalıqdan qayıtdığı gündən, on üç yaşımda sevmişəm mən. O gündən də sən təcrid buyurmusan bizə. Otuz dörd yaşına qədər gözləmişəm ki, yekunu həmişəlik təcrid olsun?! Əgər bu dərsdirsə, necə dərsdir?! Cəzadırsa, nəyə görədir?!

Əxi Baba:

– Sənin sevgilin Nizami deyil, körpə Qutaybam.

Nizami diksindi.

– Necə yəni Nizami deyil?!

Əxi Baba:

– Ey oğul, on bir yaşından bu günə qədər gündə neçə dəfə eşitmisən ki, SafAğların bir-birinə məhəbbəti Elmə, EySara məhəbbətdir! Sizə buyurduğum təcrid cismani təcriddir. Eşqiniz isə əbədi insaneşqidir, əbədidir.

Nizami:

– "Yaxınına gedəni dişi-dırnağı ilə parçalayan kəniz” lə gün keçirə-keçirə Qutaybaya əbədi eşq ilə yaşamalıyam?! Nizamiyəm mən, Baba! Bu yetim qıza altı yaşında Gəncəyə gətirildiyi gündən bağlanmışam mən!

Əxi Baba:

– İndi mən sənə sübut edərəm ki, Nizami deyilsən, körpə İlyasım, Qutaybanın əlindən tut. Tut!

Nizami əlini uzadıb tərəddüdlə Qutaybanın əlindəntutdu.

Əxi Baba:

– Nə hiss edirsən?

Nizami:

– Doğmalıq! Ülvi doğmalıq! Eşq!

Əxi Baba kədərlə gülümsündü.

Nizami deyilsən, körpəsən, körpə balam. İyirmi üç il dərs keçəndən sonra, hələ də unudursan ki, Ey-Sarın ƏsÜzü – Yaradan mənası, hissi, duyğusu Ünlə birgə Əxinin bətninə keçir, ey Təkrar ikən körpə, körpə ikən Təkrar! EySar deyilmi Qutaybanı sevən?! SafAğ İnsan eşqini yorğan altı ilə ey-niləşdirsəniz, bir-birinizə nifrət edərsiniz!

Qucaqlaşın! Əmr edirəm, qucaqlaşın!

Nizami Qutaybaya baxıb, birdən geri çəkildi.

Əxi Baba:

– Nə hiss etdin? Niyə çəkildin?!

Nizami:

– “Yorğan altı” sözlərində əcaib çılpaqlıq gördüm, ikrah hiss etdim, Baba.

Əxi Baba:

– Açıq danış!

Nizami:

– Qutaybaya yaxınlaşanda vəcdimin yüksək-liyində uçan quşa çevrilib cismimi hiss etmirəm. İnsanın məna gözəlliyi bədəni unutdurur.

Əxi Baba:

Lap açıq danış!

Nizami:

– Mən səndən öyrənmişəm ki, insanın paltarı ol-duğu kimi sözün də paltarı olmalıdır. Qutaybanın yanında paltarımı soyunsam, EySar Günəşi qaraldar ki, Nizami sevgilisinin gözünə çılpaq görünməsin!

Əxi Baba:

– Budur Əxi – AğEylərdən qeyri heç kəsin dərk etmədiyi SafAğ İnsan! “Afaq” la yox, SafAğla evləndirirəm mən səni, ey Saf Ağım! Yanındadır “kəniz” – KiÜnƏs” – “Günəş” – OdÜnƏs! Bağrına bas Daranın – OdƏrin göndərdiyi “kəniz Afaq”ını!

Nizami Qutaybaya baxdı, Qutayba Nizamiyə. Sonra hər ikisi Əxi babaya baxdı.

Əxi baba:

– Təcrid ləğv olunur bu gün, balalarım. Nəyə təəccüblənirsiniz?

Nizami:

– Əmir Daranın məktubunda mənim qəzəlim şərh olunmuşdu. Mən “Dara” mı – OdƏrimi mədh etmişdim. OdƏrim isə “Qıpçaq qızı kəniz Afaq” göndərmişdi, “Qıpçaq” kəlməsi altında demişdi: “Qapı açaq”. Yəni zülmətə-beyinlərə qapı açaq, “kəniz” – OdÜnƏs – Yaradan Ün Həqiqəti olsun, “qız” – AğÜz olsun, “Afaq” SafAğ olsun. Bu, qəzəlimin cavabı idi. Bu cavabdakı “Afaq”ı – SafAğ Elminin qızla nə əlaqəsi, baba?