Kitabı oku: «Qum fırtınası», sayfa 3
– Onlar qalxır.
– Kommander, aydındır. İndi iş sənə qalıb.
Peynter sürətlə qonşu liftə atıldı. Onun qapılarını üstündə iri qara hərflərlə “Lift işləmir” yazılmış tünd-sarı lent örtmüşdü. Peynter düyməni basıb lentin altına cumdu. Qapı açılan kimi, kabinəyə atılıb larinqofonu basdı.
– Hazırdır. Haydı!
– Möhkəm dayan! – Sançes cavab verdi.
Qapılar bağlandı və Peynter ayaqlarını geniş aralayıb ka-binənin qırmızı taxtadan üz vurulmuş divarına qısıldı. Lift Peynteri döşəməyə sıxaraq, yuxarıya sarı götürüldü. O,əzələlərini sıxıb, tabloda rəqəmlərin bir-birini tez-tez əvəzləməsini izləyirdi. Sançes bu liftlə xüsusilə məşğul olub, onun maksimal sürətlə hərəkət etməsinə nail olmuşdu. Bundan başqa, o, işi elə qurmuşdu ki, Çjanın liftinin sürəti 24 faiz ləngiyirdi, bu da demək olar ki, hiss olunmurdu.
Otuz ikinci mərtəbəyə çatanda lift silkələnərək dayandı. Bu zaman Peynter döşəmədən havaya atılıb yerə düşdü. Peynter qapıların tamamilə açılmasını gözləmədən və sarı lent çəpərinə ziyan vermədən kabinədən bayıra atıldı. O, qonşu liftin tablosuna nəzər yetirdi. Çjanın hələ üç mərtəbə qalxmalı idi.
Tələsmək lazım idi. Peynter dəhliz boyu qaçaraq Çjanın nömrəsini tapdı.
– Bizim dispozisiyamız nədir? – o, mikrofona pıçıldadı.
– Qız çarpayıya qandallanıb. İki cangüdən böyük otaqda kart oynayır.
– Aydındır.
Sançes işıq ötürücülü videokameraları nömrənin isitmə sisteminin vintelyatoruna quraşdırmışdı. Peynter nömrənin qa-pısını açıb içəri girdi.
Kassandra Sançes sanki hörümçək öz toru ətrafında oturmuş kimi, elektron müşahidə sisteminin cihazları və monitorlarının əhatəsində oturmuşdu. O, hündür çəkmələrdən, üst köynəyinə qədər tamamilə qara geyinmişdi. Hətta qoltuğunun altındakı qobur da bu rəng tonuna uyğun idi. Sançes öz tapançasını sifarişlə hazırlanmış rezin tutacaqla təchiz etmiş, qoruyucu düyməni sol əlinin böyük barmağının altına qoydurmuşdu. O, heç vaxt hədəfdən yayınmırdı. Peynter kimi bu gənc qadın da yalnız xüsusi təyinat qoşunlarının tərkibində təlim keçdikdən sonra, “Siqma” dəstəsinə qəbul edilmişdi.
Sançes Peynteri gözlərinin sevincli parıltısı ilə qarşıladı: par-tiyanın sonunu yaxınlaşdıran coşqun həyəcan hiss olunurdu. Onu görəndə Peynterin nəfəs alması sürətləndi. Gənc qadının sinəsi qoburun kəməri ilə sıxılmış köynəyinin nazik parçasından qabarmışdı. Peynter özündə güc tapıb, baxışlarını ondan ayırdı. O, Sançeslə birgə beş il idi ki, işləyirdi və son vaxtlar onun Sançesə münasibətində romantik çalarlar meydana gəlmişdi. İşdən sonra barlara başlayan gedişlər sonralar tədricən restoranlarda uzun şam yeməkləri ilə əvəz olundu. Ancaq, buna baxmayaraq, hansısa son bir əlamətin hələ qarşısı alınmadığından, onların arasındakı müəyyən məsafə hələ də qalırdı. Sanki Peynterin fikirlərini oxuyaraq Sançes nəzərinin ondan çəkdi.
– Bu alçaq indilərdə gəlməlidir. – o, üzünü monitorlara tərəf tutaraq söylədi. – Yaxın on beş dəqiqə ərzində onun bu faylları açması bizə lazımdır, əks halda… Lənət!
– Nə olub ki? – Peynter ona tərəf addımladı.
Gənc qadın monitorların birini göstərdi. Orada Böyük Peko qülləsinin yuxarı mərtəbələrində üzərində qırmızı xaçın hərəkət etdiyi üçölçülü kəsik göstərilmişdi.
– O, yenə də aşağı enir.
Xaç hal-hazırda cəld aşağı enən mikroötürücünün mövqeyini göstərirdi.
Peynter yumruğunu sıxdı.
– Onu nə isə qorxutdu. Çjan liftə minəndən sonra öz nömrəsi ilə əlaqəsi olubmu?
– Əsla.
– Kompüter hələ də oradadır?
Sançes Çjanın nömrəsini ağ-qara görüntülərlə əks etdirən başqa monitoru göstərdi. İçərisində noutbuk olan çamadan əv-vəlki kimi çay stolunun üstündə idi. Kaş parol olmayaydı. Belə olsaydı, nömrəyə girib, kompüteri oğurlayaraq qaçmaq olardı. Qeyd etmək lazımdır ki, onun içindəki informasiyalara daxil ol-maq üçün yalnız Çjanın özünə məlum olan açar tələb olunurdu. İmplantasiya olunmuş dinləmə qurğusu klaviş hər dəfə basıldıqca kodu, yadda saxlayaraq qeydə alacaq. Kod əldə edildikdən sonra isə, Çjanı və onun əlaltılarını həbs etmək mümkün olacaq.
– Mən aşağı düşməliyəm. Biz onu itirə bilmərik, – Peynter söylədi.
O, mütləq Çjanın yan-yörəsində hərlənməli idi, çünki mikro ötürücünün fəaliyyət radiusu iki yüz yarddan uzaq məsafəni aktivləşdirə bilmirdi.
– Əgər o hiss edibsə…
– Bilirəm.
Peynter qapıya sarı atıldı. Çjanı aradan götürmək lazımdır. Bu halda bütün fayllar biryolluq itirilmiş olsa da bununla belə silah Çinə gedib çatmayacaq. Bu, ehtiyat variantı idi. Bütün ehtiyat tədbirləri müxtəlif səviyyəli olmalıdır. Çjanın nömrəsindəki ventilyasiyalı barmaqlıqlardan birinin arxasında hətta elektromaqnitli qumbara da gizlədilmişdi. İstənilən məqamda onu distansiya ilə kompüterin müdafiə sisteminə yol açan elektromaqnit impulsu generasiya edərək partlatmaq mümkün idi. Bununla da bütün məlumatlar məhv olacaqdı.
Peynter dəhliz boyu qaçaraq yenə də sarı lentin altına baş vurub liftin kabinəsinə soxuldu və larinqofonu boğazına sıxdı.
– Sən məni onlardan qabaq aşağı buraxa bilərsən?
– Xayalarından möhkəm tut! – Sançes cavab verdi.
Krou onun məsləhətinə əməl etməyə macal tapmamış, kabinənin döşəməsi onun ayaqları altından qaçdı. Peynter uzun müddət çəkisizlik hiss etdi. Mədəsi sanki boğazına qalxdı. Kabinə sərbəst enməyə başladı. Peynter ürəkbulanmanı artıran təlaş hissi keçirdi. Sonra kabinə sanki yuxarı atıldı. Ayaq üstə dayanmağa heç bir imkan yox idi. Reynter dizi üstə yıxıldı. Nəhayət, əks sürət bitdi və kabinə mülayim tərzdə donub yerində qaldı.
Qapılar açıldı. Peynter səndələyərək ayaq üstə qalxdı. Beş saniyədən də az vaxtda otuz mərtəbə. Bu, yəqin ki, mütləq rekord idi. Krou liftdən vestibülə çıxıb, qonşu liftin üzərindəki rəqəmlərə baxdı.
Çjan ikinci mərtəbəni keçirdi.
Peynter şübhə yaratmamaq üçün kifayət qədər geriyə bir neçə addım atdı, bununla belə çıxışı da tutdu: kazinonun mühafizəsinin adi əməkdaşı kimi.
Kabinə aşağı endi və qapılar açıldı. Peynter üzbəüz yerləşən liftin parıldayan bürünc qapılarından izləyirdi. Yox, bircə bu olmasın… O, çevrilərək sürətli liftə atıldı. Kabinədə heç kim yox idi.
Olmaya, Çjan başqa mərtəbəyə qalxmışdı? Peynter boş ka-binəyə nəzər saldı. Bu, mümkün deyil. Sürətli lift yalnız birinci və sonuncu mərtəbədə dayana bilər. Düzdür, fövqəladə dayanacağın düyməsini basıb, sonra qapını əllə açmaq də olardı.
Və burada Peynter kabinənin uzaq divarına yapışdırılmış pa-rıltılı plastmas parçası gördü. “Dinləmə qurğusu”!
Peynter döş qəfəsindən çıxacağı ilə hədələyən ürəyinin necə hiddətlə döyündüyünü hiss edərək liftin kabinəsinə girdi. Onun nəzəri divara yapışıb qalan bu kiçik elektron qurğunun üzərində donub qaldı. O, mikroötürücünü qoparıb müayinə etməyə baş-ladı. Çjan Peynteri tələyə salıb ona kələk gəlmişdi.
– Aman Allah!..
Peynter larinqofonu boğazına sıxdı.
– Sançes!
Cavab gəlmədi.
– O, çevrilərək üstündə sadəcə “lyuks nömrə” yazılmış düy-məni basdı. Qapılar həddən artıq yavaş bağlandı. Peynter qəfəsdə olan şir kimi darısqal kabinədə vurnuxmağa başladı. O, yenə də radio ilə əlaqə yaratmağa cəhd etdi. Amma, cavab gəlmədi. Lift qalxmağa başladı. Peynter yumruqları ilə divarları döyəcləyirdi. Qırmızı ağacdan düzəldilmiş örtük cırıldamağa başladı.
– Lənətə gələsən… Tərpən görək!
İndi anladı ki, artıq gecdir.
* * *
Qrinviç vaxtı ilə saat 14:38.
London, İngiltərə
Safiyə Kensinqton qalereyasının çıxışından bir neçə addım aralı olan dəhlizdə dayanmışdı. Nəfəs almağa taqəti yox idi. Məsələ nə yanmış ağacın üfunətində nə də elektrik naqillərinin izolyasiyasında deyildi. Günahların hamısı intizardadır. Safiyə bütün səhəri müstəntiqlərin və Britaniya hüquq müdafiəçiləri ekspertlərinin qalereyaya girib çıxmalarını müşahidə edirdi. Onun özü üçün isə ora giriş bağlı idi.
Vətəndaşlara sarı lentlə hasarlanmış əraziyə və qa-rovulçuların və ordu bölümlərinin ehtiyatlı baxışlarının yanından keçməyə icazə verilmirdi. Nəhayət günortadan keçmiş Safiyə içəri girib yanğının viranedici nəticələrini öz gözləri ilə görməsinə izn verildi. Bu an ona elə gəldi ki, onun sinəsi nəhəng bir daş yumruqla sıxılıb. Ürəyi döş qəfəsində ürkmüş göyərçin kimi çabalayırdı. O, nə görəcək? Nəyisə xilas etmək mümkün olarmı?
Safiyə özünü qalereya kimi viran və boşalmış hiss edirdi. Muzeydəki işi onun həyatının yalnız elmi hissəsindən ibarət deyildi. Safiyə Tel-Əvivdən sonra yenidən burada öz ürəyini əldə edə bilmişdi. O, öz vətənini tərk etsə də, ondan ayrılmamışdı. Ərəbistanı burada – Londonda bərpa etmişdi. Safiyə terrorçuların meydana çıxmasına qədər olan Ərəbistanı canlandırmışdı, öz torpağı, onun müqayisə olunmaz gözəlliyi, qədim dövrləri və açılmamış sirləri haqqında gözə çarpan hekayə yaratmışdı. Safiyə çoxdan ötüb keçmiş dövrlərin xatirələri ilə əhatə olunan bu zalları gəzərkən, ayaqları altında qumların xışıltısını eşidir, üzündə günəş şüalarının hərarətini, ağzında isə təzə dərilmiş xurmaların dadını hiss edirdi. Bura onun evi idi, bura elə bir yer idi ki, heç nədən qorxmamaq olardı.
Yox, bu hətta daha artıq bir şey idi. O, bu evi tək özü üçün yox, həm də heç xatırlamadığı anası üçün də tikmişdi. Arabir muzeydə axşama qədər ləngiyən Safiyə qəflətən havada uzaq uşaqlıq dövrlərindən qalan xatirə kimi yasəmənlərin güclə sezilən ətrini hiss edirdi.
İndi isə bunlardan əsər-əlamət qalmayıb. Safiyənin qüssəsinin həddi yox idi.
Bizə içəri keçməyə icazə verdilər.
Safiyə səksənərək Rayan Flemminqə baxdı. Təhlükəsizlik xidmətinin rəisi də onunla bərabər intizar yükünü çəkirdi, ancaq deyəsən, bir neçə dəqiqəlik də olsa yuxusunu ala bilmişdi.
– Mən sizinlə birgə gedəcəm, – o dedi.
Safiyə özünü nəfəs almağa məcbur edərək başını yırğaladı. Flemminqin şəfqət və xeyirxahlığı müqabilində o, yalnız bununla ona təşəkkür edə bilərdi. Safiyə muzeyin digər əməkdaşlarının ardınca yeridi. Onların hamısı qalereyanın eksponatlarının siyasının tutulmasına kömək etməyi öhdələrinə götürmüşdülər. Bu iş həftələr tələb edrdi.
Safiyə qalereyada daha tez olmaq cəhdinə və orada görəcəyindən əvvəl keçirdiyi qorxu hissinə çulğanıb qabağa keçdi. Kiçik bir qrup sonuncu hasarlanmış yerin yanından keçdi. Qoruyucu barmaqlığı çıxarıb müstəntiqin laboratoriyasına apardılar. Safiyə qeyri-ixtiyari sevindi. Onun Harri Mastresonun qalıqlarına baxmağa azacıq da olsun nə həvəsi, nə də marağı vardı.
O, qalereyanın girişində dayanıb içəri baxdı. Videoyazılardakı görüntülərə baxmayaraq, Safiyə gördüklərinə heç də hazır deyilmiş. İşıqlı, parlaq qalereya indi hisə verilmiş mağara an-filadası, divarları kömürə dönən kərpiclərdən olan beş sərdabə təsiri bağışlayırdı.
Safiyənin nəfəsi tutuldu. Yaxınlıqda boğuq qışqırıq səsələri eşidilirdi. Od tufanı heç nəyə rəhm etməmişdi. Divarların haşiyələri axıra qədər yanb kərpicləri çılpaq hala gətirmişdi. Qalereyanın mərkəzindəki tənha Babil vazasından savayı heç bir əşya öz yerində deyildi. Qurşağa qədər hündürlüyü olan bu vaza hisə bulaşmasına baxmayaraq şaquli dayanmışdı. Safiyə bəzən qasırğa zamanı amansızcasına parkları boşaldan, evləri dağıdan belə halların viranlıq içində ayaq üstə sakit bir sürətdə dayanan bir velosipedə heç bir zərər dəymədiyi hallar haqqında oxumuşdu.
Bu, izah olunası bir şey deyildi.
Məkanlardan əvvəlki kimi his qoxusu gəlməkdə idi. Döşəmələri isə yanğınsöndürənlərin nasoslarının yaratdığı seldən qalan hisdən qaralmış və bir neçə qarış qalınlığı olan su qatı örtmüşdü.
– Sizə uzunboğaz çəkmə və dəbilqə geyinmək lazımdır, – Flemminq bunu deyib və əlini Safiyənin çiyninə qoyaraq sıra ilə düzülmüş rezin çəkmələrin yanına apardı. Safiyə dalğın halda bir cüt götürdü.
– Nədən başlayaq? – kimsə çaşqınlıqla donquldandı.
Safiyə dəbilqə və çəkmələri geyinib sanki yuxuda hərəkət edirmiş kimi ətrafına göz gəzdirərək mexaniki olaraq qalereyaya addımladı. O, zalların anfiladlarından keçdi. Gənc qadın qalereyanın qurtaracağına çatanda onun çəkmələrinin dabanında nə isə xışıldadı. Safiyə əyilib suyun içini araşdırdı və döşəmədən bir daş parçası qaldırdı. Onun üst hissəsinə mixi yazılar həkk olunmuşdu. Bu,qədim Mesopotomiya varisi olan Assuriya löhvəsinin bir parçası idi. Safiyə dikələrək Kensinqton qalereyasının qalıqlarına nəzər salmağa başladı.
O, yalnız indi yad adamları, öz evində olan kənar şəxsləri gördü.
Adamlar kiçik qruplarla, sanki qəbiristandakı kimi bir-birlərilə astadan danışaraq işləyirdilər. Tikinti ekspertləri daşınınan konstruksiyaların nə dərəcədə xəsarət aldığını müəyyən edirdilər. Yanğınsöndürənlər cib cihazları ilə ərazini çəkirdilər.. Küncdə kiçik bir bələdiyyə mühəndislərindən ibarət dəstə ma-liyyələşmə və bir sıra bərpa işləri haqqında mübahisə edirdi. Polislər çöl divardakı yarığı qoruyurdular. İnşaatçılar müvəqqəti olaraq onu bağlamaq üçün taxtalardan kobud sipərlər düzəltmişdilər.
Yarıqların arasından küçənin əks tərəfində toplaşan avaralar görünürdü. Polis zənciri onların qarşısını alırdı. Avaralar səhərki çiskinin gündüz sulu qara çevrilməyini nəzərə alaraq, həsəd oyadan hislərini nümayiş etdirdilər. Tünd alatoranlıqda turistlərin fotoaparatlarından çıxan işartılar bərq vururdu.
Safiyə hirsləndiyini hiss etdi. O, burdakıların hamısını qov-maq istəyirdi. Bura onun ərazisi, onun evidir. Qəzəb onun fikrini cəmləşdirib, ən mühüm problemlərə qayıtmasına kömək etdi. Onun məsuliyyəti və vəzifəsi var.
Safiyə muzeydə işləyən alim və tələbələrə nəzər yetirdi. Onların hamısı uçqunları qazımağa başlamışdılar. Lüzumsuz işgüzar narazılıqların müvəqqəti də olsa unudulmasını görmək sevindirici idi.
Gənc qadın yardıma çağırılmış adamların işlərini təşkil etmək üçün geriyə, çıxışa tərəf yönəldi. Ancaq birinci zala ça-tanda qapının ağzında böyük bir qrupun yığıldığını gördü. Kara əzmlə qabaqda gedirdi. Əynində fəhlələrə məxsus kombinezon, başında “Kensinqton neft quyuları” kompaniyasının loqotipi olan tünd-qırmızı rəngdə dəbilqə vardı. O, iyirmi nəfərlik komandanı idarə edirdi. Onların hamısı Kara kimi geyinmiş, baş-larına həmin dəbilqədən qoymuşdular.
Safiyə rəfiqəsinə yaxınlaşdı:
– Kara?
Onlar səhərdən bir-birlərini görməmişdilər. Kara muzeyin di-rektoru ilə harasa yox olmuşdu. Görünür, müxtəlif polis və yanğınsöndürənlərin istintaq briqadalarının işlərinin əlaqələndirilməsinə kömək etmək istəyirdi. Görünür bir neçə milyard funt sterlinq dəyərində olan əmlak müəyyən çəkiyə malik idi.
Kara öz kiçik dəstəsini qalereyaya istiqamətləndirib, əli ilə işarə verdi.
– İş başına!
O, Safiyəyə tərəf çevrildi.
– Şəxsi kriminalistlərimi işə cəlb etmişəm.
Safiyə heyrətli nəzərlərini zallara səpələnmiş kiçik orduya tərəf yönəltdi. Ancaq, avtomat və tapança əvəzinə, onlar bütün mümkün alətlərlə silahlanmışdılar.
– Nə baş verir? Bu sənin nəyinə lazımdır?
– Nə baş verdiyini öyrənmək istəyirəm.
Kara öz dəstəsinin işə başlamasına məmnunluqla baxırdı. Onun baxışlarında qətiyyət var idi. Safiyə çoxdan öz rəfiqəsinin üzündə belə ifadə görməmişdi. Karada bu cür qığılcım saçan güc neçə illər idi ki, olmamışdı. Bu cür hərarətli canfəşanlıq onda yalnız bir halda, atasına aid bir iş yaranan zaman oyana bilərdi.
Kara partlayışa aid videoyazıya baxarkən Safiyə onun gözlərindəki izaholunmaz parlaq yüngüllüyü və söylədiyi yeganə sözü xatırladı: “Nəhayət”.
Kara qalereyaya keçdi. Onun mütəxəssisləri artıq müxtəlif səthlərdən nümunələr götürmüşdülər. Kara metal dedektorlarların köməyi ilə döşəməni tədqiq edən iki kişiyə yaxınlaşdı. Onlardan biri qalaqların içindən ərimiş bürünc tikəsinin yanmış zibilini götürüb kənara qoydu.
– Mən meteoritin qırıntılarını birə-bir tapmaq istəyirəm – Kara göstəriş verdi.
Kişilər başlarını tərpətməklə itaət bildirib, işlərinə davam etdilər.
Safiyə rəfiqəsinə yaxınlaşdı.
– Sən burada məhz nəyi axtarırsan?
Kara işıqlı nəzərlərini ona çevirdi.
– Cavabları.
Safiyə rəfiqəsinin sıxılmış dodaqlarında ümid gördü.
– Sənin atan haqqında?
– Onun ölüm səbəbləri haqqında.
* * *
Saat 16:20
Kara dəhlizə qoyulmuş bükülmə stulda əyləşmişdi. Xarabaya dönmüş qalereyanın zallarında iş davam edir, ventilyatorlar vızıldayırdı. Şimal cinahda vurnuxan fəhlələrin boğuq səsləri gənc qadına güclə çatırdı. O, bura siqaret çəkmək üçün çıxmışdı. Kara çoxdan siqaret çəkməyi tərgitmişdi, ancaq, indi o əllərini nəyəsə məşğul etməli idi. Onun barmaqları əsirdi.
O, ümid etməyə güc tapacaqmı?
Qapıda görünən Safiyə rəfiqəsini görüb ona sarı yönəldi. Kara siqareti göstərərək əlini yellədi.
– Bir dəqiqəlik çıxmışam.
Safiyə dayanıb fikirli halda ona nəzər yetirdi, sonra başını yelləyərək qalereyaya qayıtdı.
Kara daha bir qullab alıb, ciyərlərini tüstü ilə doldurdu, ancaq, bu, ona sakitləşməyə kömək etmədi. Onun gücü son həddə idi – gecə adrenalini artıq əriməyə başlayırdı. O, qalereyanın girişindəki tunc löhvəyə nəzər yetirdi. Onun üzərində Kensinqton qalereyasının yaradıcısı, Karanın atasının şəkli həkk edilmişdi.
Gənc qadın nəfəsini his basmış şəklə yaxınlaşdırdı.
– Ata…
Qalereyanın dərinliyində nə isə yerə düşdü. Atəşə bənzəyən gur taqqıltı keçmişi, qumluqlardakı ovçuluğu yada saldı. Kara xatirələrə daldı.
Ov səfəri onun on altıncı ad günündə atasının ona hədiyyəsi idi…
* * *
Ərəbistan buğası barxanın yamacı ilə üzü yuxarı qaçırdı. Antilopın ağappaq dərisi qırmızımtıl qum fonundan aydın şəkildə seçilirdi. Kübar heyvanın dümağ libasını yalnız quyruğunun ucundakı qara xal və gözü ilə burnunu gizlədən maska kölgələndirirdi. Antilop öz ardınca budundakı yaradan qan izləri buraxırdı.
Ovçulardan qaçmağa cəhd göstərən buğa dırnaqlarını boş quma dərindən batırırdı. Qanı bol şırnaqla sel kimi axan heyvan gücünü toplayaraq barxana doğru qaçırdı. Bir cüt uzun, iti buynuz antilopun hər bir yardı bu cür səylərlə müşayiət edən boyun əzələlərinin titrək hərəkətlərinin vəzni ilə ağır havanı dağıdırdı.
Kara enli şinləri olan dördtəkərli xizəkli-tırtıllı motosikletin mühərrikinin uğultusunun arasında heyvanın ağrıdan qışqırdığını eşitdi. O, sükanı qeyzlə sıxaraq nəhəng barxanın yamacı ilə yuxarı götürüldü. Motosikl aşdı, Kara isə oturacağın üstündə sürətlə yuxarı qalxıb bir anlıq havada qaldı. Onun ağzını və burnunu örtən yaylıq əynindəki sarı-qəhvəyi rəngli ovçu kostyumu ilə bir tonda idi. Karanın yığılıb dəstələnmiş açıq rəngli saçları yırtıcı mustanqın quyruğu kimi yuxarı qalxmışdı.
Atası kürəyində karabin başqa motosikllə onun ardınca şütüyürdü. Onun da ağzını boynunun arxasında düyünlənib bağlanmış yaylıq örtürdü. Ərəbistan günəşindən qaralmış üzü dəridən tikilmiş yəhər kimi qapqara idi. Saçları qumlu-sarı rəngə çalırdı. Recinald Kensinqton qızının ona dikilmiş baxışlarını yaxaladı.
–Biz artıq lap yaxındayıq! – o, mühərrikin ağır uğultusunu azaldaraq qışqırdı.
O, qazı artırıb barxanın küləkdöyən yamacı ilə yuxarı sürdü. Kara sükana tərəf əyilmiş halda onun ardınca gedirdi. Bələdçi-bədəvi onlardan geri qalmırdı. Ovçuları qənimət axtarışına məhz Həbib çıxarmışdı. Və bədəvinin sərrast atəşi antilopu yaralamışdı. Buğanı qaçarkən yaralayan atıcının məharətinə valeh olan Kara Həbibin heyvanı öldürmək üçün deyil, yalnız yaralamaq məqsədilə qəsdən atəş açdığını biləndə, özündən çıxdı.
– Bu, onun daha yavaş qaçmaq üçün – o, pozuq ingiliscədə izah etdi. – Bu, qız üçün…
Kara bu qəddarlığa… və ona qarşı edilmiş bu təhqirə qəzəbli idi. O, altı yaşından atası ilə ovçuluq edirdi. Gözəl atıcı olan bu qız ovu bir vuruşla öldürməyi üstün tuturdu. Heyvanı qəsdən yaralamaq onun nəzərində əsassız bir vəhşilik idi.
Kara qaz dəstəyini axıra qədər burdu. Təkərlər qum fəvvarəsi qaldırdılar.
Çoxları, xüsusilə də İngiltərədə, Karanın necə tərbiyələnməsinə göz yetirərək məzəmmətlə başlarını yelləyib, anasız böyüyən bu qızın belə nadinc olmasına təəssüf edirdilər. Karanın özü bunun heç də belə olmadığını anlayırdı. O, dünyanın yarısını gəzib dolanmışdı, özünü müdafiə edə bilir, yumruq və bıçaqla dalaşmağı bacarır və kişi ilə qadını ayıran hədlərə fikir vermədən böyüyürdü.
Kara bələdçi ilə barxanın özülünə qədər düşərək insanı ləpələnən qumlardan heç də az yormayan yumşaq qum zolağındakı “dəvə taxtına” ilişib qalan atasına çatdı. Onlar həmin yerə toz buludu axıdaraq onun yanından keçib getdilər.
Karanın atası tələdən çıxaraq altı yüz fut hündürlüyü olan qırmızı qumlu nəhəng dağa bənzər növbəti barxanın yamacı ilə yuxarı qalxmağa başladı.
Kara hamıdan tez çatıb onu aşağıda nə gözlədiyini görmək üçün sürətini azaltdı. Və yaxşı ki, belə də etdi. Barxanın yamacı qəflətən qopub hamar qumsalın enli zolağının üstünə düşdü. Əgər Kara sürətlə çıxsaydı, asanlıqla başıüstə aşağı yuvarlanacaqdı.
Həbib Karaya çataraq əlini yelləyib onu dayanmağa çağırdı. Qız itaətkarlıqla onun sözünə əməl etdi. O, ötürücünü söndürdü və motosiklın motoru boş dövriyyədə sakitcə taqqıldadı. İndi o dayanarkən, onun çiyinlərinə isti çöksə də, qız bunu güclə hiss etdi. Nəfəsi sinəsindən ehtiramlı məftunluğa nüfuz etmiş uzun köksötürmə ilə çıxdı.
Barxanın zirvəsindən möhtəşəm bir mənzərə açılırdı. Üfüqə doğru əyilən günəş qumlu düzənliyi sanki, parıldayan şüşəyə döndərmişdi. Hər tərəfdə amansız səhralar üçün yalançı vəd verən geniş göllərin illüziyasını yaradan hərarətli ilğımlar gölməçələrdə çürbəcür rəng çalarları yaradırdı.
Ancaq, Karanın baxışı buna bənd olmamışdı. Düzənliyin ortasında toz qalaqları səmanın yüksəkliyində buludlara söykənən spiral formalı tənha bir qum dirəyi ucalırdı. Bu, “qum iblisi” idi.
Kara bu cür hadisələri, həmçinin qəflətən peyda olub, sonra yoxa çıxan dəhşətli qum fırtınalarını çox görmüşdü. Ancaq, bu görüntü nəyə görəsə onu dərindən heyrətləndirdi. Yəqin ki, onun qəribəlik onun tamamilə hərəkətsiz halda qumsal düzənlikdə donub qalmasında idi. Burada müəmmalı və qəribə nə isə vardı.
Həbib başını aşağı salıb zikr edirdi.
Bu vaxt cənab Recinald da onlara qoşuldu.
– Budur! – boğularaq dik yamacın özülünü göstərərək qışqırdı.
Antilop dərin qumluqda bərk axsayaraq ayaqlarını sürüyürdü.
Həbib duanı yarımçıq saxlayıb əlini qaldırdı.
– Yox, biz daha getməmək.
Karanın atası qaş-qabağını tökdü.
– Sən nə danışırsan?
Bələdçi ayaq üstə dayanıb uzaqlara baxırdı. Onun gözləri “Afrika” adlı alman korpusunun əsgərlərindən qalmış tünd konserv-eynəyin arxasında gizlənmişdi.
– Biz daha getməmək, – Həbib boğulmuş səslə təkrar etdi. – Bu ərazi “nəsnaslar”ın. Ora getmək olmaz. Biz qayıtmaq…
Recinald Kensinqton güldü.
– Həbib, boş sözdür.
– Ata, nə olub? – Kara soruşdu.
Atası başını yelləyib izah etdi:
Nəsnaslar kimsəsiz səhralarda yaşayan əfsanəvi divlərdir. Qumsalda dolaşan qara cinlər, qarabasmalardır.
Kara yenidən nəzərlərini bələdçinin görünməz simasına zillədi. Rub-əl-Xali, bu məşhur “səhralar səhrası” dünyanın ən böyük qum məkanı idi. Onunla müqayisədə hətta Saxara belə sönük görsənirdi. Nəhəng səhranın yaratdığı ağlagəlməz olaylara hələ də inananlar vardı. Göründüyü kimi, bunların sırasına bu bələdçi də daxil idi.
Karanın atası qaz dəstəyini fırlatdı.
Kara, mən sənə ov hədiyyə edəcəyimə söz vermişdim, indi də sözümün üstündə dururam. Ancaq, sən geri qayıtmaq istəyirsənsə…
Kara baxışlarını Həbibdən atasına tərəf yönəldərək, qorxu ilə qətiyyət, mif ilə reallıq arasında bölünərək, tərəddüd edirdi. Burada, səhranın düz ortasında hər şeyin mümkün olduğu görünürdü. Qız istidən qızarmış qumda axsaya-axsaya yeriyən heyvanın ardınca baxırdı. O, qaçmaqla canını qurtarmaq istəyirdi. Antilopun hər addımı ona güclə başa gəlir, hər hərəkəti ağrı ilə müşayiət olunurdu. Kara nə etməli olduğunu anladı. Bütün bu qanlı əziyyətlər o bais olmuşdu. O da buna son qoyacaq. Kara üzündəki dəsmalı düzəldib qaza basdı.
Aşağıya daha asan yol var. Soldan götürmək laımdır.
O, barxanın az meylli yamacına doğru istiqamət götürüb gedirdi. Atasının üzünün məmnunluq və iftixar gülüşündən açılmasını hiss etmək üçün ona baxmağa lüzum yox idi.
Kara baxışını uzaqlara – yaralı buğadan kənarda səhranın üzərinə qalxmış tənha qum çalasına yönəltdi. Hərçənd buralarda “qum şeytanları” daha çox məşhur olsalar da, bu görüntü qıza çox qəribə göründü. Qasırğa yenə də hərəkətsiz halda yerində dayanmışdı.
Kara az meyilli yamaca çatıb motosikli qum düzənliyinə yönəltdi. Yamac onsuz da çox dik idi. Motosikl getməkdən daha çox sürüşürdü, amma, qız onu tutub salmağa müvəffəq ola bilirdi. Kara düzənliyə çıxan kimi təkərlərin hərəkəti qumluqda artdı və o, irəliləməyə başladı.
Karanın arxasında atasının motosikletinin mühərrikinin uğultusu eşidilirdi. Bu səs antilopun da qulağına çatdı. Yaralı heyvan ümidsizliklə başını dala qatlayaraq addımlarını yeyinlətdi. İndi buğaya çatmağa dörd mildən də az məsafə qalırdı. Təqib çox da uzun çəkməyəcəkdi. Düzənlikdə qum motosiklləri antilopu tez haqlayacaqdılar və dəqiq nişandan sonra atəş onun əzabına son qoyacaqdı və bununla da ov bitəcəkdi.
O, gizlənməyə çalışır! – atası qışqırdı. O, qaçıb burulğana çatmaq istəyir.
Onun motosikli sürətlə ötüb keçdi. Kara sükana tərəf əyilərək qaza basdı. Onlar yaralı heyvanı qovmağa başladılar. Ümidsizlik buğaya yeni güc verdi.
Antilop axsaya-axsaya burulğanın kənarı ilə qaçıb onun mərkəzinə yönəldi. Cənab Recinald söyərək təqibi davam etdirdi. Kara çalışırdı ki, atasından geri qalmasın. Yel çalasına yaxılaşarkən onlar qumda dərin çuxur gördülər. Bu vaxt hər ikisi qəflətən əyləci basıb düz onun kənarında dayandılar. “Qum iblisi” çuxurun mərkəzində fırlanıb qumları havaya tolazlayaraq, sanki, səhranın dərinliyinə baş vurmaq istəyirdi. Toz sütununun diametri əlli yarddan az deyildi. Çalanın yuxarı hissənin diametri isə təmiz dörd mil uzunluqda idi. Sanki, səhranın ortasında vulkan burum-burum qalxırdı.
“Qum iblisi”nin kənarları tutqun, boğuq, mavi qığılcımlarla əlvanlıqla bəzədilmişdi. Burağanın içində statik elektrik guruldayırdı. Belə bir hal yalnız səhralardakı qum qasırğalarına xas olan bir təzahür idi. Kara havada kəskin ozon qoxusunu hiss etdi. Atası çalanın boğazına işarə etdi.
– Budur!
Qız nəzər yetirdi. Antilop çuxurun dibində axsayaraq mərkəzdə fırlanan sıx tozanaq dirəyinə yaxınlaşdı.
– Karabini hazırla! – atası qışqırdı.
Kara yerində elə donub qaldı ki, barmaqlarını da tərpədə bilmədi. Buğa axsaya-axsaya “Qum iblisi”nin qırağına qədər süründü. Onun dizləri əyilmiş, ayaqları əsirdi. Heyvan son gücünü toplayıb qum qasırğasında gizlənməyə çalışırdı.
Cənab Recinald söyərək motosikli qum yamacından aşağı buraxdı. Kara qorxudan donaraq alt dodağını dişlədi və atasının arxasıyca getdi. Motosikl aşağı üz tutan kimi o, çuxura dolmuş statik elektriki hiss etdi. Onun dərisindəki tüklərin biz-biz olması, paltarının çırtıldatması ancaq qorxusunu artırırdı. Qız sürəti azaltdı.Bu zaman motosiklin arxa təkərləri dərin quma ilişib qaldı.
Çuxurun dibinə düşərək dayanan atası qəflətən motosikli elə çevirdi ki, az qala çevrilib arxası üstə düşəcəkdi. Ancaq, cənab Recinald oturacaqda özünü saxlayıb karabini çiyninə atdı. Bərk gurultu səsi gəldi. Kara buğaya baxdı. O, qum qasırğasında gizlənib dumanlı kölgə kimi görünürdü. Qız onun səksənərək yıxılmağa başladığını görə bildi. Öldürücü atəş. Nəhayət, atası antilopu vurmuşdu.
Kara birdən öz ağılsızlığından xəcalət çəkdi. Qorxunun təsiri altına düşərək o, ovda öz yerini vermişdi.
–Ata, – qız atasını onun inadcıl praqmatizmi ilə fəxr edərək təbrik etmək üçün qışqırdı.
Ancaq, sözləri onun boğazında ilişib qaldı. Qum fırtınasından çıxan qulaq batıran gurultu sanki cəhənnəm zülmətindən gəlirmiş kimi havanı darmadağın etdi. Buğanın tünd silueti toz qasırğasının mərkəzində çırpınırdı. Ölən heyvanın boğazından bir inilti qopdu.
Cənab Recinald motosikldən enməyə macal tapmamış, həyəcanla onu əks tərəfə döndərməyə başladı. O, qızına tərəf çevrildi və qız onun gözlərinin dəhşətdən bərəldiyini gördü.
– Kara! Canını qurtar! Qaç burdan!
Qız yerindən tərpənmədi.
– Nə baş verir?
Birdən ölümqabağı gələn inilti səsi şamın qəflətən söndüyü kimi yarımçıq kəsildi. Hava oda verilmiş yun və yanmış ətin iyrənc qoxusu ilə doldu. O, Karaya kəməndi atıb, çaladan çıxmağa çalışırdı. Qız boğulurdu. Atası dərinlikdə ilişib qalmış motosikllə hey əlləşirdi. Cənab Recinald tələyə düşmüşdü. O, yerində donub qalan qızına yenə də qışqırdı.
– Kara, qaç!
Atası sözlərini xüsusi vurğulayaraq, ona əl yellədi. Onun qaralmış üzü ağappaq ağarmışdı.
– Əzizim, qaç!
Kara bu zaman qumun hərəkətə gələrək tərpəndiyini gördü. Əvvəlcə bu sadəcə təkan idi, sanki cazibə qüvvəsi qəflətən güclənmişdi. Qum hissələri su axınına qarışıb “qum iblisinə” sarı ilan kimi qıvrılaraq yerindən oynayaraq aşağı çökürdü.
Cənab Recinald qaz dəstəyini axıra qədər burdu. Təkərlər qumluqda ətrafa toz səpələyərək çox bərk fırlanmağa başladı.
– Lənət şeytana, qaç! – o qışqırdı.
Qız diksindi. Atası nadir hallarda ona səsini qaldırırdı və heç vaxt da onun səsində qeyri-iradi təlaş olmamışdı. Kara qaz dəstəyini fırlatdı, motosiklin mühərriki bərk guruldadı. Qız dəhşət içində toz dirəyinin olunmaz halda qum axını ilə qidalanaraq diametrinin genişləndiyini gördü. Onun kənarı cənab Recinaldın motosiklinin ilişdiyi yerə tərəf irəliləyirdi.
– Ata, – Kara atasını qorumaq niyyətilə qışqırdı.
– Qaç, mənim balam.
Axır ki, iradəsinin səyi nətcəsində motosikli azad etməyə nail ola bildi. Oturacağa atılan cənab Recinald sərt şəkildə döndü. Kara onun göstərdiyi kimi hərəkət etdi. O, elə yerindəcə çevrilərək qaza basıb yamacla yuxarı sürdü. Təkərlərin altından sıçrayan qumlar onu arxaya elə çəkib aparırdı ki, sanki, onu dibinə soran burulğana düşmüşdü. Qız qum seli ilə mübarizə aparmaq üçün bütün sürücülük qabiliyyətindən yararlanmağa çalışırdı.
Böyük çətinliklə kasanın kənarına çatdıqdan sonra, Kara geriyə çevrildi. Atası hələ də çalanın dibində qalmışdı, onun kirli sifəti tər və toza batmışdı, gözləri isə dalğın halda qıyılmışdı. Qum dirəyi coşaraq nəhəng, qığılcım saçan statik elektriki ilə yaxınlaşırdı. Onun özülü demək olar ki, bütün çala boyu şaxələnirdi.
Kara baxışlarını yayındırmaq gücündə olmadığını anladı. “Qum iblisinin” daxilində zülmət artaraq, daha qara və görünməz olaraq qatılaşırdı. Elektrik qığılcımları qaranlığı yarmağa nail ola bilmirdilər. Havadan hələ də yanmış ət qoxusu gəlirdi. Qız dəhşət içində bələdçinin xəbərdarlığını xatırladı. Qara kabuslar… nəsnaslar.
– Ata!
Onun atası qum cərəyanının dərinliyində daha güclü axında ilişib qaldığına görə, yaxınlaşan təhlükədən qaça bilmədi. Toz dirəyinin genişlənən kənarı onu haqladı. Cənab Recinaldla qızının baxışları görüşdü və onun gözlərində ifadə olunan qorxu daha çox qızına görə idi.
– Qaç! – onun dodaqları səssizcə bunu dedi və həmin andaca “qum iblisinin” bətninə dolmuş qaranlıqda yoxa çıxdı.
– Ata!
Dəhşət dolu səs havanı yardı.
Qız özünə gəlməyə macal tapmamış qum dirəyi qəflətən partladı. Zərbənin dalğası Karanı oturacaqdan qaldırıb, göyə tulladı. O, oriyentasiyanı itirmiş halda hava boşluğunda fırlandı. Zaman öz gedişini altdan qalxan yer qatının ona zərbə endirməsinə qədər saxladı. Əlində nə isə xırçıldadı, lakin, Kara ani baş verən kəskin ağrını demək olar ki, hiss etmədi. Qumun üstündə başıaşağı yuvarlanaraq üzü üstə keyiyib qaldı.