Бай да жоқ, кедей де жоқ, кəрі мен жас, Бар миллəт бір пиғылдас, дін қарындас…» Төренің əнсымағы, уағызы Осылай щұбай берді бір сарындас.
Біреулер есік жақта жымыңдайды, – Мырзаның əндері! – деп сыбырлайды. Құдалар бас шұлғиды «Бəрекелді!» Бір ыза серімізді сығымдайды…
«Бір мысқал»
Десек те ет жүректің емшісі – сөз, Əзелден махаббаттың елшісі – көз. Екеуді тілсіз баурап, үнсіз жалғап, Алуға асықтырар еншісін тез.
Бір көз бар оқтай сұғын қадағаны, Бір көз бар жанды рақат жаралауы. Бір көз бар тозған мөрдей тартымы жоқ, Құрысын, құлқы құрып, қарағаны. Сыймайды кілең жастар ақ отауға Қызықтап, ойын-сауық қалағаны. Осында Естайдың да сырттан естіп, Елеңдеп, періштеге балағаны.
Екі бай Сұңқар – Сұлтан ағайынды Қыздарын ұлдарына балай білді. Апалы-сіңлілі қыз – Хұсни, Хорлан Көркімен тамсандырған талайыңды.
Бүгін де сол екеуі – тойдың көркі. Кетердей мықтымсынған сойдың еркі. (Есағам айтып еді, он жетімде Өзім де есеңгіреп көрдім елтіп).
Алайда, арпа ішінде жалғыз бидай, Хорлан қыз-қыз ішінде жалғыз құдай. Зылиха, Құртқа, Жібек… қиял шығар, Бұл ерке бар сұлудың жалғызындай.
Мөп-мөлдір жаңбыр шайған қарақаттай, Қара көз қалай сені қалар тартпай?! Алдында қымсынарсың, қысыларсың, Өзіңнен-өзің терлеп, сая таппай.
Теңесер жан табылмас жалпақ елден: Аппақ жүз – қызыл арай таңнан өрген. Екі ұшы екі беттің – қызыл алма Ақ қарға шала батқан ортан белден.
Маңғаз қыз – Маралдының ақ маралы, Кердеңдеп алдында кім мақтанады?! Ішінде соны көрген арулардың Қызғаныш қып-қызыл боп шоқтанады. Иіндер өзі түсіп, елбірейіп, Табанға өзі барып тапталады. Адуын, омыраулы салдардық да Сол Хорлан сескенері, сақтанары.
Басына Хорлан киген кəмшат бөрік Сүйгендей ақ маңдайын аңсап келіп. Сол бөрік талайлы екен сан жігіттен Сабылған Маралдыда самсап өріп. Қыпша бел… қамар белбеу құшақтап тұр… Бойыңды, шыда, жігіт, алса желік. Бейіште хордың қызы күндегендей Пендеге бітеді екен сонша көрік?!
Хорлан – от, ынтызарлар көбелектей, Ұшады отқа қарай ебелектей. Шықпайды төңіректеп, төңкеріліп, Өзгеге одан өзге тілек етпей.
Шұбыртып сілекейін шекеріне, Жігерден жұрдай болар жетелі де. Тəлкек қып тəркіжиһан сопыны да Нəпсінің байлап берер жетегіне.
«Тоқал деп тоқты-торым қатын алдым, Мал беріп, – дейді төре, – сатып алдым. Мосқал жас мойытты ғой… əйтпегенде Хорлан да менікі еді… қапы қалдым».