Kitabı oku: «Batı Trakya'da Türk Edebiyatı'na Gönül Verenler», sayfa 5
HÜSEYİN ALİBABAOĞLU
Hayatı ve edebi kişiliği:
1936 yılında (Ksanthi) İskeçe’nin (Seleron) Gökçeler köyünde doğdu. Aydın – Ortaklar İlköğretmen Okulu’nu bitirdi. Batı Trakya’ya döndüğü yıllardan bu yana -ağırlıklı olarak- “Akın” gazetesinde yazdı; diğer çalışmaları da “İleri” gazetesi ile “Birlik” ve “Öğretmen” dergilerinde yer aldı. Bazı şiir ve yazıları Türkiye’de yayımlanan Balkanlardaki Türk edebiyatıyla ilgili çeşitli antolojilerde yayımlandı. Çocuklara yönelik şiir ve masallar yazdı. Çocuk masallarının bir kısmını “Durdur ile Kurkur” adlı kitapta topladı. “Tohum” adlı kitabı ise Akın gazetesi tarafından basıldı. Mustafa Tahsinoğlu, Şafak dergisinin 25. sayısında yer alan “Şiir/Batı Trakya Türk Azınlığı’nda” adlı şiir incelemesinde, Hüseyin Alibabaoğlu’nun sanata bir araç olarak baktığını, onun için önemli olanın, şiir, masal ve hikâyede dize ve cümle sonlarında uyaklı seslerin olması ve okuyucunun kulağına hoş gelmesidir. Böyle olunca iş başarılmış, demektir, diye yorumlarken oldukça gerçekçidir. Gerçekten Alibaboğlu’nun tüm yazı çeşitlerinde bu “uyak” tutkusu hâkimdir ve bu da onun yazılarında bir dağınıklık ve anlaşılmazlığa yol açmaktadır. Özellikle uyak ağırlıklı masallarını okurken bu masallardan birçoğunun hiçbir şekilde özetlenemez bir özellik taşıması bu değerlendirmelerin açık bir kanıtıdır. Her şeye rağmen bu olumsuz özellikleriyle de olsa Hüseyin Alibabaoğlu bir masal yazarı olarak Batı Trakya Türk Azınlığı içinde kendine has üslubuyla gereken yeri almıştır. Batı Trakya Türkleri çocuk edebiyatı ve şiir sanatına önemli katkıları olmuştur.
Yayımlanmış çalışmaları:
Kitap:
1. Durdur ile Kurkur-masallar- Öğretmen Dergisi Yayınları, 1982, Komotini
2.Tohum-şiirler- Osman Mustafaoğlu Matbaası, 1992 Komotini
“Birlik” ve “Öğretmen” dergileri:
(Tohum-şiir-Dil ve Kültür-deneme- Birlik dergisi, sayı:13, Mart 1967)
(Kaş ile Göz-deneme- Birlik dergisi, sayı:16, Temmuz 1967)
(Kadın-şiir- Birlik dergisi, sayı:17, Ağustos 1967))
(Çalışmak-deneme-Mavi Boncuk-şiir- Birlik dergisi, sayı:19, Ocak 1968)
(Düğün-deneme-Pırpır ile Tektek-masal- Birlik dergisi, sayı:21, Nisan 1968)
(Gaye ve İdeal-deneme- Birlik dergisi, sayı:22, Mayıs 1968)
(Yel ile Sel,-masal- Birlik dergisi, sayı: 23 -24, yıl:1968)
(Durdur ile Kurkur-masal-Dar Sokak-şiir- Öğretmen dergisi: sayı: 1,2,3,4,5……Kasım-Aralık 1970/ Ocak-Şubat-Mart 1971)
(Leylek ile Tilki Hikâyesi-manzum hikâye- Öğretmen dergisi, sayı: 6, Nisan 1971)
(Uçan At-çocuk şiiri- Öğretmen dergisi, sayı: 7, Mayıs 1971)
(Dil Üzerine-deneme- Öğretmen dergisi, sayı: 8, Haziran 1971)
(Sekiz Dolusu Bir Kile Eder-çocuk şiiri- Öğretmen dergisi, sayı: 9, Temmuz 1971)
(Yaz-çocuk şiiri- Öğretmen dergisi, sayı: 12, Ekim 1971)
(Bekri Mustafa-manzum hikâye- Öğretmen dergisi, sayı: 14, Ocak 1972)
(Alibaba ve Kayıp-manzum hikâye- Öğretmen dergisi, sayı: 17, Temmuz 1972)
(Tilkinin Kuyruğu Nasıl Koptu-manzum hikâye- Öğretmen dergisi, sayı: 20, Nisan 1973)
(Dün, Bugün Yarın-makale- Severim-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 33, 1977)
(Tatil-çocuk şiiri- Öğretmen dergisi, sayı: 34, Ağustos 1977)
(Hak ve Adalet- makale- Taş Baba-masal- Öğretmen dergisi, sayı:35, Eylül 1977)
(Mustafa’nın Masalı-masal- Dere-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 37, Kasım 1977) (Nane Molla-çocuk şiiri- “Kovalamaca” –masal- Öğretmen dergisi, sayı: 38, Aralık 1977)
“Akın” gazetesi:
(Eskici-masal- Akın, sayı:472, 473, Yıl: 1967 -68)
(Karahanın Çocukları-masal- Akın, sayı:475, 476, 477, 480, Yıl: 1969)
(Çocuk-şiir- Akın, sayı:516, Mayıs 1971)
(Hıdrellez-şiir-Akın, sayı:517 Mayıs 1971)
(Sus Konuş-masal- Akın, sayı:517, 518, 519, 520 Mayıs-Haziran 1971)
(Bahar-şiir- Akın, sayı:519 Haziran 1971)
(Toprak ve Su-şiir- Akın, sayı:520)
(Tatil-şiir-Üç Kaval Bir Maval-masal- Akın, sayı:521, Temmuz 1971)
(Deniz-şiir- Üç Kaval Bir Maval-masal- Akın, sayı:524, Ağustos 1971)
(Kuşların Prensi-masal- Akın, sayı:527, 528, 529, 530, 533, 534, 535, 538, 539, 540, 541, 542 Yıl:1971 -1972)
(Bağ-şiir- Akın- 527) (Çalışmak-şiir- Akın- 529) (Toprak-şiirAkın-530) (Sonbahar-şiir- Akın-533) (Kış Geldi-şiir- Akın-534)
(Mart-şiir- Akın-541) (Çocuk Elleri-şiir- Akın-542 Yıl:1971-1972)
(Engel_şiir-Kuşların Prensi-masal, Akın, sayı:543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 555, 556, 557, 558, 559, 563, 564, 565, Yıl:1972)
(Annem-şiir- Akın- 548, Mayıs 1972)
(“Yeni Yıl”, “Yeni Yıl”-şiir-Susuz Değirmen-masal- Akın, 566, 567 Yıl:1972 -73)
(Çay Ağzından Gelen Ses-masal- Akın, sayı:569, 570, 571, 573 Yıl:1873)
(Yağmur-şiir- Akın, sayı:579, Nisan 1973)
(Okula Dönüş-şiir- Akın, sayı:584, Ekim 1973)
(Rami’nin Oğlu-masal- Akın, sayı:587, 588, Kasım 1973)
(Köyüm-şiir- Akın, sayı:645, Mart 1976)
(Dere-şiir- Akın, sayı:647, Nisan 1976)
(Kış-şiir- Akın, sayı:667, Ocak 1976)
(Eskici-masal- Akın, sayı:673, Nisan 1977)
(Suların Aşındırdığı Taşlar-masal- Akın, sayı:695, 696, 698-ayrıca “Yeni Yıl” şiiri, 699- masalın devamı, ayrıca:”Bizim Yaka-tekerleme- Yıl:1977)
(Hür Çocuk-şiir- Akın, sayı:700, Şubat 1978)
(Batur’un Kızı-masal- Akın, sayı:707, 708, Nisan 1978)
(Nisan Tası-masal- Akın, sayı:709, 710 Yıl:1978)
(Nisan-şiir- Akın, sayı:714, Haziran 1978)
(Korkaklar-masal- Akın, sayı:725, 726, Aralık 1978)
(Kuzular-şiir- Akın, sayı:730, Şubat 1979)
(Köpek İle Tavşan-şiir- Akın, sayı:733, Mart 1979)
(Karga ile Tilki-şiir- Akın, sayı:734, Nisan 1979)
(Oyun-şiir- Akın, sayı:738, Mayıs 1979)
Nanemolla-şiir- Akın, sayı:739, Haziran 1979)
(Kardeşim-şiir- Akın, sayı:740, Temmuz 1979)
(Eşeğin Kitap Okuması-şiir- Akın, sayı:742, Ağustos 1979)
(Tirfil-şiir- Akın, sayı:767, Ekim 1980)
(Suların Aşındıramadığı Taşlar-masal- Akın, sayı:784, Temmuz 1981)
(Suların Aşındıramadığı Taşlar-masal- Akın, sayı:785, Eylül 1981)
(Suların Aşındıramadığı Taşlar-masal- Akın, sayı:786, Eylül 1981)
(Suların Aşındıramadığı Taşlar-masal- Akın, sayı:787, Ekim 1981)
“Azınlık Postası” gazetesi:
(Sessiz Gece-şiir- Azınlık Postası, sayı:26, Haziran 1968) (Batsın Bu Dünya-şiir- Azınlık Postası, sayı:268, Temmuz 1978) (Dert Küpü-şiir- Azınlık Postası, sayı:270, Ağustos 1978)
(Dur da Bak-şiir- Azınlık Postası, sayı:271, Ağustos 1978)
“İleri” gazetesi:
(sırat köprüsü-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:114, Nisan 1978)
(Telâş-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri- 115, Mayıs 1978)
(Turşu-şiir- “Öğretmen” takma adıyla- İleri- 134, Şubat 1979)
(Çelişki-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:136, Mart 1979)
(Dünya Çocuk Yılı 1979-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:137, Mart 1979) (Özgür Bırakın-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:155, Aralık 1979)
(Yaralandı-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:162, Şubat 1980)
(“Ne Olacak”-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri- 245, Şubat 1982)
(Acı-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:251, Nisan 1982)
(Haksızlığa Karşıyız-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:257, Mayıs 1982)
(Soğan Yakası Köyleri-şiir- İleri, sayı:467, Mart 1987)
(Akıncılar-şiir, “Öğretmen” takma adıyla- İleri, sayı:532, Kasım 1988)
(Bayram-şiir- Nokta gazetesi, sayı:14, Ağustos 1988)
(Susayanlar-mini roman- Nokta gazetesi, sayı:20,21, 22, 24, 28 Eylül-Ekim-Kasım-Aralık 1988)
“Yuvamız” dergisi:
(Bizim Kurtlar-masal- Yuvamız dergisi, sayı:34, Haziran 1989)
(Gülenler Gülmeyenler-masal- Yuvamız, sayı:39, Kasım 1989)
(Tekerlemeler ve Deyimler-derleme- Yuvamız, sayı:47, 48, Temmuz-Ağustos 1990)
(Tekerlemeler- Soğan Yaka Köyleri-derleme- Yuvamız, sayı:49, Eylül 1990)
(“Acı Çek”, “Küllemek”-şiir- Yuvamız, sayı:51, Kasım 1990)
(Bilmem ki-şiir- Yuvamız, sayı:78, Şubat 1993)
(Sevgili Öğretmenim-şiir- Yuvamız, sayı:101, Ocak 1995)
(Susayanlar-şiir- Yuvamız dergisi, sayı:102, Şubat 1995)
(Halimiz-şiir- Yuvamız, sayı:104, Nisan 1995)
“Şafak” dergisi:
(Yeryüzü-şiir- Şafak dergisi, sayı: 6, Mayıs 1990)
(Gençlere-şiir- Şafak dergisi, sayı: 8, Eylül 1990)
Şiirlerinden örnekler:
TOHUM
Yine bir tohum gömüldü;
Evren dibinde
Yarın canlanacak filiz olacak
Geçecek hayalin kırıklığı,
Ümit olacak, neşe olacak.
Sonra bir yemiş.
Ama bakarsın bahçıvan ham koparmış,
Değil mi ki dünya böyle
Değil mi ki asır böyle,
Ham da olsa yenecek.
YERYÜZÜ
Sema
Gökyüzü
Ay ve güneş,
Zifiri karanlık gece
Buluştular üç yol ağzında.
Ne konuştular
Kim kiminle gitti?
Bilmiyorum.
Sonra üç çocuk göründü üç yol ağzında
Biri beyaz,
Biri kara,
Biri sarı. Böyle doğdu yeryüzü.
HAKSIZLIĞA KARŞIYIZ
Genç ihtiyar yürüdü,
Direnişle sokağa.
Azınlığı götürdü
İstimlâkler yokluğa.
Yağmur çamur altında,
Gece, gündüz demedi,
Kadın erkek yollarda
Hiç yılmadan direndi.
Seksenbeşlik kadınlar
Sırtlarında ferace.
Ön saflarda pankartlar
Duygulandım görünce.
Direnişler devamlı,
Bir haftadır sürüyor.
Soydaşlarım hummalı,
Gidenler hep görüyor.
Yolda doğan bebekler,
Sıcak yuva arıyor.
Ak sakallı dedeler,
Hıçkırıkla ağlıyor.
Küçük yaşta çocuklar,
Hava soğuk, üşüyor.
Dava günü yaşlılar,
Krizden yere düşüyor.
Marazlanan her yurttaş,
Hastanede yatıyor.
Yardıma koş arkadaş,
Mülkler elden gidiyor.
Mülksüz kaldı soydaşlar,
Tüm azınlık çaresiz.
Yüz on yıllık tapular,
Ellerinde geçersiz.
Bütün Türkler şüphesiz,
Haksızlığa karşıyız.
Direnişte hepimiz,
Kuşkumuz yok haklıyız.
Edilmesin istimlâk,
Azınlık mülkleri.
Buna razı kalamaz Hak
Tanrım koru Türkleri.
Masal:
TAŞ BABA
Akılsız baş
Önüne gelen atar taş
Yarar bir çok baş
Taş Baba diye bir ihtiyar varmış. Ona, ova, dağ, taş darmış. Gezermiş hep eşek ile. Kulağı gevşek ile. Bir gün deh çüş, deh çüş diye yürürken karşısına çıkmış leylek. Demiş ona isterim senden şimdi don gömlek. Taş baba elini kaldırmış. Akan suya daldırmış. Sudan çıkarmış don gömlek. Leylek demiş lâzım seni övmek.
Yürümüş yine ihtiyar yolunda. Bir saat varmış kolunda. Az gitmiş uz gitmiş. Oturmuş yine suyun kenarında bir taşa. Kalmış kendi ile baş başa. O an bir tilki görünmüş. Üzerine bir hayvan postu bürünmüş. Demiş tilki: Leyleğe almışsın don gömlek. Öyle lâzım ki seni övmek. Gelen geçene anlatmak. Bir üstüne bin katmak. Bana da papuç al. Elini suya sal. İhtiyar elini suya salmış. Tilkiye de papuç almış.
Ama kurnaz tilki durur mu. Boş saat kurur mu. Daha fazla kopartsın diye ihtiyarı şikâyet etmiş aslana. Demiş sen ihtiyara bir çukur kazsana. Hem ormanda gezer. Hem seni ezer. Bak bana papuç, leyleğe don gömlek verdi. Zannetti ki bunlarla bitecek derdi. Tilki kaypaklığını yaptı. Aslanın önünden bir pay kaptı.
Aslan kükredi dedi: nasıl ihtiyarmış bu adam görelim. Sonra başına çorap örelim. O an ihtiyar erdi eşeği ile aslanın yanına. Eşeğini bağladı aslanın yanına. Aslana dedi: Size getirdim bir post. Sizinle olmak istiyorum dost.
Aslan ne diyeceğini şaşırdı. Tilki başını kaşıdı. Salan tilkiye, defol git yalancı. Sen benim için oldun bir yabancı. Tilki çabucak çıktı dışarı. Şimdiden sonra olamazdı haşarı.
Taş baba ile aslan dost oldular. Tilkiye yalancı diye ad koydular.
(Öğretmen dergisi, sayı:35, Eylül 1977)
HÜSEYİN SALİHOĞLU
Hayatı ve edebi kişiliği:
Hüseyin Salihoğlu, 1936 yılında Gümülcine’nin (Komotini) Koyundere (Poa) köyünde doğdu. İlkokulu bitirdikten sonra Hayriye Medresesi’ne girdi. Buradan 1953 – 54 yılında mezun oldu. Sonraki yıl Koyundere Türk İlkokulu’na öğretmen oldu. Koyundere köyünde 9 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra Kozlardere Türk İlkokulunda göreve başladı. 42 yıllık öğretmenlik hizmetinden sonra 60 yaşını doldurduğu gerekçesiyle 1997 tarihinde yönetim tarafından görevine son verildi. Halen aynı köyde din görevlisi olarak çalışmaktadır.
Şiirlerinde yeni bir söyleyiş biçimi görülmeyen Salihoğlu, şiirlerini geleneksel kalıplar içinde işledi; şiirlerinin çoğunda hece veznini ve kafiyeyi kullandı. Kendisini bir şair olarak değil de azınlığın yaşamış olduğu olayları manzumeleştiren bir tanık olarak değerlendirmek daha gerçekçi bir yaklaşım olur. Mustafa Tahsinoğlu, onun şiirlerini değerlendirirken, yazılanları bir kaynak olarak görür ve salt bu yönüyle Hüseyin Salihoğlu’nun kalıcılığını vurgular. Yazdığı şiirlerini Akın, Gerçek, İleri ve Güven gazeteleriyle Hakka Davet, Arkadaş Çocuk, Yuvamız ve Şafak dergilerinde yayımladı. Hüseyin Salihoğlu’nun, “İstikbal Sizleri Bekliyor- 1996” ve “Buz Dağları Eriyecek- 2000” adlı yayımlanmış iki kitabı var.
Yayımlanmış çalışmaları:
Kitap:
1.İstikbal Sizleri Bekliyor-çocuklara şiirler- 1996 Komotini
2.İlkokul Çocukları İçin Dindersi – yardımcı ders kitabı- 1997 Komotini
3.Buz Dağları Eriyecek-şiirler- 2000 Komotini
“Şafak” dergisi:
(Sona Ersin Bu Soğuklar-şiir- Şafak dergisi, sayı: 4, Mart 1990)
(Bizi Hakka Götürüyor-şiir- Şafak dergisi, sayı:16, Haziran 1991)
(Külfeti Kendimiz Yaratmayalım-şiir- Şafak dergisi, sayı:29, Kasım 1992)
(Ebeveynler İş Başına-şiir- Şafak dergisi, sayı:46, Nisan 1995)
(Gemiyi Kaçırmayalım-şiir- Şafak dergisi, sayı:47, Mayıs-Haziran 1995)
(Çökmeyecek-şiir- Şafak dergisi, sayı:70, Haziran-Temmuz 1997)
(Notunu Sıfırlıyoruz-şiir- Şafak dergisi, sayı:84, Ekim 1998)
(Buzdağı Eriyor-şiir- Şafak dergisi, sayı:99, Şubat 2000)
(Batı Trakyam-şiir- Şafak dergisi, sayı:100, Mart 2000)
(Düşmanlığa Karşıyız-şiir- Şafak dergisi, sayı:101, Nisan 2000)
(Buzdağı Eriyor-şiir- Şafak dergisi, sayı:106, Ekim 2000-Ara not: Aynı şiir 99. sayıda da yayınlanmış)
(Kavgasız Yaşamak Ne Güzel-şiir- Şafak dergisi, sayı:142, Ocak 2004)
“İleri” gazetesi, “Yuvamız” dergisi:
(Şükürler Olsun-şiir- İleri, sayı:66, Şubat 1977) (Atatürk-şiir- Yuvamız, sayı:27, Kasım 1988)
(Atatürk-şiir- Yuvamız, sayı:40, Aralık 1989)
(Yolunu Benimsiyorum-şiir- Yuvamız, sayı:51, Kasım 1990) (Elveda-şiir- Yuvamız, sayı:115, Mart 1996)
Şiirlerinden örnekler:
“Buz dağları Eriyecek” adlı kitabından:
SAVAŞ OLMASIN
Bütün toplumun fertleri,
Endişeli can derdinden.
Gülle ve silâh sesleri,
Duyulunca çevremizden.
Tanrının verdiği canı,
İnsan eliyle yok etmek,
Dökülen sel gibi kanı,
Dünyaca durdurmak gerek.
Kin, nefret, cana kıymalar,
Kimseye fayda getirmez.
Ortaya çıkan yaralar,
Kolay tedavi edilmez.
Bütün arzumuz hürriyet,
Hüküm sürmeli cihanda.
Savaş büyük bir cinayet,
Gerçekleşmesin dünyada.
Dostluk içinde milletler,
Karşılıklı sevinecek,
Barışa uzanan eller,
Her asırda öpülecek.
YARALANDI
İstimlâkler çökertti,
Ali’nin yuvasını.
Buldozerler yok etti,
Mehmet’in tarlasını.
Kara günler göründü,
Hasanların evinde.
Genç fidanlar söküldü,
Gasp edilen yerlerde.
Işık yoksa aşılmaz,
Yollardaki karanlık.
Yükler ağır, taşınmaz,
Çökmektedir azınlık.
“Ceviz içi” yerleri,
Yitiriyor elinden,
Batı Trakya Türkleri,
Yaralandı kalbinden.
NESİN
Güzel şirin yurdumuzda,
Öz Türk doğduk anamızdan.
Bozukluk yok kanımızda,
Vazgeçmeyiz yolumuzdan.
Kimliğimiz cebimizde,
İsteyene gösterelim.
İslâmiyet kalbimizde,
Şehâdet de getirelim.
Meşaleli yolumuzdan,
Geri adım atmıyoruz.
Türklük çıkmaz kanımızdan,
Bundan gurur duyuyoruz.
Müslüman Türk olanlara,
Boşuna hiç hor bakmayın.
Karakola çağrılana:
“Nesin” diye zorlamayın!
Ünlü bir çavuş olsan da,
Dağlı, ovalı, bir köküz.
Irkımı bin kez sorsan da,
Cevabım değişmez, Türk’üz!
Yolcusuyum doğru yolun,
Sabrım kalmadı susmağa.
Hakkı var mı karakolun,
“Nesin?” diye sormağa?
MAHCUP OLMAYALIM
İstikbali düşünelim,
Meyletmeyelim hataya.
Hep iyi işler ekelim,
Elimizdeki tarlaya.
Tembellikten silkinelim,
Geçen günler geri dönmez,
Kirimizi giderelim,
Son pişmanlık fayda vermez.
Dürüst adımlar atarak,
Örnek bir insan olalım.
Etrafımıza bakarak,
Doğadan ibret alalım.
Şer işlerden sakınalım,
Yaşadıkça bu dünyada.
Yarın mahcup olmayalım,
Son mahkeme-i kübrada.
NEŞELİ ÖTMÜYOR
Anlaşmalarla tanınan haklarımız var,
Uzun yıllardır alamaz olduk.
Önümüzde gidilecek yollar dar,
Onun için rahat yürüyemez olduk.
Vahşet dolu birçok olaylarla,
Ortada yığılan sorunlarla,
Sergilenen çeşitli zorluklarla,
Nahoş günler yaşadık geçen yıllarda.
Kederli geçen günler sıhhate zarardır,
Büyük küpler baskılarla doldu.
Çeyrek asrı aşkın bir zamandır,
Türkçe ders kitabı görmek hayal oldu.
Kitapsız olarak ders yapmak,
Vicdan sahiplerini çok üzüyor.
Her fırsatta çevreye haykırarak,
Toplumumuz yıllarca çile çekiyor.
Çağdaş eğitimden çok çok uzak,
Yönetim değiştirmez ise huyunu.
Batı Trakya’da öğretmen olmak,
Yeterince sıkıyor insanın ruhunu.
Yurtta neşeli ötmüyor bülbüller,
Tam 35 yıllık bir öğretmenim.
Çileli geçse de birçok günler,
Hâlâ ümidimi kesmiş değilim.
ON KASIM
On Kasımın gelişinde,
Anıyoruz Atamızı,
Onun örnek izlerinde,
Buluyoruz yolumuzu.
Kanımızda taht kuran o,
Türklüğe ışık tutuyor.
Ulusunu düşünen o,
Kalkınmayı öneriyor.
Milli bayram günlerinde,
Tazeleniyor sevgimiz.
Bütün şehir ve köylerde,
O’na saygı görevimiz.
Kalbimizde senin yerin,
Mahfuz olarak duruyor.
Milli duygu ve sözlerin,
Göğsümüzü kabartıyor.
Vatanın yükselmesinde,
Her an önderlik ettiniz.
Öğüt dolu sözlerinizle,
Ulusuna yön verdiniz.
Ey ulu önder Atatürk,
Rahatına bak yerinde.
Kalbimiz sağlam, yok çürük,
Ulusun her zaman önde.
ALİRIZA SARAÇOĞLU
(1938 -1994)
“Isınamadı içim nedense sana dünya
Tabir edilemeyen ey esrarengiz rüya
N’olsa fanisin işte, gönül veremem sana
Seni terk edeceğim, senden dert yana yana”
Hayatı:
Alirıza Saraçoğlu, 1938 yılında (Komotini) Gümülcine’de doğdu. Eski ailelerden Hacı Hasan Saraç Efendi’nin oğludur. İlköğrenimini Gümülcine Merkez Türk İlkokulu ile Şehreküstü İlkokulu’nda tamamladı. Celal Bayar Lisesinde bir yıl okuyan Saraçoğlu öğrenimini yarıda bırakarak baba mesleği saraçlığa başladı.
Çocukluk yıllarında şiire merak saran Saraçoğlu, bu şiirlerini çoğu Akın gazetesinde olmak üzere Birlik, Öğretmen, Hakka Davet, Yuvamız ve Şafak dergilerinde yayınlamıştır. Şiirlerinden bazıları Türkiye’de çıkan Diyanet Gazetesi, Akbaba, Töre, Türk Kültürü ve Kardaş Edebiyatlar dergilerinde de yayımlanmıştır. Bazı şiirleri Yugoslavya’da yayınlanan Birlik ve Tan gazeteleri ile Sevinç ve Tomurcuk dergilerinde yer almıştır. Kıbrıs, Makedonya Almanya, Bulgaristan, Türkmenistan vb. ülkelerde “Türk Dünyası Edebiyatı” yaklaşımıyla hazırlanan antoloji ve güldestelerde yer aldı.
Saraçoğlu, bin dolayında yazdığı şiirlerini konularına göre “Ey yağız Toprak”, “Yarınlar Sizin Olacak”, “Bir Allahım”, “Işık Atatürk” ve “Rodop Yıldızı” adlı kitaplarında toplamıştır. Saraçoğlu geçirdiği bir rahatsızlık sonucu 1994 yılında genç yaşta hayata gözlerini yummuştur.
Edebi kişiliği:
Alirıza Saraçoğlu, “velut” bir şair olarak tanınır. Yüreğine dert olan her şeyi haykırma dürtüsü onu durmadan yazmaya itmiş, sanat kaygısını hesaba katmayarak öncelikli olarak toplumunu düşünmüştür. Onun dertlerini kendine dert edinmiş durmadan yazmıştır. O, şiirini toplumun dertlerini, sorunlarını yansıtmak için bir araç olarak kullanmıştır. Şiir onun için bir araçtır sadece. Saraçoğlu hakkında kısa bir inceleme yapan Folklor Kurumu Genel Başkanı İrfan Ünver Nasrattınoğlu da onun şiir sanatı hakkında,: “Çok yazan bir şairin bütün şiirleri elbetteki aynı sanat düzeyinde değildir. Aslında Saraçoğlu, şiirlerinin şiirsel gücü üzerinde durmamaktadır. O, şiir yoluyla, milletine mesajını vermekle yetinmektedir. Bir başka deyişle, Alirıza Saraçoğlu, şiiri bir araç olarak kullanmaktadır.” derken aynı gerçeği dile getirmektedir. Feyyaz Sağlam da Alirıza Saraçoğlu’nun şiiri hakkında görüşlerini bildirirken şöyle diyor: Batı Trakya’nın kırk yıllık serüvenini onun şiirlerinden takip etmek mümkündür. Velut bir şair olarak Batı Trakya Türklerini, Türkiye’yi, Türk dünyasını, İslâm dünyasını ve insanlığı ilgilendiren her ayrıntıyı manzumeleştirdi.” Mustafa Tahsinoğlu, onun edebi kişiliği hakkında daha geniş değerlendirmelerde bulunur: Alirıza Saraçoğlu, ömrünün yarısından fazlasını şiir uğraşı içinde geçirdi. (…) Şiir yazma, şairlik düşüncesini o hiçbir zaman kafasından atamadı. O şiirle yattı, şiirle kalktı, şiirle gezdi; kısacası şiirle yaşadı. Şiir onda yalnız sevdiği bir uğraş değil, düşüncelerini insanına ulaştırdığı bir kanal, bir ileti aracıydı. Bu aracı da bıkmadan, usanmadan bol bol kullandı.
Saraçoğlu, şiirlerinde bir köşe yazarı duyarlılığıyla hemen her konuya el attı. Çoğu Akın gazetesinde yayımlanan Batı Trakya Türk Azınlığına yönelik baskıları konu alan şiirlerini “Ey Yağız Toprak”, çocuklara yönelik ve çoğu öğütlerle dolu şiirlerini “Yarınlar Sizin Olacak”, dini konuları işleyen şiirlerini “Bir Allahım”, Atatürk hakkında yazdığı şiirlerini “Işık Atatürk”, Batı Trakya’nın güzelliklerini işleyen şiirlerini “Rodop Yıldızı” adlı bir kitapta topladı. O, durmadan, usanmadan yazma başarısını ve dayanıklılığını göstermiş, çeşitli baskı ve haksızlıklarla karşı karşıya kalan toplumunun tüm acılarını kendisinde toplamak istemiştir. Bunu bir görev bilmiştir kendisine. Batı Trakya’nın güzelliklerini, insanlarının acılarını dile getirmek onda vazgeçilmez bir tutku haline gelmiştir.
Saraçoğlu’nun çoğu şiirleri öğretici, öğüt verici manzumelerdir aslında. Üstlendiği bu misyon onu çocuklara yönelik şiirler, manzum hikâyeler yazmaya da yöneltmiştir. Bu türden şiirlerini “Yarınlar Sizin Olacak” adlı bir kitapta toplamıştır. Söz konusu şiirlerinde “çocuklara büyük bir sevgiyle yaklaşmış, kendi benliklerini tanımalarını, istemiş, onlara daima doğruyu ve güzeli göstermeye çalışmış, anne, baba ve toplumlarına daha yararlı kişiler olmaları yolunda uyarılarda bulunmuş, dünya insanlığına barışçı bir yaklaşımla bakmalarını öğütlemiştir.”
Saraçoğlu, yaşıtlarına göre şiirinde oldukça ağdalı bir dil kullanmayı yeğlemiş, birçok şiirinin altına not düşerek bazı kelimelerin sözlük anlamlarını açıklama gereği duymuştur. Saraçoğlu’nun manzume ve şiir çalışmaları dışında kayda değer nesir çalışmaları bulunmamaktadır.
Yayımlanmış çalışmaları:
Kitapları:
1.“Ey Yağız Toprak”, Akın Yayınları, 1989, Gümülcine (Komotini)
2.“Bir Allahım”, Akın Yayınları, 1990, Gümülcine (Komotini)
3.“Işık Atatürk”, Akın Yayınları, 1991, Gümülcine (Komotini)
4.“Rodop Yıldızı”, Akın yayınları, 1992, Gümülcine (Komotini)
5.”Yarınlar Sizin Olacak”, Akın Yayınları, 1989, Gümülcine (Komotini)
“Birlik” ve “Öğretmen” dergileri:
(“Hayale Giderken”, “Hastalık”, “Düşünüyorum”, “Huy”-şiirBirlik dergisi, sayı:15, Haziran 1967)
(Köyüm-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 2, Aralık 1970)
(Şâdet-Elvan Elvan Çiçeksin-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 3, Ocak 1971)
(Alın Yazısı-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 5, Mart 1971)
(Öldüğüm An-Gizli Tuttuk-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 6, Nisan 1971)
(Aşka Düşen-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 8, Haziran 1971)
(Öze Doğru-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 9, Temmuz 1971)
(Kül Eyler-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 10,11, Ağustos-Eylül 1971)
(Kara Kış-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 12, Ekim 1971)
(Çile-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 13, Kasım 1971) (Boş Kafes-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 14, Ocak 1972)
(Acı Hatıra, Aydınlığa Çıkalım, Tutkunluk Belası-şiirÖğretmen dergisi, sayı: 15,16 Mart-Nisan 1972)
(Fani Dünya-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 17, Temmuz 1972)
(Öğretmen-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 18, Ekim, 1972)
(Bir Hiçtik…-şiir- Öğretmen dergisi, sayı: 19, Ocak 1973)
“Akın” gazetesi:
(Gediz-şiir- Akın, sayı:486, Nisan 1970)
(Islanışım-şiir-Akın, sayı:518, Mayıs 1971)
(Gönül Bahçesinde-şiir- Akın, sayı:520, Haziran 1971)
(Aşkım ve Dalgalar-şiir- Akın, sayı:537, Şubat 1972)
(İlkbahar-şiir- Akın, sayı:543, Nisan 1972)
(“Kararan Dünyam”, “Yeter”-şiir- Akın, sayı:596, Nisan 1974)
(“Rodop Dağları”, “Bahar Yeli”, “Minare ve Ezan”-şiir- Akın, sayı:597, Mayıs 1974)
(“Hülya”, “Unutmadım”-şiir- Akın, sayı:558, Haziran 1974)
(“Bizim Aşkımız”, “Bahar Zevki”-şiir- Akın, sayı:599, Temmuz 1974)
(“Sessiz Yaşam”, “Güzelliği Ruhta Ara-şiir- Akın, sayı:600, Ağustos 1974)
(“Vuslatı Tatmak İsterken”, “Coştur”-şiir- Akın, sayı:601, Ağustos 1974)
(“Ramazan”, “Aşkların En İlahisi”, “Gel”-şiir- Akın, sayı:602, Eylül 1974)
(“Yüce Bir Aşkla Yaktın”, “Sen Şair Olamazsın”-şiir- Akın, sayı:603, Ekim 1974)
(“Komotini’m/Gümülcine’m”, “Kader”, ”Bahar Faslı”-şiir- Akın, sayı:607, Kasım 1974)
(Batı Trakya Dilberi-şiir- Akın, sayı:610, Aralık 1974)
(“Adören”, “Batı Trakya Gülü”-şiir- Akın, sayı:613, Şubat 1975)
(Aşık Yunus’um-şiir- Akın, sayı:614, Şubat 1975)
(Gençlere Önem Verelim-şiir- Akın, sayı:616, Mart 1975)
(Müsekkin-şiir- Akın, 617, Mart 1975)
(Çile-şiir- Akın, sayı:621, Nisan 1975)
(Selam Ederim-şiir- Akın, sayı:622, Nisan 1975)
(Anne-şiir- Akın, sayı:624, Mayıs 1975)
(Trakya’da Bahar Rüzgarı-şiir- Akın, sayı:625, Haziran 1975)
(Mısraların Esrarı-şiir- Akın, sayı:626, Haziran 1975) (Kuşlara Sordum-şiir- Akın, sayı:627, Haziran 1975)
(Kızlarımız-şiir- Akın, sayı:629, Haziran 1975)
(Minare ve Ezan-şiir- Akın, sayı:631, Ağustos 1975)
(Türkçemiz Ne Güzel Bir Dildir-şiir- Akın, sayı:635, Ekim 1975)
(“Batı Trakya’m”, “Ksanthi’yi Dolaşıyorum-şiir- Akın, sayı:636, !975)
(“Düşün”, “Sabırtaşı”-şiir- Akın, sayı:637, Kasım 1975)
(“Ney”, “Çiçek Misali Bir Kız Gördüm”-şiir- Akın, sayı:638, Aralık 1975)
(“Kıta”, “Gönül”-şiir- Akın, sayı:639, Aralık 1975)
(Yeni Yılınız Kutlu Olsun-şiir- Akın, 640, Aralık 1975)
(“Hani”, “Gün Bugün”, “Karşıyız”, “Hassasiyet-şiir- Akın, sayı:641, Ocak 1976)
(“Bitkisel Yaşam”, “Neredeyim”-şiir- Akın, sayı:642, Ocak 1976)
(“Yaşadığın Zamanı Değerlendir”, “Aşkımı Süslesem”-şiirAkın, sayı:643, Şubat 1976)
(“Doğa Rahmet Bekliyor”, “Seherde”-şiir- Akın, sayı:646, Mart 1976)
(“Toprak”, “Ben ve O”-şiir- Akın, sayı:647, Nisan 1976)
(Çoban-şiir- Akın, sayı:648, Nisan 1978)
(Ecdadını Unutma-şiir- Akın, sayı:649, Nisan 1976)
(Mayıs Sabahı-şiir- Akın, sayı:650, Mayıs 1976)
(“Anne”, “Kulüp”-şiir- Akın, sayı:651, Mayıs 1976)
(“Simvola’da Eski Günler”, “Mesela”-şiir- Akın, sayı:652, Haziran 1976)
(“Sev”, “Kınalı Kuzu”-şiir- Akın, sayı:653, Haziran 1976)
(Öğret-şiir- Akın, sayı:655, Haziran 1976)
(Musallat-şiir- Akın, sayı:657, Eylül 1976)
(“Kitap”, “Okudukça Cehaletimi Anladım”-şiir- Akın, sayı:658, Ekim 1976)
(“Orman ve Ağaç”, “Yılların Çilekeşi”, “Hüzünlü Günler”-şiirAkın, sayı:659, Ekim 1976)
(“Öğretmeni Seviniz”, “Kutsal Manevi Işık”, “Zat-ı Meçhule”şiir- Akın, sayı:660, Kasım 1976)
(“İzinden Gittikçe”, “Ulu Atatürk”, “Atatürk”-şiir- Akın, sayı:661, Kasım 1976)
(Batı Trakya Dilberi-şiir- Akın, sayı:662, Kasım 1976)
(“Bitsin Artık Elim Afetler Ya Rabbim”, “Uygar ve Asri Olalım”, “Ey Pirimiz Mevlana”, “Doğduğun Gündür Mevlanam”, “Kıta”-şiir- Akın, sayı:663, Aralık 1978)
(Yeni Yılınız Kutlu Olsun-şiir- Akın, sayı:665, Aralık 1976)
(Geyik ve Tilki-manzum hikaye-Dil-şiir-Göç Destanı-masalAkın, sayı:666, Ocak 1977)
(Göç Destanı-masal-“Sen”, “Anı”-şiir- Akın, sayı:667, Ocak 1977)
(“Müzik Ruhun Gıdasıdır”, “Tanrım Güzel Yaratmış”-şiirAkın, sayı:668, Şubat 1977)
(“Zemheri”, “Yarınlar Güzel”-şiir- Akın, sayı:669, Mart 1977)
(Nevruz Kutlu Olsun-şiir- Akın, sayı:671, Mart 1977)
(“Nerede”, “İmanım Var”-şiir- Akın, sayı:672, Nisan 1977)
(Yerine Göre Hasetiz-şiir- Akın, sayı:673, Nisan 1977)
(Bu Doğru mu Efendiler-şiir- Akın, sayı:675, Mayıs 1977)
(Yunus’umun Dili-şiir- Akın, sayı:679, Mayıs 1977)
(Bahar Gelince Hoş Olur Yaşam-şiir- Akın, sayı:678, Haziran 1977)
(Biz-şiir- Akın, sayı:679, Haziran 1977)
(Eller ve Biz-şiir- Akın, sayı:681, Temmuz 1977)
(Burası Yaka-şiir- Akın, sayı:682, Ağustos 1977)
(Üzücü Bir Düş-şiir- Akın, sayı:684, Eylül 1977)
(“Okullar”, “Kitap”-şiir- Akın, sayı:686, Eylül 1977)
(Türkçemiz Ne Güzel Bir Dildir-şiir- Akın, sayı:689, Ekim 1977)
(“İzinden Gittikçe”, “Işık Atatürk”, “Ulu Atatürk”-şiir- Akın, sayı:692, Kasım 1977)
(Bu Toprak-şiir- Akın, 694, Aralık 1977)
(Yeni Yılınız Kutlu Olsun-şiir- Akın, sayı:697, Aralık 1977)
(Karakterimiz-şiir- Akın, sayı:700, Şubat 1978)
(Her Gün İstanbul’a-şiir- Akın, sayı:702, Şubat 1978)
(Göç Heyülası-şiir- Timurlenk ve Kuzu Hikayesi-manzum hikaye- Akın, sayı:705, Mart 1978)
(Benim Derdim Senin Derdin-şiir- Akın, sayı:707, Nisan 1978)
(Caba Yaşıyoruz-şiir- Akın, sayı:709, Mayıs 1978)
(İstimlaklerin Düşündürdükleri-şiir- Akın, sayı:710, Mayıs 1978)
(Yeşil Bahar-şiir- Akın, sayı:711, Mayıs 1978)
(Barış-şiir- Akın, sayı:713, Haziran 1978)
(“Rodoplar”, “Ben Gülemem”-şiir- Akın, sayı:718, Temmuz 1978)
(“Ben”, “Yüce Dağlarım”, “”Güzel Rodoplarım”-şiir- Akın, sayı:719, Ağustos 1978)
(Benim İnsanım-şiir- Akın, sayı:720, Eylül 1978)
(“Yarının Hayat Fatih’ine”, “Karşıyız”, “Yaşamak Ölmek”, “Kimdir”-şiir- Akın, sayı:721, Eylül 1978)
(Dönsek Eski Günlere-şiir- Akın, sayı:722, Ekim 1978)
(Liderler Lideri Atatürk-şiir- Akın, sayı:724, Kasım 1978)
(Çiçekler-şiir- Akın, sayı:725, Aralık 1978)
(“Tanrı Bir Gün Yeter Der”, “Gönül Yaresi”-şiir- Akın, sayı:726, Aralık 1978)
(Yeni Yıla Girerken-şiir- Akın, sayı:727, Aralık 1978)
(Derdini Söylemeyen Derman Bulamaz-şiir- Akın, sayı:728, Ocak 1979)
(“Yaşamak İsterim”, “Dilek”-şiir- Akın, sayı:729, Ocak 1979)
(1979 Çocuk Yılı-şiir- Akın, sayı:730, Şubat 1979)
(Çocuğum-şiir- Akın, sayı:731, Şubat 1979)
(İbret-şiir- Akın, sayı:732, Mart 1979)
(Gözyaşı ve Hıçkırık-şiir- Akın, sayı:733, Mart 1979)
(Dayanalım-şiir- Akın, sayı:734, Nisan 1979)
(“Bahar Gelince”, “Geliyor”-şiir- Akın, sayı:735, Nisan 1979)
(“Karakış”, “Kışın Gözyaşları”, “Yazı Anarken”-şiir- Akın, sayı:736, Mayıs 1979)
(Mutsuzlar Arttıkça Mutluların Mutu Azalır-şiir- Akın, sayı:737, Mayıs 1979)
(“Bilsen Nice Efkarlandım”, “Hayalimde Yaşayan Sevgili-şiirAkın, sayı:738, Mayıs 1979)
(Umut ve Hayal-şiir- Akın, sayı:739, Haziran 1979)
(Milli Duygu-şiir- Akın, sayı:740, Temmuz 1979)
(İlelebet Değişmeyeceğiz-şiir- Akın, sayı:742, Ağustos 1979)
(Yaka Tarlaları Alındı-şiir- Akın, sayı:743, Eylül 1979)
(Güzelim-şiir- Akın, sayı:744, Eylül 1979)
(Eski Planlar ve Yeni Tasarılar-şiir- Akın, sayı:745, Ekim 1979)
(Ey Ölümsüz Atatürk-şiir- Akın, sayı:746, Kasım 1979)
(Huzur-şiir- Akın, sayı:747, Kasım 1979)
(Devler-şiir- Akın, sayı:751, Şubat 1980)
(“Var”, “Folya”-şiir- Akın, sayı:752, Mart 1980)
(İnsaf-manzum hikaye-İslam Düşmanlarına Lanet Olsun-şiirAkın, sayı:753, Mart 1980)
(İnsaf-manzum hikaye-Bahar ve Yaşam-şiir- Akın, sayı:754, Mart 1980)
(Dinle Çocuğum-şiir- Akın, sayı:755, Nisan 1980) (Dedim Dedi-şiir- Akın, sayı:756, Nisan 1980)
(Şeytanla Görüşen Zahit-manzum hikaye- Akın, sayı:757, Mayıs 1980)
(Ruh, Müzik ve Adem-manzum hikaye-Ümit-şiir- Akın, sayı:758, Mayıs 1980)
(Ruh, Müzik ve Adem-manzum hikaye- Akın, sayı:759, Haziran 1980)
(Arşimet-şiir- Akın, sayı:760, Haziran 1980)
(“Bilgili ve Temiz Kalpli Olunuz”, “Kötü Kişidir Münafık”, “Dünya Gebe”-şiir- Akın, sayı:761, Temmuz 1980)
(“Gez de Rahat Bulasın”, “Giyom Tel”-şiir- Akın, sayı:762, Temmuz 1980)
(“Ali Kuşçu”, “Ekber Şah”, “Lanet Olsun”, “Kudüs Kan Ağlıyor”şiir- Akın, sayı:763, 1980)
(Yaradana Şükür”, “Öğüt”, “Ben Olsaydım”, “İnsan”-şiir- Akın, sayı:764, Eylül 1980)
(Tarihi Müthiş Bir Rüya-manzum hikaye-Medeniyet Beni cezp etmez-şiir- Akın, sayı:764, Eylül 1980)
(Tarihi Müthiş Bir Rüya-manzum hikaye-Eskimeyen Eskilerşiir- Akın, sayı:766, Eylül 1980)
(“Bir Allahım”, “Ümidini Kesme Mehmet”-şiir- Akın, sayı:767, Ekim 1980)
(İstanbul’un Ayasofya Öyküsü- Akın, sayı:768, Kasım 1980)
