Kitabı oku: «Bağımsızlık Dönemi Özbek Edebiyatı», sayfa 5

DOSTUM KONUŞMAZ

 
Dostum konuşmaz
Saatlerce derdimi anlatacağım ona
Tan geçer akşam geçer
Ak karaya kara beyaza dönüşür
Güzde bahar gelir
Dostum konuşmaz.
Güzde çiçeklerin yazın suların
Kışın kardelenlerin masalını anlattım
Dostum konuşmaz.
Bulutların arkasından bakıp söyledim
Sararan yapraklara gömülüp söyledim
Dostum konuşmaz.
Derdi çoktu dostumun
Konuşmaz.
 

VOQIF SAMAD O‘G‘LI XOTIRASIGA

 
Allohim,
Gunohim ko‘p
Judayam ko‘p gunohim
Gunohimdan o‘t demayman
Qo‘rqqanim
Do‘zaxdagi o‘t demayman
So‘ramayman:
Ey mehribon
Sen ularni daf aylagin.
So‘ragayman:
Gunohimda
Boshqalarning aybi bo‘lsa
Sen ularni avf aylagin…
 

2015

VAKIF SAMEDOĞLU’NUN HATIRASINA

 
Allah’ım,
Günahım çok
Oldukça çok günahım
Günahımı bağışla demiyorum
Korktuğum
Cehennemdeki ateş demiyorum
İstemiyorum
Ey mihriban
Sen’in onları def eylemeni.
İstediğim;
Günahımda başkalarının ayıbı varsa
Sen onları affeyle…
 

QAYG‘UM MANIM

 
Qayg‘um manim,
bir umrlik jo‘ram manim
Yuragimning ich-ichida hujram manim
Oynasidan oyning nuri tushib turgan
Qafasdagi bulbuldayin uchib yurgan
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Tug‘ilmishdan soyamdayin yonimdasan
Har dam manim jonimdasan qonimdasan
Yillar oylar kunlarimu onimdasan
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Onam to‘kkan ko‘z yoshlarda ko‘rdim seni
Mozorining boshlarida ko‘rdim seni
Yuragimni tilib-tilib muz tig‘laring
Qo‘shilishib “Onam” deya sen yig‘lading
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Unutayin desam kimni ismin aytding
Tark etayin deganimni olib qaytding
Yonimdasan izdihomu yolg‘iz paytim
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Bolaligim tashlab ketdi sen ketmading
Ilk sevgi shodliklarim unutmading
Bamisoli kuzakdagi bargixazon
Bamisoli qorlardagi subhi azon
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Musichaday derazamda qo‘nib turgan
Onamdayin hamma gapga ko‘nib turgan
Ayni sahar shamchiroqday so‘nib turgan
Yuragimga shabnamdayin inib kirgan
Qayg‘um manim.
 
 
Qayg‘um manim
Umrim bo‘yi xayr demay salom demay
Bo‘ldi etar endi bari tamom demay
To‘ylarimda biron marta non tuz yemay
Otamdayin qarab turgan bir so‘z demay
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Qayg‘um manim
Yillar ketar oylar ketar qaramaysan
Belim bukik sochim oq sen qarimaysan
Kunlarimni sarmast etgan qari maysan
Qayg‘um manim
 
 
Qayg‘um manim
Qayg‘um manim
Bir kun kelar hayotimning guli so‘lar
Mozorimning dunyoday keng bag‘ri to‘lar
Yuragimdan unib chiqib chechak bo‘lar
Qayg‘um manim
Qayg‘um manim
Qayg‘um manim
 

HÜZNÜM BENİM

 
Hüznüm benim,
Bir ömürlük arkadaşım benim
Yüreğimin derininde hücrem benim
Camından ay ışığı vurup duran
Kafesteki bülbül gibi uçup duran
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Doğuştan beri gölgem gibi yanımdasın
Her an benim canımdasın, kanımdasın
Yıllar, aylar, günlerim ve anımdasın
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Anamın döktüğü gözyaşlarında gördüm seni
Mezarının başında gördüm seni
Yüreğimi parça parça ederken buz hançerlerin
Katıla katıla “Anam” diye sen ağladın
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Unutmak istediğimin ismini söyledin
Terk etmek istediğimi geri getirdin
Yanımdasın kalabalıkta da yalnızlığımda da
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Çocukluğum çekip gitti sen gitmedin
İlk mutluluklarımı unutmadın
Tıpkı hazan yaprakları gibi
Tıpkı karlardaki sabah ezanı gibi
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Kumru gibi pencereme konup duran
Anam gibi her söze razı olan
Tıpkı sabah mum ışığı gibi sönüp duran
Yüreğime şebnem gibi düşen
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Bir ömür veda etmeden selam vermeden,
Yeter artık hepsi tamam demeden
Düğünlerimde ekmeğimi tuzumu yemeden
Babam gibi bakıp duran bir şey demeden
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Hüznüm benim
Yıllar geçer aylar geçer bakmıyorsun
Belim bükük, saçım ak, sen yaşlanmıyorsun
Günlerimi sermest eden eski meysin
Hüznüm benim
 
 
Hüznüm benim
Hüznüm benim
Bir gün gelir hayatımın gülü solar
Mezarımın dünya gibi geniş bağrı dolar
Yüreğimden çıkıp büyür, çiçek olur
Hüznüm benim
Hüznüm benim
Hüznüm benim
 

SAMARQAND

 
Bir shivir misoli Samarqand
Bismilloh kabi lojuvard
Yulduzlar ostida dunyoning
Eng go‘zal ayoli misoli
Sog‘inchim timsoli
Sochlari shamolda yoyilgan
Navbahor toshirgan Yoyiqday
Simobiy libosga o‘rangan
Temur erkalashlariga o‘rgangan
Ulug‘bek qoniday sochilgan
Qizg‘aldoqlarday ochilgan
Yulduzlar ostida dunyoning
Eng go‘zal ayoli misoli
Dunyoning eng go‘zal she’rini
Bolalik chog‘imda quchoqlab
Onamday erkalab shivirlar
Samarqand Samarqand Samarqand
Bir shivir misoli mungli dard
Bismilloh misoli lojuvard
 

SEMERKANT

 
Bir fısıltı misali Semerkant
Bismillah gibi lacivert
Yıldızlar altında dünyanın
En güzel kadını misali
Hasretimin timsali
Saçları rüzgarda savrulan
İlkbaharın taşırdığı Yayık gibi
Gümüş renk elbiseye bürünen
Timur’un sevgisine alışan
Uluğbey kanı gibi saçılan
Gelincikler gibi açan
Yıldızlar altında dünyanın
En güzel kadını misali
Dünyanın en güzel şiirini
Çocukluk çağımda kucaklayıp
Anam gibi severek fısıldar
Semerkant Semerkant Semerkant
Bir fısıltı misali hüzünlü dert
Bismillah misali lacivert
 

UNUTMA

 
Ketar chog‘ingda
Dunyoga “Xayr!” deyishni unutma
“Rahmat!” deyishni unutma
“Xayr!” deyishni unutma
Bolalik kunlaringga
Muhabbat tunlariga
To‘rt tomonga
Yaxshi-yomonga
Tuz bilan nonga
Moviy osmonga
Onang quchgan beshikka
Har bir ochiq eshikka
Olisdagi tog‘larga
Yashil qirmiz za’far bog‘larga
Yalpizlarga
Qaldirg‘ochlarga
Chumolilarga
Atirgullarga
“Xayr!” deyishni unutma
“Rahmat!” deyishni unutma
 

UNUTMA

 
Gitme vaktinde
Dünyaya “Hoşça kal” demeyi unutma
“Teşekkürler” demeyi unutma
“Hoşça kal” demeyi unutma
Çocukluk günlerine
Sevgi dolu gecelerine
Dört tarafa
İyiye, kötüye
Tuz ile ekmeğe
Mavi gökyüzüne
Annenin sardığı kundağa
Her bir açık kapıya
Uzaklardaki dağlara
Yeşil, kırmızı, sarı bağlara
Nane, reyhanlara
Kırlangıçlara
Karıncalara
Güllere
“Hoşça kal” demeyi unutma
“Teşekkürler” demeyi unutma
 

(Aktaran: Cansu Delibalta)

MUHAMMED YUSUF (1954-2001)

Muhammed Yusuf, 1954’te Andican’da doğdu. 1998 yılında Özbekistan Halk Şairi unvanını aldı. Rus Dili ve Edebiyatı Enstitüsünün Rus Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. Şiir kitapları: “Bülbüle Bir Sözüm Var” (1987), “İltica” (1988), “Yalancı Yar” (1993), “Değerlisin, Vatanım” (2004) vd.

ONA TURKISTON

 
Ko‘klarga sig‘may yayrab ruhi jon,
Ko‘zlarga sevinch yoshlari to‘ldi.
Ammo sen nechun mahzun, parishon,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 
 
Kishanlar ketib, yetgach murodga,
Shahid o‘g‘lonlar keldimi yodga.
Kuykalak ko‘ngil to‘ldimi dodga,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 
 
Erk yo‘qlagan chog‘ ko‘z yosh nimasi,
Ketdi boshingdan ajdar ko‘lkasi.
Arslonlar tuqqan sherlar o‘lkasi,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 
 
Sen bir bo‘stonki, gullari so‘lmas,
Qiyomatda ham chirog‘ing so‘nmas.
Bolam deb qo‘ysang sinamoqqa, bas,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 
 
Chorlasang to‘shing noringga to‘lar,
Daryoday toshib, shamolday yelar.
Yo‘qlardan yelib Cho‘lponing kelar,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 
 
Ey yori aziz, ey bag‘ri quyosh,
Jigargo‘shangman joningga jondosh.
Quvonganingdan qildingmi ko‘z yosh,
Ona Turkiston, senga ne bo‘ldi.
 

ANA TÜRKİSTAN

 
Göklere sığmıyor neşeli ruhu can,
Gözlere sevinç yaşları doldu.
Ama sen niçin mahzun, perişan,
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 
 
Zincirlerden kurtulup erdin murada,
Şehit evlatların geldi mi akla?
Avare gönül doydu mu feryatla?
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 
 
Hürriyet deminde gözyaşı da nesi?
Gitti başından ejder gölgesi.
Arslanlar doğuran kaplanlar ülkesi,
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 
 
Sen bir bahçesin ki, çiçeklerin solmaz,
Kıyamette dahi ateşin sönmez.
Evladım deyip sınasan, tamam,
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 
 
Çağırırsan yiğit mertlerin gelir,
Deniz gibi taşıp, rüzgâr gibi eser.
Sırlar ülkesinden Çolpan’ın gelir,
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 
 
Ey aziz yar, ey bağrı güneş,
Canciğerinim, canına yoldaş
Sevincinden mi döktün gözyaş
Ana Türkistan, sana ne oldu?
 

O‘ZBEKNING AYOLLARI

 
Uxlamaydi tunlari,
Oy nurlari taralgan.
O‘zbekning xotinlari
Farzand uchun yaralgan.
 
 
Yildan uzun kunlari,
Kim ko‘nglini so‘rolgan.
O‘zbekning xotinlari
Mehnat uchun yaralgan.
 
 
Qirq yil qirg‘in bo‘lsa ham,
O‘z ahdida turolgan.
O‘zbekning xotinlari
Toqat uchun yaralgan.
 
 
Yot oldidan sal nari
Qachon kokil o‘rolgan.
O‘zbekning xotinlari,
Iffat uchun yaralgan…
 
 
O‘zbekning ayollari,
O‘zbekning xotinlari,
Suvdan halol,
Guldan pok,
Qo‘llari oltinlari,
Qay tomonga bursa yuz,
Yo‘llari oltinlari —
Izzat uchun yaralgan!
 

ÖZBEK KADINLARI

 
Uyumaz geceleri,
Ay ışığı saçılan.
Özbek kadınları
Evlat için yaratılan.
 
 
Yıldan uzun günleri,
Var mı hatırını soran?
Özbek kadınları
Çalışmak için yaratılan.
 
 
Kırk yıl kırgın olsa da,
Sözünde duran.
Özbek kadınları
Sabır için yaratılan.
 
 
Yabancının önünde
Örmez saçını asla
Özbek kadınları
İffet için yaratılan…
 
 
Özbek kadınları,
Özbek hatunları,
Sudan helal,
Çiçekten temiz,
Elleri altınları,
Ne tarafa çevirse yüz
Yolları altınları
İzzet için yaratılan!
 

TOSHKENT

 
Ey quyoshga qarindosh shahar,
Tinglamassan balki arzimni.
Qirq yil qulluq qilsam ham agar,
Uzolmasman sendan qarzimni.
 
 
Tuni yorug‘, tonglari iliq,
Shaharlarning sultoni sensan.
Yuzi qizil olmaday tiniq
Lobar qizlar makoni sensan.
 
 
Bisotimda topilmas zarim —
Yoshligimning hamrohi ham sen.
Xiyobonga tomgan yoshlarim —
Ilk sevgimning guvohi ham sen.
 
 
Ey ko‘ksimga o‘rnashib qolgan,
Mehri ulug‘ bormi senchalik.
Poyiga tiz cho‘kkanim yolg‘on,
Sevmaganman yorni senchalik.
 
 
Qarzlarim ko‘p mo‘min ahlingdan,
Ammo o‘ylab goho bosar g‘am —
Bag‘ring shunday kengki, bag‘ringdan
Panoh topgay dordan qochgan ham…
 
 
Jonim sadqa yaxshilaringga,
Yomoningga yomonligim yo‘q.
Orzum yo‘ldosh orzularingga,
Sensiz mening omonligim yo‘q.
 
 
Seni suygan sevgingga hamroh,
Ko‘rolmagan senga zor bo‘lsin.
Meni shoir qilgan qumsuvoq —
Bolaxonalaring bor bo‘lsin!
 

TAŞKENT

 
Ey güneşe kardeş şehir,
Dinlemezsin belki derdimi
Kırk yıl kulluk etsem bile,
Ödeyemem sana borcumu.
 
 
Gecesi parlak, sabahları ılık,
Şehirlerin sultanı sensin.
Yüzü kızıl elmadan berrak,
Güzel kızlar yurdu sensin.
 
 
Beş kuruş parasız gezdiğim
Gençliğimin yoldaşı da sensin.
Bulvarlara damlayan göz yaşım
İlk aşkımın şahidi de sensin.
 
 
Ey yüreğime yerleşip kalan,
Sevgisi ulu var mı senin gibi.
Önünde diz çöktüğüm yalan
Sevmemişim yâri senin gibi.
 
 
Borçlarım çok ehl-i mümine,
Az düşündükçe bazen gam basar da,
Yüreğin o kadar geniş ki, yüreğinde
Sığınak bulur dar ağacından kaçan da…
 
 
Canım sadakadır iyilerine,
Kötülerine kötülüğüm yok,
Arzum yoldaş arzularına,
Sensiz benim esenliğim yok.
 
 
Seni seven sevgine yoldaş,
Çekemeyen sana hasret kalsın.
Beni şair eden toprak evlerin,
Eyvanların daim var olsun!
 

MEN DARDIMNI KIMGA AYTAMAN

 
Samarqandga borsam men agar,
Ulug‘bekni ko‘rib qaytaman.
U qon yig‘lab turar har safar:
Men dardimni kimga aytaman?
 
 
Bag‘rimda bo‘y yetgan bo‘z bolam,
Mergan bolam, lochin ko‘z bolam,
Bo‘g‘zimga tig‘ urgan o‘z bolam…
Men dardimni kimga aytaman?
 
 
Sezmay qoldim. O‘shanda chog‘im,
Yulduzlarda ekan nigohim.
Bilmadim ne edi gunohim…
Men dardimni kimga aytaman?
 
 
Qancha g‘amga botmagan edim,
Qancha og‘u yutmagan edim…
O‘z bolamdan kutmagan edim…
Men dardimni kimga aytaman?
 
 
Tanim muzlab, goh tosh qotaman,
Men shoh emas, axir, otaman.
Go‘rimda ham o‘ylab yotaman,
Men dardimni kimga aytaman?
 
 
Samarqandga borsam men agar,
Ulug‘bekni ko‘rmay kelmayman.
U menga qon yig‘lar har safar,
Men dardimni kimga aytaman?
 

DERDİMİ KİME SÖYLEYEYİM

 
Semerkant’a gidersem eğer,
Uluğbey’i görüp dönerim.
O, kan ağlar durur her sefer:
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 
 
Bağrımda büyüyen boz balam,
Nişancı balam, kartal göz balam,
Boğazıma tığ saplayan öz balam…
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 
 
Sezemedim, o zaman, o anda
Yıldızlarda idi hayalim.
Bilemedim ne idi günahım…
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 
 
Onca derde batmamış idim,
Onca acı yutmamış idim…
Öz oğlumdan beklememiş idim…
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 
 
Tenim donup bazen taş gibi olurum,
Ben şah değil, evvela atayım.
Mezarda da rahat yatamam,
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 
 
Semerkant’a gidersem eğer,
Uluğbey’i görmeden gelmem.
O bana kan ağlar her sefer,
Ben derdimi kime söyleyeyim?
 

FIG‘ON

 
Qaylardasan o‘zing, qanisan elim,
Sen kimning bir parcha jonisan elim?
Bobolaring kimdir, momolaring kim,
Sen qachon o‘zingni taniysan, elim?..
 
 
Osmon to‘la yulduz armonlaringmi,
Sening bor bisoting dostonlaringmi?
Alpomish atalmish botiring qani,
Ulug‘beging qani, Boburing qani?
 
 
Qani buyuk Ahmad Yassaviylaring,
Rumiylardan qolgan masnaviylaring?
Ular kechirgaymi gunohlaringni,
Unutmagil ulug‘ Sinolaringni…
 
 
Kulib kun chiqadur, yig‘lab kun botar,
Navoiy Hirotda beega yotar.
Yuzlarin yoritar tunda oy balqib,
Mashrab Balx dorida turibdi qalqib.
 
 
Kim edingu endi kim bo‘lding bu dam,
Seni taniyolmay ajdoding mulzam,
Sen na yig‘lagaysan, sen na kulgaysan,
Farzandlaring qabri qayda bilmaysan
 
 
Qaylardasan o‘zing, qanisan elim,
Sen qachon o‘zingni taniysan, elim?..
Cho‘g‘ ostida qolgan kuldayginasan,
Oting boru o‘zing yo‘qdayginasan!
 

FİGAN

 
Nerelerdesin, neredesin halkım?
Sen kimin canından bir parçasın halkım?
Ataların kimdir, anaların kim,
Ne zaman kendini tanıyacaksın, halkım?
 
 
Gökyüzü dolu yıldız arzuların mı?
Senin bütün mirasın destanların mı?
Alpamış adlı kahramanın hani?
Uluğbey’in hani, Babür’ün hani?
 
 
Hani büyük Ahmed Yesevilerin,
Rumîlerden kalan mesnevilerin?
Onlar affeder mi günahlarını,
Unutma sen asla ulu Sinalarını…
 
 
Gün gülerek doğar, ağlayarak batar,
Nevayi Herat’ta sahipsiz yatar.
Yüzlerini aydınlatır gece ay çıkıp,
Meşrep, Belh’in darağacında durur kalkıp .
 
 
Kim idin ki şimdi kim oldun,
Seni tanıyamaz ecdadın suskun,
Sen ne ağlayasın, sen ne gülesin,
Evlatların kabri nerde bilmezsin.
 
 
Nerelerdesin, nerdesin halkım,
Ne zaman kendini tanıyacaksın, halkım?
Ateş altında kalan kül gibisin,
Adın var ama kendin yok gibisin
 

(Aktaran: Cansu Delibalta)

AZAM ÖKTEM (1960-2002)

Azam Öktem (Hudayberdiyev) 4 Ekim 1960 yılında Özbekistan’ın Fergana vilayetine bağlı Buveyda ilçesinde dünyaya geldi. 1985 yılında Özbekistan Milli Üniversitesinin Gazetecilik Bölümünü tamamladı. Şairin ilk şiir kitabı Sonbaharda Gülen Çiçekler adıyla 1989 yılında basıldı. Azam Öktem’in, “Uğurlama” (1990), “Ziyaret” (1992), “Tereddüt” (1993), “İki Dünya Saadeti” (1998), “Kırkıncı Bahar” (2000) adı altında yayımlanan şiir kitapları yanında “Çocuk Dünyaya Bedel” (1988), “Haber” (1995) gibi düzyazılardan oluşan kitapları da yayımlandı. Şair, Rabindranath Tagor ve Nikolay Rubsov’un birçok şiirini Özbekçeye aktardı.

2002 yılında Taşkent’te vefat etti.

ARMON

 
Kitob o‘qisa-da,
Kino ko‘rsa-da,
“Chiroyli” so‘zlashni bilmadi enam.
Gap ochilsa —
Urush va ukasidan,
Bir, ikki oygacha kulmadi enam.
So‘rabman:
“Amakim jo‘nagan payti
Qandoq qasam ichgan,
Qandoq so‘z aytgan?”
 
 
– Hech narsa demagan.
Faqat fashistni —
Bir yomon so‘kkanu…
Qizarib ketgan.
Jim qolaveribman qarab ortidan,
Diydoriga to‘ysam bo‘lar ekan-ku?
Ilk bora uyatli so‘kinganidan —
Yuzimga boqolmay ketgan edi u…
 

UKTE

 
Kitap okusa da,
Film izlese de,
Kibar konuşmayı bilmedi ninem.
Laf açıldığında
Savaştan ve erkek kardeşinden
Bir iki ay kadar gülmedi ninem.
Sormuştum:
“Amcam savaşa giderken
Nasıl yemin etmişti,
Size ne demişti?”
 
 
– Hiçbir şey dememişti
Ancak faşiste
Çok fena küfretmişti…
Kıpkırmızı oluvermişti.
Sessizce kalakaldım ardından,
Bağrıma basamadan gitmişti, ah!..
İlk defa küfrettiğinden,
Yüzüme bakamadan gitmişti, ah!..
 

QANOAT

 
Asl aybim -
Tekis yo‘lda qoqinmoqdir.
Asl baxtim -
O‘zing ko‘rmay sog‘inmoqdir.
Yeru ko‘kdan mudom izlab
Xato qildim.
Seni topmoq yo‘li
Doim topinmoqdir.
 

KANAAT

 
Suçum o ki,
Düz yolda da takılmaktır.
Bahtım o ki,
Görmeden de hasret kalmaktır.
Yer ve gökte seni aramak
Yanılmaktır.
Seni bulmanın yolu
Daima tapınmaktır.
 

IBODAT

 
Tog‘lar some’ bo‘lib o‘tirishar jim,
Takbir aytgan chog‘i guldurab samo.
U yanglig‘ munojot qila olur kim,
Yomg‘ir ― bu ― pichirlab qilingan duo.
Yel yig‘lar yer tirnab, tuproq seskanar,
Maysalar qaltirab qilurlar sajda.
Duolar ijobat bo‘lgan sanalar,
Kun nurlari bundan keltirar mujda.
 

İBADET

 
Dağlar oturmuş dinler sessizce,
Tekbir getirince gürler sema.
Onun gibi kim münacat edebilir sizce,
Yağmurdur o, fısıltıyla edilen dua.
Rüzgâr ağlar toprakları savurup
Bitkiler titreyerek ederler secde
Duaların kabul olduğu anlar
Güneş nuruyla getirir müjde.
 

(Aktaran: Marufjon Yuldashev)

BAHRAM ROZİMUHAMMED (1961)

Bahram Rozimuhammed 1961 yılında Özbekistan’ın Harezm vilayetine bağlı Şavat ilçesinde dünyaya geldi. Üniversite eğitimini Taşkent Devlet Üniversitesinin Gazetecilik Fakültesinde tamamladı (1984). Şairin ilk şiir kitabı “Sessiz Adım” adıyla 1987 yılında yayımlandı. Ardından “Kavağa Yakın Yıldız” (1989), “İki Nur” (1994), “Devsemen” (1995), “Usulca Çiçek Açan Ağaç” (1997), “Gündüzün Sınırları” (1999), “Gölgelerin Sohbeti” (2006) gibi şiir kitapları yayımlandı. Bahram Rozimuhammed şairlikle birlikte çevirmen olarak da bilinmektedir. O çağdaş Alman şairlerinin şiirlerinden Özbekçeye çeviriler yaptı. Edebi yazılarından oluşan “Çolpan Tan Yıldızı Demek” adlı kitabı da bulunmaktadır.

INSONNING SARGUZASHTLARI

 
men g‘aroyib mevaman
yolg‘izlik daraxtidan uzilgan meva
yo‘q men yerga tushmadim
yer ko‘tarilib keldi men tomon
va bandimdan uzildim qo‘ydim
bir sap-sariq maymun
oq farishta bilan suhbatlashayotgan edi
farishta ko‘rsatkich barmog‘i ila
ishora qilardi osmonga
qiqirlab kulardi maymun
farishta takror va takror
osmonga cho‘zardi ko‘rsatkich barmog‘in
qornini ushlab xoxolardi maymun
farishta uchinchi marotaba jiddiy
so‘z qotdi maymunga
maymun sarosimada
menga qaradi
va o‘sha lahzada
yolg‘izlik daraxtidan uzildim birdan
suhbat shabadasi chirt uzdi meni
g‘aroyib mevaman
yolg‘izlik daraxtining mevasi
 

İNSANIN MACERALARI

 
ben garip bir meyveyim
yalnızlık ağacından koparılmış meyve
hayır, ben yere düşmedim
yer yükseldi bana doğru
ve dalımdan koptum da kaldım
sapsarı bir maymun
ak melekle konuşuyordu
melek işaret parmağıyla
gökyüzünü gösteriyordu
katıla katıla gülerdi maymun
melekse tekrar ve tekrar
gökleri gösterirdi işaret parmağıla
karnını tutarak gülerdi maymun
melek üçüncü defa ciddi şekilde
söz attı maymuna
maymun sersemleşti
baktı bana
ve tam o anda
yalnızlık ağacından koptum birden
sohbet esintisi çıt diye kopardı beni
bir garip meyveyim
yalnızlık ağacının meyvesi
 

TUT

 
Kovagiga chumchuq uya solgan ey qishlog‘imizdagi tut seni sog‘indim
xon qizi gavhar munchoqdek shippa yopishgan yantoq qo‘rgim keladi seni
men yer hidini sog‘indim loy o‘yinchoqlarimiz to‘rpoq emish hanuz
bo‘jilari ila qo‘rqitgan dala tuzlarimiz qani
uyalibdimi mendan kichraymish kulba
nos rangidagi qovoqlar tovlanmish
suvlar oqayotganmish
bir yig‘i kabi
semiz o‘t do‘mboq qiz kabi erkalanib yotmish
mol tezagi turtib uyg‘otdi allanimalarni
balki ishonmassan ter hidi esimdadir
ishqdan menga saboq bergan qizaloq
unutarmidim men qatiq isini
odam tilida gapirsang bo‘lmaydimi axir
dermish olifta bitiklarini o‘qigan chol
tut esa tushimda balki o‘ngimda momomning beparvoligi ila
chumchuqlarini chirqiratib men tarafga kelayotganmish
jodugar kovushi yanglig‘ tomirlarini birma-bir bosib
OVOZ Shamol Shamol bolang quduqqa yiqildi
ketiga tezak tiqildi
tez kel olib momoqaldirog‘ingni
 

2012

DUT AĞACI

 
Oyuğuna serçe yuva yapmış ey köyümdeki dut ağacı, seni özledim
uğur böceği cevher boncuk gibi yakışan diken göresim geldi seni
ben bu toprak kokusunu özledim çamurdan oyuncaklarımız toprak imiş
henüz
öcüleri ile korkutan tarlalarımız hani
utanmış mıdır benden küçülmüş kulübe
tütün renkli kabaklar parlamış
sular akıyormuş
ağıt gibi
semizotu tombiş kızlar gibi serilivermiş
inek tezekleri dürterek uyandırır bir şeyleri
belki inanmazsın ter kokusunu unutmadım
aşkı bana anlatan kız
unutur muyum ben yoğurt kokusunu
insan gibi konuşsan olmaz mı hani
dermiş yosmanın notlarını okuyan ihtiyar
dut ağacı ise rüyamda belki de geçekte ninemin pervasızlığıyla
serçelerini cıyaklatarak bana doğru geliveriyormuş
cadıların pabuçları gibi damarlarına bir bir basarak
SES Rüzgar Rüzgar yavrun kuyuya düştü
sırtına tezek saplandı
hemen gel getir gökgürültüsünü.
 

QUM MUSHUGI HAQIDA ERTAK

 
Qum mushugi moviy osmon ila tanho qoldi
qaradi ko‘kka ayni bir jiddiylik og‘ushida
agarda u ming yil avval bunda tug‘ilganida bormi
ummon ostida dimiqib jon taslim qilgan bo‘lardi
agarda u milyon yil avval tug‘ilganida
dinozavr urhosidan
qo‘rqardi
qattiq
saksovul gullari ila xayolini bezagan maxluq
yulduzlarga boqib kumush yo‘lakni pastga tushirdi
uchdi bulutlar osha g‘uj-g‘uj nurlar osha oyning qaro dog‘lari osha
bir shuvullash bir shovullash sezimlarini yuragidan junlariga o‘tirarak
samo tuynuklarida yovvoyilik qadar yotlikni ko‘rdi hurkdi kirmadi
nurlar-da shafaqlar-da sovuqlar-da unga qarshi yo‘nalmakda edilar
bahaybat toshga boshini urdi porloq kengliklarni ko‘rdi
unda o‘t-chechaklar shabnam zabonida chuldiramoqda edilar
bir yaproq ikkinchi yaproqqa der emishki
menda yaratilmagan maxluqlarning ro‘yxatlari bor
o‘qi
ikkinchi yaproq o‘zida havorang kirpini aks ettirayotgan edi
daryoning urug‘ini muztog‘ urug‘ini jar urug‘ini
saragini sarakka
puchagini puchakka
ajratmoqda edilar
ovoz rang bilan o‘rin almashayotgan edi
ilon darvesh hirqasini kiyib ko‘rmoqchi bo‘layotgandi
panjaraga o‘xshash ashyolardan yasalgan uchoq guvillab uchmoqda edi
mis choynak piqillab qaynayotib qorni shishgan jonvordek yiqildi qoldi
u shunday o‘yladiki iniga kirganida tashqarida qolgan Jimlik
nayranglarini tushida ko‘rmoqdadir balki
xayriyat Yer tovushini eshitdi
Ona qum mushugi miyovlayotgan kabi tovushni
 

2012