Kitabı oku: «Ayna», sayfa 2

Kök qadın onu görən kimi gülümsəyib salam verdi. Divanda oturan qızlar isə sözlərini kəsib olduğundan daha gözəl görünməyə çalışdılar. Qızları bir-bir süzdü. Gedib uzaqdakı stolda oturdu. Kaş üzünü, ya da heç olmasa, gözlərini xatırlayaydı. Cibindən qələm çıxardıb salfet kağızda fotorobotlar çəkməyə başladı. Son çəkdiyi Hitlerə oxşadı, yanına svastika da çəkib salfeti külqabına atdı. Saçlarını sarıya boyamış arıq qızı çağırdı. Arxa otağa keçdilər. Hamama girdi, nəmli duş kabinin şüşəsinə “Nuray” yazdı.  Qız yataqda onu gözləyirdi, o da qızın yanına uzandı. Sonra zəngi basıb bir şüşə viski istədi. Stəkanı doldurub başına çəkdi, ürəyi bulandı, özünü güclə saxladı. Yenə hamama girdi, su damcıları “Nuray”a hücuma keçmişdi, “N” hərfinin başı pozulmuşdu.

Viski şüşəsini götürüb yerinə qayıtdı, salfetləri qaldırıb fotorobotlara baxdı, yenə heç biri tanış gəlmədi. Qələmi götürdü, lakin əlləri sözünə baxmadı. Pivə istədi, bir qurtuma pivəni yarıladı, üstünü viskiylə doldurub qızın yanına qayıtdı. Qız yataqda hələ də çılpaq uzanmışdı. Kətildə oturub onu seyr elədi. Siqaret yandırıb parçı başına çəkdi. Cibindən kağıza bükülmüş marixuananı çıxartdı, siqaretlə yandırıb siqareti parça atdı. Uzaqlardan qulağına səs gəldi: “Çək nəşəni tüstüsü dağlara yayılsın”. Həyat kino lenti kimi gözlərinin önündən keçmədi, amma montajsız kadrlar gəldi qarşısına. Budur, doqquz yaşında, Kürün sahilindədir, lilləri ağac budağı ilə qarışdırır.  Ya da on dörd yaşında məktəb yeməkxanasında SSRİ tarixi oxuyur. 11 yaşında bir qızla əl-ələ tutub dərsdən gəlir. Avtomatlı OMON-çular mindiyi avtobusun qarşısını kəsir. Uşaq vaxtı gördüyü yuxudu bu, göydə uçurdu. Dörd yaşlı mavi gözlü qızı xatırlayır. Bir qız onun qarşısına pivə qoyub otaqdan çıxır. Qızın çiyninə tökülmüş saçlarına baxır. Altı yaşında olanda qonşunun maşınının şüşəsini sındırması yadına düşür. Universitetin uzaq küncündəki hovuzun kənarında dayanıb göz yaşı tökdüyünü film kimi xatırlayır. Araq şüşəsi görünür: “Russkiy standart”. Qabağına qoyulan südlü sosislərə baxır. Uşaq vaxtı gördüyü zooparkı görür –ağ ayılar, qırmızı canavarlar, yorğun fil… Arıq polis, yanında dostu… O, parkda uzanıb. Yox, bu, daha xəyal deyil… Dostunun üzündə şən görünməyə çalışan pərt adamın ifadəsi vardı. Əlindəki butulkadan onun üzünə su çilədi, sonra polisin köməyi ilə onu maşına apardılar. Dostu elə hey danışırdı, arada qulağına nəsə çatırdı, lakin bu qırıq-qırıq sözlərdən söhbətin məzmununu anlamaq mümkün deyildi. Susuz idi, ac idi, bir cümlə qurub aclığını, susuzluğunu dostuna çatdırmaq istədi, lakin azğından “Görəsən, parkdakı ördəklər qışda harda qalır?” cümləsi çıxdı. Sonra bir müddət susdu, maşın işıqforda dayananda üzünü dostuna tutub dedi: “Acam!”. Dostu işıqfordan sola burulub kafenin qarşısında saxladı, içəri keçdilər. O, vitrindəki ayran bankasını başına çəkib hamısını içdi, salfetlə ağzını sildi. Qadın ofisiant içində kartof və toyuq qızartması olan iri tavanı onların qarşısına qoyan kimi toyuğun döşünü dişinə çəkərək yeməyə başladı. Yedikcə özünə gəlirdi, lakin doymurdu. Bir azdan çörək batırdığı tavanı ortalıqdan götürdülər. Qız süfrəyə kolbasa, pendir, dovğa, çoban salatı qoydu. Yedikcə üzündə tox insanlara xas məmnun ifadə yaranırdı. Qulağı səsləri ayırd edə bilirdi, nitqi qaydaya düşürdü, dostunun danışdıqlarını da anlayırdı. Süfrənin üstündə yeməyə bir şey qalmadığını görüb ofisiantı çağırdı. Ofisiant süfrəni yığışdıranda ilk dəfə onun üzünə baxıb gülümsədi. Sonra telefonunu alnına qoyub yan tərəfdəki divanda yatan gənc oğlanı gördü, telefondan kədərli mahnılar axırdı. Dostu ofisiantın gətirdiyi çayı stəkanlara süzüb ciddi söhbətə başlayan adamlara xas qətiyyətlə soruşdu:

– Sənə nə olub? Polis sənin telefonundan zəng elədi, dedi ki, bəs, gəl, halı pisdir. Deyirəm, nolub, deyir, məndən soruşur ki, xallı göyərçini görməmisən? Dalınca hansısa film haqda soruşmusan. Cibindən 50 manat çıxartmısan ki, ratsiyanı ver, bütün polislərə ismarıcım var. Polis ratsiyanı söndürüb verib sənə. Sən də ordan anons eləyib demisən ki, mənə Nurayı tapın! Hardasa əlli dəfə demisən bunu! Axırda da özündən getmisən.

– Bu haqda danışmayaq bəlkə?

– Bəs nə haqda danışaq? Gecə saat 5-də bu kafedə niyə görüşmüşük səncə?

– İncitmə də məni… Qoy çayımı içim…

– Yaxşı. Bircə bunu bil ki, mən sənin Tarkovski kimi rejissor olmağını gözləyirəm! Qarşında böyük üfüqlər var.

– Cəhənnəm olsun Tarkovski! Mən heç kim olmaq istəyirəm!

Başını aşağı saldı.Telefondakı mahnıların qəm-qüssəsi bir az da artmışdı elə bil. Aşiq özünə lənət oxuyur, məşuqun ürəyinə ox sancılmasını tələb edirdi. Oğlanın bu mahnının sədaları altında hansı yuxunu gördüyünü təsəvvür etməyə başladı. Qədim dövrdür, qəbilə toplanıb, sevgilisinə xəyanət edən qızı cəzalandırırlar, qızın sevgilisi qəbilə başçısının oğludur. Ağsaqqallar qərar verir ki, oğlan cəzanı özü seçməlidir. Oğlan sadağından bir ox çıxardıb zəhərə batırır, cəllada verir ki, qızın ürəyinə sancsın. Yuxunun bundan sonrasını təsəvvür eləməyə vaxt qalmadı. Çünki yatan oğlan elə diksinib qalxdı ki, telefon vitrinin qarşısına düşdü. Telefonu götürə-götürə üzünü mətbəxə tutub “Nuray, Nuray” səsləndi. Sonra mətbəxə gedib ordan iri bir səbət götürdü, qapını bağlayıb çıxdı.

Onlar da hesabı ödəyib durdular. On beş dəqiqədən sonra yaşadığı binanın qarşısındaydı. Dostunu yola salıb siqaret yandırdı, pırıltı səsi eşidib alışqanın işığını səs gələn tərəfə döndərdi. Xallı göyərçin idi.

Yola çıxıb taksi çağırdı və kafeyə qayıtdı.

Nuray bayaq onun oturduğu stolda oturmuşdu, televizora baxırdı. Onu görən kimi gülümsədi. “Qəhvə?”, – deyə soruşdu. Təsdiq işarəsini görüb mətbəxə keçdi. “Səninçün qəhvə almışdım, nə qədər gözlədim, gəlmədin”,– dedi. Südü götürdü, qəhvə düzəldib onun qarşısına qoydu.

– Səni çox axtardım, Nuray, tapa bilmədim, o gün bərk sərxoş idim, səni harda gördüyümü unutmuşdum, özgə qapılarda axtardım səni.

– Harda axtarırdın məni?

– Soruşma, mən də deməyim.

– Bəs necə oldu tapdın?

–Təsadüfən. Səni tapmaq, itirmək və yenidən tapmaq, hamısı təsadüfdür.

–Bayaq çox qorxdum. Elə bildim kafeyə girəndə məni tanımadın.

–Yox, yox, tanıdım, sadəcə, istəmədim…

–Nəyi istəmədin?

–Biz sirr pərdəsiyik, hər zaman da belə qalacağıq.

 Qəhvə soyumağa başlayırdı, qəhvədən udumladı, stəkanı Nuraya verdi, o da içdi qəhvədən. Nurayın saçlarını sığalladı, əllərindən tutdu. Nuray elə gözəl gülümsəyirdi ki… Onu bu təbəssümə bağışlamaq olardı. “Başlayaqmı?”, – deyə soruşdu. Nuray tərəddüdlə ona baxdı, sanki son gücünü toplayıb “Başlayaq”, – dedi. Əl-ələ tutub kafedən çıxdılar, yolu keçib, hündürmərtəbəli binalardan birinin həyətinə girdilər. Liftə minib ən böyük rəqəm yazılmış düyməni basdılar.

Pəncərəni açıb qarşısında dayandılar. Nurayın dodaqlarından öpəndə qız ona qısılıb hönkürdü. Birinci özü pəncərəyə dırmaşdı, ardınca Nuray.

Ölümə bir neçə saniyə qalırdı…

23 avqust-3 sentyabr 2015

Sevda sorağında

Heç zaman 

unuda bilmədiyim

E.S.K.-ə

Biz siyasətin “S” hərfindən də qorxurduq.

Cəlil Məmmədquluzadə, “Xatiratım”

Bizim kiçik qəsəbəmizdə belə şeylər hər gün olmur. Xarici turistlər bura lap az gəlir. (Bilsəm yerlilərim bu hekayəni oxumayacaq, cəsarətlə deyərdim ki, heç yerli turistlər də gəlmir). İki xarici turistin gəlib burda tapışması qəsəbə üçün, az qala, əlamətdar hadisədir. Təkcə mən və barmenlər deyil, kafenin daimi müştəriləri də bu cütlüyün tamaşasına dururlar.

Tamaşa hər gün eyni ssenari ilə təkrarlanır. Oğlan bara girib barmendən tekila istəyir. İki tekilanın arasında karikatura jurnalını vərəqləyir. Qız bir qədər sonra gəlir. Bu mənzərədən onların tətilə bir yerdə gəlmədiyini anlamaq üçün gənc barmen qədər sadəlövh olmamaq kifayətdir. Barmenlər hələ öz aralarında mərcə də giriblər. Gənc deyir ki, onlar sevişirlər, qoca isə bunun əksini zənn edir. Bir şüşə rakıdan mərc gəliblər, amma heç biri öz fikrini sübut edə bilməyib. Doğrusu, yaşlı barmen xoşluq üçün mərc eləyib, yoxsa dəlillərin olmayacağını əvvəldən bilir. Lakin gəncə bunu başa salmaq olar?! Hamını güldürən karikaturalara baxıb heç nə anlamayan adamlardandır o.

Hə, oğlan gəldi yenə. Bu gün əlindəki, deyəsən, karikatura jurnalı deyil. Gəlib barın yanında oturur. Yaşlı barmenlə görüşür, tekilası süzülür. Yanında da dəm-dəsgahı – limon, duz. Tekilanı içir, gülümsəyir barmenə. İkinci tekila utancaq təbəssümlə kodlanıb. Barmen qədəhi doldurur. Oğlan əlindəki jurnalı açır. İndi görürəm, “Kafkaesk” jurnalıdır. Bir səhifəni açıb barmenə göstərir. Barmen gülür, gənci çağırır, oğlanın göstərdiyini ona izah edir. Sonra oğlan özü də izaha qoşulur. Axır ki, gənc barmen anlayır. Üçlükdə gülürlər. Gənc jurnal səhifəsinin şəklini telefonla çəkir. Lazım olar. Jurnal oxumaq lüksdür. Qızların belə şeylərdən xoşları gəlir. Gözümdən yayınıbmış qızın gəlməyi. Oğlanın gözlərini arxadan tutur. Nə dediyini eşitmirəm, amma əlbəttə ki, nə deyəcəyi bəllidir. Kim başqasının gözünü bağlayıb Keniyanın paytaxtını soruşar ki?! Oğlan onun qollarından yapışıb özünü zülmətdən xilas edərək qızı qucaqlayır. Qız elə sevinir ki… Elə bil həyatın mənası haqqında suala Buddadan cavab alıb. Yeri gəlmişkən, Keniyanın da paytaxtı Nayrobidir. Birdən bilməyəniniz olar. Oğlan qədəhini qızın şərəfinə qaldırır. Qız gülümsəyir. Bu diqqət onu məftun edir. Oğlan içib qədəhi arxası üstə qoyur. Yəni görürsən bircə qram da saxlamadım. Deyəsən, artıq sərxoş olub. Otuz ildir bar işlədirəm, amma bu hərəkəti eləyən bircə ayıq adam görməmişəm.

Onlar barın gözdən uzaq, ən sakit tərəfinə keçməkdə olsunlar, mən də gəlim barmenlərin yanına şərab içim. Ofisiant sözlü adama oxşayır.

– Abi, qız amerikalı imiş.

– Hə, bilirəm. Nə olsun?

– Yox, e. Amma ingiliscə də bilir.

Özümü gülməkdən güclə saxlayıram:

– Nə olub ki? Amerikalılara ingilis dilində danışmaq olmaz ki?

– Olar e, abi. Amma özün demirdin ki, fransızlar ingiliscə danışmağı sevmirlər.

– Aha…

– Almanları da deyirdin.

– Deyirdim.

– Bəs bu qız niyə ingiliscə danışır?

– Amerikan dilində danışsın?

– Hə, də… Amerika bu boyda dövlətdir, niyə öz dilini yaymır dünyaya. Bir dəfə də bir amerikalı gəlmişdi bura, o da ingiliscə danışırdı.

– De, sən öl?!

– Özüm ölüm!

– Amerikanın dili nədir bəs?

– Amerikan dili.

– Halaldır sənə.

– Bir şey deyil, abi.

– Ay zalım…

– Hə…

– Sən informasiya əsrinə üsyan kimi doğulmusan. Əsrə inadla da yaşayırsan. Bilirsən bunu?

– Anlamadım.

– Amerikanın da dili ingilis dilidir də.

– Yaxşı da, abi, zarafat eləmə.

– Ciddi deyirəm.

– Bəs niyə Amerikan dili deyirlər?

– Kim deyir ki səndən başqa?

– Muhyiddin abi də elə deyir.

– Hə, o deyər. Bir az fərqli ləhcədir, amma eyni dildir.

– Bunu deyin də. Kimdən soruşuram, zarafata salır.

– Bu dünyada elə şeylər var ki, onlar deyilməz, onlar eləcə bilinər.

– Necə yəni?

– Birini də süz.

Barmen şərab şüşəsini götürüb yaltaqcasına mənə baxdı. Adətən, icazə, ya da avans almaq istəyəndə belə edir.

– Olarmı, axşam işdən bir az tez çıxım?

– Nə işin var ki?

– Festivala getmək istəyirəm.

– Yaxşı, get.

– Çox sağ olun.

Şərab içə-içə sözümü də deyim. Bizim gənc barmen qızın amerikalı olduğunu da yanlış bilir. Qız ingilisdir. Adı da Kristina Çenninqdir. Keçən dəfə, hələ oğlan buralara gəlib çıxmamışdı, axşam polis barda sənədləri yoxlayanda özüm qıza tərcüməçilik eləmişəm. Orda gördüm pasportunu. İngilis qızın bu qəsəbəyə gəlişinə polis o qədər təəccüblənmişdi ki, pasportu qaytaranda “Hello” dedi. Elə vəziyyətdir ki, soruşa da bilmirsən: “Bağışlayın, üzr istəyirəm, bizim darıxmaqdan məhv olmaq üzrə olan qəsəbəmizdə sizin nə itiniz azıb?”. Bu sualı verməkdən məni saxlayan “Burda nə itiniz azıb?” frazemini ingiliscəyə çevirməyin çətinliyi deyil. Ondan daha çətin bir maneə var qarşımda.

Yeri gəlmişkən, bizim qəsəbənin polisi festivala görə özünü daha lazımlı hesab edir. Vaxtaşırı gəlib pasportları yoxlayır. Pasportunu yoxladığı adamların yeddi arxa dönənini tanısa da, sənədə baxa-baxa qəribə suallar da verir. Muhyiddin abinin pasportunu yoxlayanda gülməkdən ölmüşdük. Bu qəsəbənin ən məşhur adamıdır baqqal Muhyiddin abi. Polis isə onu axtarışda olan oğruya oxşatmışdı. Bizim qəsəbədə keçən il bilyard salonundan oğurlanan daşları saymasaq, heç vaxt oğurluq olmayıb. O ki qaldı Muhyiddin abi… Oğurluq İstanbulda baş verib. Polisi rakıya qonaq edib niyə belə davrandığını soruşuram: “Gücləndirilmiş iş rejiminə keçmişik. Mən də nəsə eləməliyəm də…”.

Bura qədər oxuduqlarınızı balaca, 12 kvadratmetrlik kabinetimdə yazıram. Haqq-hesab eləmək lazım olanda gəlirəm bura. Stolumun üstündə onun şəkli var. Məndə olan yeganə şəkli budur: oraq-çəkicli bayrağın önündə əlindəki tapançanı çənəsinin altından sola tuşlamış Alov Saçlı Qadın. Əlifim. Sultanım. Sevgilim.  Cavan ölən adamlar şəkillərdə heç zaman qocalmır. O həmişə bu şəkildəki kimi gənc qalacaq. Onun daim gənc qalacağı fikri ilə ovunmaq necə də sarsaq təsəllidir.

Axşamlar çox içəndə, evə getməyə həvəs olmayanda elə kabinetimdə yatıram. Müşahidə kameraları da burda – divara bərkidilmiş televizorda qurulub. Yəni burda oturanda da barı görə bilirəm. Bir də qızla oğlan bara gələndə bura keçirəm. Çünki burda onların danışıqları lap aydın eşidilir. Bilirəm, kimisə pusmaq yüksək cəmiyyətlərdə (elə aşağılarda da) yaxşı qəbul olunmur. Lakin mən onların söhbətinə qulaq asmasaydım, bu hekayə də olmayacaqdı. Bir də ki elə bizim oxuduğumuz kitablar da, bir növ, qapı pusmaq deyilmi? Biz kitab oxuduqca qəhrəmanların ən mübhəm sirlərini öyrənmirikmi? Ona görə də burda ayıb bir şey görmürəm. Amma səmimiyyət xatirinə onu da deyim ki, on ildir bu barı işlətsəm də, ilk dəfədir kimlərinsə söhbətini dinləyirəm. Üstəlik, danışdıqlarını özüm üçün bloknota qeyd də eləyirəm. Eləcə, özüm üçün. Yadigar saxlamaq üçün. Sizə göstərmək üçün. İndi sizə bu danışıqlardan ən maraqlılarını seçib göstərəcəyəm.

***

– Kristina, niyə bura gəldin? Bura elə bir yerdir ki. Dənizi belə yoxdur. 

– Bilmirəm. Təsadüf deyim. Ağır günlər keçirirdim. Mən o günlərdə əzabın nə demək olduğunu anladım. Gecələr gözümə yuxu getmirdi. İçki belə içə bilmirdim. Deyirlər ki, içki insana kədərini unutdurur. Bəlkə kədəri unutdurar, amma əzabı əsla. Qorxurdum ki, sərxoş olub özümü eyvandan ataram, ya da nə bilim, dərman-zad içərəm. Bir dəfə oxumuşdum ki, intihar edənlər əzablarına, heç olmasa, bircə dəqiqəlik son qoymaq üçün bunu edirlər. Təsəvvür edirsən?! Bircə anlıq rahatlıq üçün ölüm… Evdəki bütün bıçaqları, ülgücləri, arıqlamaq üçün suya qatıb içdiyim sirkələri zibilliyə tullamışdım. Telefonumu vannaya atmışdım. Bir gün dedim ki, belə olmaz. Həyatımı dəyişməliyəm. Nə vaxtadək əzab çəkəcəm?! Mən xoşbəxt olmaq istəyirdim. Xoşbəxtdə yox, olanları unutmaq, bircə dəfə də ürəkdən gülmək istəyirdim. Kiçik kağızlar götürdüm. Hərəsinə bir rəqəm yazdım. Sonra kağızları qələm qabına atdım. Bir-bir çıxartdım. Haranın coğrafi koordinatı çıxsaydı, ora gedəcəkdim. Mən orda xoşbəxtliyimi tapacaqdım, əzizim. 39.24 və 38.7 çıxdı. Yəni bura, Sivas Devrim.

– Divriği…

– Dilimə də yatmır. Dedim bura gəlim. Yaxşı ki, Suriya çıxmayıb. Bombaların altında bircə dəfə ürəkdən gülmək istəyi…

– Suriya burdan cəmi bir neçə yüz kilometr aralıdadır. Gedəcəkdin Suriya çıxsaydı?

– Əlbəttə. Ölmək yaşamamağın yeganə yolu deyil.

– Bu mahnıdandır?

– Hə…Bəs sən necə gəldin?

– Filmdə görmüşdüm bu qəsəbəni.

– Xoşuna gəlmişdi?

– İnsanları bura sürgünə göndərirdilər.

– Bəs niyə?

– Mənim vəziyyətimdə ən darıxdırıcı yer də məndən şəndir. Ona görə çox düşünmədim.

***

– Sənan…

– Hə, Kristina…

– Olarmı, sənə Sebastyan deyim.

– Olar. Amma niyə?

– Sebastyan da Sənan kimi S ilə başlayıb N ilə bitir.

– Sevan de ondansa.

– Sevan?

– Zarafat edirəm. Amma S ilə başladığına görə demirsən yəqin ki.

– Əlbəttə. Amma belə daha rahatdır. Dilimə yatır. Həm də dediyim kimi, adına oxşayır bu.

– De. Amma bir şərtlə…

– Şərtin nədir?

– Sebastyan adında tanışın varmı?

– Yoxdur.

– Yoxdursa, problem deyil. Deyə bilərsən.

– Niyə soruşdun ki?

– Kimisə xatırlatmaq istəmirəm.

– Ah, siz kişilər… Həmişə birinci və unudulmaz olmaq istəyirsiniz.

– Məncə, bu kişilik yox, insanlıq vəziyyətidir.

– Haqlısan, bəlkə də. Bir şey də soruşum.

– Soruş.

– Türk dilini hardan belə yaxşı bilirsən?

– Bizim dilimiz çox yaxındır.

– Necə yəni? Bizimlə Amerika kimi?

– Təqribən. Kaş sən də bizim dili biləydin.

– Təəssüf edirəm buna.

– Hə. Kaş biləydin. Mən öz dilimdə danışardım, sən də ingilis. İnsan özünü ən yaxşı ana dilində ifadə edir. İnsan ana dilində ağlayır.

– Hə, bilirəm, Sebastyan. Bir kitab oxumuşdum. Orda oğlan alman idi, qız portuqal. Qız ölüm ayağında portuqal dilində danışmağa başlayır. Oğlan da alman dilinə keçir fərqində olmadan. Və bir-birini anlayırlar. Gözəl deyilmi?

– Gözəldir, Kristina. Dünya gözəldir…

– Amma Sebastyan. İnsan ən pis sözləri də ana dilində eşidir. Elə pis sözlər ki, heç bir üzr o sözləri yuyub apara bilmir. Heç bir təsəlli o sözlərin ürəyə vurduğu yaranı sağaltmır. Bizdə bir məsəl var, Sebastyan. Qılınc yarası sağalar, söz yarası sağalmaz.

– Kristina, elə sözlər var ki, gərək heç zaman deyilməyə…

– Deyilməyə…

***

– Sebastyan…

– Hə, Kristina…

– Etdiyin ən böyük günahı danışarsanmı mənə?

– Biz şərqliyik, Kristina.

– Nə olsun? Şərqlilər günah etmir?

– Edirlər, əlbəttə ki. Amma danışmırlar.

– Necə yəni?

– Bizdə sizdəki kimi – günahı keşişə etiraf etməyə bənzərbir şey yoxdur.

– Doğrudanmı? Yəni siz imama, mollaya – hər kiməsə günahınızı danışıb tövbə etmirsiniz?

– Etmirik.

– Bəs tövbə sizdə necə olur?

– Dua edirsən Tanrıya, əfv diləyirsən.

– Hə…

– Bizdə günah səninlə Tanrı arasındadır. Bilmirəm, bu yaxşıdır, ya da pis. Sizdə isə…

– Məncə, biz Tanrıya etiraf edə bilmədiyimiz günahı keşişə etiraf edirik.

– Amma ən böyük günahımı danışaram sənə. Kristina. Sənin adın dodaqlarımda bir dua kimi səslənir.

– Danış, Sebastyan, danış. Dayanma.

– Bir dəfə məni işdən ezamiyyətə yollamışdılar. Getdiyim yer balaca bir şəhər idi. Gecə oteldə ürəyim qadın istədi. Nə qədər eləsəm də, ötüşdürə bilmədim. Nömrə tapdım. Zəng vurdum. Evinə çağırdı…

– Bu, günah deyil ki, Sebastyan…

– Sonrasına qulaq as… Getdim evə. Bir qadın vardı, mətbəxdə xəmir yoğururdu. Onu ayaqqabımı çıxardanda gördüm. Otağa keçdik, sevişməyə başladıq. Sonra dedim ki, o qadını da çağır, bizə baxsın, əlavə pul verərəm. Qız razı olmadı. Ordan çıxandan sonra özümü dünyanın ən əclaf adamı hesab edirdim. Halbuki, mən fahişənin evinə gedəndə şokalad aparacaq qədər nəzakətli idim.

– Bu, günah deyil, fantaziyadır, Sebastyan. Çoxları belə edir. 

– Bəlkə də, Kristina. Bəlkə də…

 ***

“Onları dinlədikcə yadıma keçən günlər düşür” deyərdim, amma o keçən günlər, əslində, elə hər bir anı ilə mənim yadımdadır. Sanki yaddaşımın əqrəbi sınaraq o günlərin üzərində dayanıb və mənim bu sınıq yaddaşım gündə iki dəfə Alov Saçlı Qadını, o günləri mənə xatırladır.

Hərbi çevriliş xəbərini Yunanıstanda aldım. Bir neçə gündən sonra adımı axtarışda olanların siyahısında gördüm. Bura saxta sənədlə gəlmişdim. Polisin məni tapmayacağına əmin idim. Yunan polisi türk həmkarları ilə çox həvəssiz əməkdaşlıq edir. Tezliklə müxtəlif yollarla ölkədən qaçmağı bacaran bir neçə nəfər də Afinaya gəldi. Hərbi çevriliş elə qəfildən olmuşdu ki, heç cür özümüzə gələ, baş verənləri anlaya bilmirdik. Elə bil hamısı bir yuxu idi. Bir gün yuxudan oyanıb Ankara küçələrində yenidən inqilabi vərəqələr paylayacaq, mitinqlər keçirəcək, fəhlələri, tələbələri təşkilatlandıracaqdıq.

Tez-tez Egey dənizinin sahilinə gedib vətənimə baxa-baxa içirdim. Həsrət seanslarından təsəlli tapmaq əvəzinə daha çox ağrıyırdım. İçkinin hər qurtumunda, dənizin hər ləpəsində indi həbsxanada olan və heç şübhəsiz ki, ən ağır işgəncələrə məruz qalan Alov Saçlı Qadınımı düşünürdüm. Bizim təşkilatda sevgi məsələləri, az qala, tabu idi. İnqilabçılar üçün sevgi və məhəbbət burjua sentimenti sayılırdı. (Kristina və Sebastyanın belə dərdi yoxdur, bunu danışsam, bəlkə də anlamazlar. Elə bilərlər hansısa ucuz romandangötürdüyüm uydurma əhvalatdır). Biz qızlara yox, xalqa aşiq olmalıydıq, bizim dostlarımız yox, yoldaşlarımız, sevgililərimiz yox, bacılarımız vardı. Dünyanın bütün sevgilərini inqilabın marten sobalarında əridib kapitalizmə qalxan düzəltmişdik. Biz insan sevgisinə deyil, xalqların dostluğuna inanırdıq. O isə bunlarla razılaşmırdı. Neçə dəfə mənə yalvarmışdı ki, gəl, təşkilatdan ayrılaq, evlənək, çıxaq gedək uzaqlara. Amma böyük inqilabi missiya qarşısında ailə-uşaq yiyəsi olmaq mənə kiçik burjua fərdiyyətçiliyi qədər bayağı gəlirdi.

Qarşı sahilə baxmaqdan bezib dostlarıma da demədən güc-bəla ilə kirayələməyə razı saldığım balıqçı qayığı ilə üz tutdum Türkiyəyə. Türkiyə sularına girməmiş uzaqdan hərbi katerləri görəndə arxaya qayıtmaqdan başqa əlacım yox idi. Sabahısı gün sevgilimin polislə atışmada öldürüldüyü xəbəri gəldi. Adətən, həbsdə işgəncə ilə öldürülənlər barədə rəsmi məlumatlar bu cür verilirdi. Axı o, sonumuzun belə olacağını demişdi, deyirdi, bilirdi. Onun ölümündən sonra mən təşkilata da ikrahla yanaşmağa başladım. İllər sonra Türkiyəyə qayıdanadək də nə bir qadına “səni sevirəm” dedim, nə də qəzet oxudum. Hər şey mənasını itirmişdi.

Kristina və Sebastyanla rastlaşmasaydım, dünyada sevgi adlı nəyinsəvarlığına bəlkə də yenidən inanmayacaqdım. Budur, saatlarla oturub ürəklərini bir-birlərinə açırlar, könüllərinin kir-pasını təmizləyirlər. Bəlkə biz də belə ola bilərdik. Lakin bizim iki sözümüzün biri “faşizm” idisə, o biri də heç şübhəsiz ki, “kapitalizm” idi.  Bir saatdır gediblər, amma Kristinanın sevgi dolu səsi hələ də qulağımdadır. Bara gedim, bizim gəncdən soruşum görüm, niyə avstriyalılar öz dillərini qoyub almanca danışırlar. Lakin bunu aydınlaşdırmaq mümkün olmadı, gənc artıq getmişdi. Festivalın başladığını təkcə onun getməyindən deyil, adamların seyrəkliyindən də anlamaq olardı. İstədim şəhərə çıxıb hava alım, küçələrin sıxlıq olacağını düşünüb vaz keçdim. Rom içib sərxoş olmaq, səhərdən bəri ürəyimə çökən narahatlığı unutmaq istəyirdim. Tək qalan yaşlı barmen bekarlıqdan “Hürriyyət” qəzetinin idman səhifəsini oxuyurdu. Məni görüb təklikdən darıxan adam təbəssümü ilə soruşdu:

– Nə içirsiz?

– Rom ver mənə. Bol elə.

– Kola ilə qarışdırım?

– Hə. Buz da at.

Barmen cəld içkini hazırlayıb qarşıma qoydu. Qəfildən ona yaraşmayan açıq-saçıqlıqla soruşdu:

– Sizcə, onlar yatırlar?

“Onlar” deyəndə kimi nəzərdə tutduğu mənə aydın idi. Amma mən həqiqəti ona deyib-deməməkdə tərəddüd etdiyimdən vaxt qazanmaq üçün sual verməli oldum:

– Onlar kimdir?

– Onlar da. Bizim ingilis qızla…

– Yox, yatmırlar.

– Necə bildiniz?

– Bir dəfə Sebastyan demişdi ki, mən daha heç vaxt sirlərimi bölüşdüyüm, ürəyimə yaxın olan qadınla yatmayacam.

– Belə deyin…

– Mən yox, o elə dedi.

– Yaxşı deyib.

Ağzımı açıb salfetka istəməyə macal tapmamış qorxunc səsdən yuxarı rəflərə düzülmüş şüşələr yerə töküldü, bar masasındakı qədəhlər göyə tullanaraq çilik-çilik oldu, stullar aşdı, iri büllur çilçıraq zərblə tavana çırpılıb parçalandı. Çöldən insan nalələri, maşın siqnalizasiyalarının səsləri, qulaq batıran hay-küy gəlirdi. Barmen “zəlzələ, zəlzələ” dedi, amma mən bir inqilabçı kimi bombaları səsindən tanıyırdım. Bunu anlayan kimi küçəyə qaçıb onları axtarmağa başladım. İkinci bomba da elə bu anlarda, düz yanımda partladı. Onun dalğası məni kənara tullasa da, əlimlə üzümün qanını silib gözlərimlə Kristina ilə Sebastyanı arayırdım. İnsanlar təlaşla hara gəldi qaçırdı. Onların üçüncü partlayışdanmı, yoxsa ilk ikisindən qaçdıqları heç özlərinə də bəlli deyildi. Bu qışqırıqlar, ürək dağlayan iniltilər, yerdəki qan gölməçələri, gözə dəyən qopmuş ayaqlar, qollar adamı dəli edə bilərdi. Bu qiyamətdə belə gözüm onları gəzirdi. Tanışlarımdan soruşub rabitəsiz cavablar alırdım. Hamı öz hayında idi. Bir anda gözüm qaraldı. Ətrafdakı hamı və hər şey – ağaclar, işıq dirəkləri gözümə Alov Saçlı Qadın kimi göründü. Hətta kiminsə ayağına dəyib qarşıma diyirlənən kəsik baş da mənə Onun kimi baxdı. Yerə oturub gözlərimi yumdum, üstümdən adamlar keçir, ayaqlarıma, qollarıma zərbələr dəyirdi. Ayağa qalxmağa halım yox idi. Bir neçə dəqiqə sonra gözlərimi açanda Sebastyanla Kristinanı gördüm. Əl-ələ tutmuşdular və heç zaman bir-birlərindən ayrıla bilməyəcəkdilər. Bu an üçüncü bomba elə bil qarnımda partladı. Onun zərbindən dünya üstümə uçdu. Xarabalığın altında qaldım. Uzaqda heç kimin söndürməyə macal tapmadığı mahnı səslənirdi: “Səni məndən alan dünya bir də geri verərmi?”